عرضه و تقاضا یک قانون و رابطه اقتصادی بین فروشنده و خریدار است. تئوری عرضه و تقاضا مشخص میکند که قیمت یک کالا بسته به دسترس بودن آن و همچنین تقاضای کسانی که آن کالا را خریداری میکنند، متغیر است. در این مقاله ما به شما کمک میکنیم تا با آشنایی با مفهوم عرضه و تقاضا بتوانید در امر قیمتگذاری در بازار و همچنین تحلیل عملکرد بازار بهتر عمل کنید.
عرضه به چه معناست
در پاسخ به تقاضای خریداران یک جریان کالا یا خدمات ایجاد میشود که به آن عرضه میگویند. به عبارتی اندازه کالا یا خدماتی است که افراد تولید کننده حاضر میشود در قیمتهای مختلف به مصرفکنندگان ارائه دهند.
عرضه به موارد مختلفی از جمله قیمت، زمان، ظرفیت تولید و هزینههای تولید، تعداد رقبا، نوع محصول و رقابت در بازار بستگی وارد. همچنین با ثابت نگه داشتن بعضی عوامل در زمان کوتاه یک رابطه مثبت در بین مقدارعرضه خدمات یا کالا و قیمت به وجود میاید که قانون عرضه نام دارد.
تقاضا به چه معناست
به میزان درخواست خریدار یا مصرف کننده تقاضا گفته میشود. هر انداره از خدمات یا کالا که مصرف کننده حاضر به اعطای قیمتی مشخص در ازای آن باشد را تقاضا میگویند. از منظر تحلیلگران اقتصادی، رابطه ی بین میزان قیمت و اندازه تقاضا رابطه تقاضا نام دارد.
ارتباط عرضه و تقاضا
در مورد ارتباط عرضه و تقاضا به مثال زیر توجه کنید:فرض کنید یک شرکت تولید کننده موتور سیکلت تاسیس شود. این شرکت با بررسی بازار هدف خود برای تولید ۱۰۰۰۰ موتور سیکلت در سال به قیمت ۲۰۰۰۰۰ تومان برنامهریزی میکند. بعد از عرضه به بازار یه دلیل بالا بودن کیفیت محصول تقاضا برای خرید این نوع موتور سیکلت افزایش پیدا میکند و ۴۰۰۰۰ نفر خواهان خرید این محصول از شرکت هستند.حالا با توجه به بالا رفتن تقاضا در تابع تقاضا قیمت نیز افزایش پیدا میکند. سپس با بالا رفتن قیمت در تابع عرضه، عرضه محصول نیز افزایش پیدا میکند. همچنین باید توجه داشت که عکس این موضوع هم ممکن است؛ مثلا اگر تقاضا برای این موتور سیکلتها کمتر از مقدار عرضه باشد قیمت آن کاهش پیدا میکند.
تعادل در عرضه و تقاضا
در رابطه عرضه و تقاضا گاهی ما شاهد تعادل عرضه و تقاضا خواهیم بود. این مسئله بدین معناست که دو خط عرضه و تقاضا در نمودار با یکدیگر برخورد کردهاند. چون میزان کالای عرضه شده دقیقا به اندازه میزان تقاضا برای آن کالاست. البته تعادل در اقتصاد امری رویایی است و فقط در تئوریها قابل مشاهده است و رسیدن به آن در اقتصاد پدیده ای نادر است. عدم تعادل در عرضه و تقاضا منجر به مازاد عرضه خواهد شد.
عوامل تاثیرگذار برعرضه
برخی عوامل تاثیر گذار بر عرضه شامل :
- هزینههای تولید: هزینههای تولید هزینههایی است که تولیدکننده برای ساخت محصول صرف میکند. برای مثال دست مزد کارکنان، مصالح و آب برق. درصورتی که هزینه تولید افزایش یابد قیمت بازاری محصول بیشتر میشود. در این حالت با حفظ قیمت بالا توسط بازار عرضه بیشتر خواهد شد، در غیر این صورت شاهد کاهش عرضه خواهیم بود.
- ظرفیت تولید: زمانی که صرف تبدیل منایع به محصول میشود ظرفیت تولید ما را مشخص میکند. اگر تقاضا برای محصولی افزایش پیدا کند، تولیدکنندگان برای تامین کردن عرضه مقدار تولید را بیشتر میکنند.
- زنجیره تامین: در صورتی بازار کارآمدی برای تامین تقاضای مصرف کننده خواهیم داشت که تولید کننده بتواند در هر مرحله از فرایند تولید از یک زنجیره تامین به صرفه، مدیریت شده و کاربردی برخوردار باشد.
- در دسترس بودن مواد اولیه: اگر مواد لازم برای تولید در دسترس تولید کننده باشد و بتواند به آسانی به آن دسترسی پیدا کند در افزایش تولید تاثیرگذار گذار خواهد بود. بلعکس اگر مواد اولیه دور از دسترس باشد یا قیمت آن بالا باشد تولید کاهش پیدا کرده و عرضه آن به بازار افت میکند.
- تعداد رقبا: تعداد رقبا از این لحاظ میتواند تاثیرگذار باشد که گاهی برخی اصناف همان محصول یا خدمات شما را با قیمت مشابه تولید میکنند. حتی محصولات مقرون به صرفه تری به تعداد زیاد به بازار عرضه میکنند در نتیجه رقابت افزایش پیدا میکند.
عوامل تاثیرگذار بر تقاضا
قیمت محصول: معمولا خریدار میل کمتری به خرید کالای گران قیمت دارد و ترجیح میدهد کالایی با قیمت پایینتری را جایگزین آن کند. پس بالا بردن قیمت یک کالا میتواند مقدار تقاضا برای آن کالا را کاهش دهد.
قدرت خرید: قدرت خرید به ازای افزایش درآمد خریدار بیشتر میشود و این امر مقدار عرضه و تقاضا را تایین میکند. بین قدرت خرید و کیفیت محصول نیز هم بستگی وجود دارد. اگر قدرت خرید مردم بسته به پایین بودن درآمدها کاهش پیدا کند، تقاضا برای خرید کالاهای با کیفیت کمتر میشود.
انتظار خریدار: اگر خریدار بر این باور باشد که محصولی که خریداری میکند، در آیندهای نزدیک گران یا کمیاب میشود تقاضا برای آن محصول افزایش پیدا میکند.
اندازه بازار: با افزایش فضای کاری (در اینجا منظور از فضا صرفا محیط فیزیکی نیست) که میتواند در نتیجه تبلیغات، گسترش محیط فیزیکی بازار شما یا اضافه کردن یک لاین جدید به بازار کار خود، خریداران بیشتری برای محصولات شما به وجود میآید. اگراندازه بازار کم باشد مقدارخریدار نیست کم خواهد بود و تقاضا کاهش مییابد.
استفاده از تئوری عرضه و تقاضا برای تایین قیمت محصول
برای تعیین قیمت محصول در بازار به قیمت فروشی نیازمندیم که تقاضای خریدار با مبلغی که تامینکننده میخواهد برای عرضه آن تایین کند، برابر باشد. این به معنی تعادل بازار است. برای پایدار نگه داشتن بازار تغییر قیمتها به صورت متعادل ایده بازار آزاد اجرا میشود.
قیمت تعادلی
قیمت تعادلی نقطه ای در نمودار عرضه و تقاضاست که در این نقطه قیمتی تامین کننده و خریدار بر سر منطقی و سودمند بودن آن اتفاق نظر دارند. در این حالت هیچگونه مازاد و کمبود کالایی اتفاق نمیافتد.
کمبود زمانی رخ میدهد که تقاضا بیشتر از عرضه است، به عبارتی زمانی که قیمت بسیار پایین است. البته کمبود موجب بالا رفتن قیمت میشود چون خریداران برای خرید این محصول با هم به رقابت میپردازند. در بعضی مواقع ممکن است که تامینکنندگان برای بالا بردن قیمتها عرضه یک محصول را محدود کنند.
زمانی که قیمت بسیار بالا باشد و خریدار مجبور به جایگزین کردن یا صرف نظر کردن از خرید آن کالا میشود و مازاد اتفاق میافتد. برای از بین بردن مازاد تولید کنندگان قیمت کالا خود را کاهش میدهند.
شرکت بازرگانی وانیکس و مفاهیم اقتصادی همچون عرضه و تقاضا
در مقاله بالا تلاش کردیم تا به شکل مختصر و مفید چیستی عرضه و تقاضا را برای شما توضیح دهیم، مبحث عرضه و تقاضا برای افرادی که تمایل به انجام امور بازرگانی همچون واردات و صادرات دارند امری تامین کننده است که باید از آن اطلاع دقیق داشته باشند تا بازار کار خود را به خوبی تحلیل و موقعیت خود را بسنجید. شرکت بازرگانی وانیکس با داشتن نیرویهای متخصص در امور اقتصادی میتوانند به شما در این زمینه مشاورههای مفیدی ارائه کنند.