هر بازرگانی که به واردات کالا از چین مشغول است با ترخیص از چین آشنایی دارد و میداند که این مرحله یکی از مهمترین مراحل انجام این فرآیند است. اینکه فرآیند ترخیص چه نکاتی دارد و چگونه انجام میشود نیازمند مطالعه و البته تجربه است. با این حال بسیاری از متخصصان ترخیص کالا وجود دارند که تجارب و دانستههای خود را به مرور زمان جمعآوری کرده و در اختیار همه بازرگانان آماتور و حرفهای قرار دادهاند تا بهتر با این پروسه آشنا شوند. ترخیصکاران بازرگانی وانیکس بهخاطر تجربه بالایی که در این زمینه دارند تجربیات خود را به صورت یک راهنمای جامع در اختیار بازرگانان قرار دادهاند. ترخیص از چین مانند هر فرآیند دیگری نکات فنی و تخصصی ویژهای دارد که هر بازرگان باید راجع به آن بداند.
این نکات فنی و تخصصی شامل بخشهای اداری و قانونی کار است. اینکه چطور کارهای ترخیص انجام میشود، چه مدارکی برای اخذ برگه ترخیص کالاها لازم است که تحویل اداره گمرک چین داده شود، حق گمرکی هر کالا چقدر است و چطور میتوان این حق گمرکی را کاهش داد، انواع ترخیص کالا کدام است و چه تفاوتی با هم دارند و بسیاری نکات دیگر که لازم است راجع به آن بدانید همه توسط متخصصان وانیکس جمعآوری شده است. رعایت همه این نکات و آشنایی با آنها شما را با تمام مراحل و نکات ترخیص کالا از گمرک آشنا کرده و به تمام سوالات شما پاسخ خواهد داد.
ترخیص کالا چیست
پیش از اینکه هر چیزی راجعبه ترخیص از چین بگوییم لازم است توضیح دهیم فرآیند ترخیص کالا چیست. از زمانی که مفهوم کشور بهوجود آمده است همزمان چیزی به نام تولید داخلی و واردات از کشورهای دیگر هم پدید آمده است. هر کشوری تلاش میکند تمام نیازهای خودش را به وسیله تولیدات داخلیاش برآورده کند اما شرایط اقتصادی و محیطی متفاوت باعث میشود تا به واردات روی آورند.
اما واردات هزینه دارد. بههمیندلیل هر کشوری برای حمایت از تولیدات داخلی خود چیزی به نام گمرکی بوجود آورده است که کارش این است روی کالاهای وارداتی مالیات بگذارد. وقتی بازرگانی قصد دارد از چین کالا وارد کند مجبور است که مراحلی را در اداره گمرک این کشور طی کند که درنهایت منجر به دریافت اجازه خروج کالاها از کشور چین و واردات آن به ایران شود.
مجموعه این اعمال را ترخیص کالا مینامند. ترخیص کالا هم در گمرک چین باید انجام شود و هم در گمرک ایران. به صورت خلاصه یک بازرگان با انجام یکسری کارهای اداری و قانونی در اداره گمرک چین اجازه ترخیص کالاهایی که خریداری کرده را از گمرک دریافت میکند که ترخیص نام دارد. فرآیند ترخیص کالا از گمرک در چند مرحله انجام میشود. مراحل مختلف این فرآیند شامل بخشهای اداری و قانونی مختلفی است. گاه ممکن است کشورهای مختلف ورود یا خروج کالاهای خاصی را ممنوع کنند که البته هزار دلیل برای آن وجود دارد. برای مثال واردات خودروهای خارجی به داخل ایران ممنوع است. یک بازرگان یا ترخیصکار باید این موضوع را از قبل بداند و بهدنبال واردات و ترخیص خودرو از گمرک نباشد چون غیر قانونی اعلام شده است.
از سویی بعضی کالاها هنگام ترخیص حق گمرکی بسیار زیادی شاملشان میشود. دانستن این موضوع نیز برای بازرگان واجب است چراکه باید بداند هزینههای کلی واردات و ترخیص کالا چقدر است و براساس آن برنامهریزی مالی کند. از هر کشوری هم که واردات انجام شود، مرحله ترخیص باید پشتسر گذاشته شود.
براساس نوع واردات نیز مدارکی که لازم است تحویل گمرک داده شود، مشخص میگردد. اینکه هر وارداتی چه مدارکی نیاز دارد یکی از تخصصهایی است که ترخیصکاران دارند و در اختیار بازرگانان میگذارند تا بتوانند بهسادگی کالاهای خریداری شده را از گمرک ترخیص کرده و برای ایران ارسال کنند. کالایی که بدون برگه ترخیص به ایران وارد شود قاچاق محسوب میشود.
ترخیص کالا از چین
ترخیصکاران زیادی وجود دارند که تخصصشان ترخیص از چین است. علت آن هم این است که بیشترین واردات کالا به ایران از کشور چین انجام میشود. این کشور با تلاشی چند ده ساله توانسته در تولید هر کالایی و صادرات آن به تمام نقاط دنیا به یکی از برترین اقتصادهای جهان تبدیل شود. در سال ۲۰۲۲ چیزی حدود ۱۴.۸ میلیارد دلار کالا از چین به ایران وارد شده است و همین آمار اهمیت ترخیص کالا از گمرک چین و چگونگی انجام آن را نشان میدهد. کشور چین نیز مانند دیگر کشورهای جهان قوانین گمرکی ویژه خود را دارد و لازم است که یک ترخیصکار با تجربه از قبل با این قوانین آشنا بوده و بتواند از پس درست انجام دادن آنها برآید.
گمرک چین نیز براساس سیاستهای تجاری خود روی هر کالا تعرفه صادراتی قرار داده است، اما چون هزینه خرید کالاها در چین بسیار ارزان است و البته سیاستهای این کشور در حمایت از صادرات برنامهریزی میشود، این تعرفهها که همان حق گمرکی هستند چندان زیاد نبوده و همین باعث شده واردات از چین به ایران بسیار ساده و کم هزینه تمام شود. با این حال برای ترخیص کالا از گمرک چین اقداماتی قانونی و اداری باید انجام شود که وظیفه ترخیصکاران است. بعد از اینکه بازرگانان خرید خود را از شرکتهای چینی انجام دادند، شرکتهای فروشنده کالاهای خریداری شده را برای گمرک چین ارسال میکنند تا بازرگانان بتواند با اخذ برگه ترخیص، بصورت قانونی کالاها را از چین به ایران ارسال کنند. گمرک چین نیز بر اساس قوانینی که از قبل تصویب کرده است، با بازرسی هر کالا اقدام به تعیین تعرفه گمرکی کرده و به بازرگانان مبلغ آن را ابلاغ میکند.
البته زمانی این کار انجام میشود که ترخیصکار لیست کامل کالاها و کد تعرفه هر کدام را مشخص کرده و همراه با برگه درخواست ترخیص کالا و مدارکی مثل بارنامه، کارت بازرگانی و پروفرمای خرید آنها به اداره گمرک چین تحویل داده باشد. درست تکمیل کردن کد تعرفه کالاها و درخواست ترخیص آنها یک مهارت بسیار مهم است که ترخیصکاران بر اثر تجربه کسب کرده و در عمل به کار میگیرند. همچنین لازم است بدانید که برای ترخیص بعضی کالاهای خاص یا دستگاههای ویژه لازم است که مدارک دیگری هم تحویل گمرک چین داده شود که البته ترخیصکاران این موارد استثنائی را هم میشناسند و جای نگرانی ندارد. از آنجا که از چین همه چیز وارد ایران میشود، ترخیصکارانی که کار اخذ برگه ترخیص کالاها از گمرک چین را انجام میدهند باید بسیار با تجربه باشند.
هزینه ترخیص کالا از چین
ترخیص از چین هزینههای مختلفی دارد که در هر مرحله از کار متفاوت است. اولین هزینه مرتبط است با انتقال کالاها از شرکت فروشنده به انبار گمرکی. هزینه بعدی مرتبط است با پرداخت مالیات انبار و هزینه نگهداری کالاهای منتقل شده در آنجا. خود تخلیه کالاها در انبار نیز هزینهای دارد که جزوی از هزینههای ترخیص کالا از چین محسوب میشود. همچنین صفافی کالاها که یک مبحث تخصصی است و توسط کارشناسان گمرک انجام میشود هزینهای جداگانه دارد که البته بازرگانان میتوانند انجام آن را به ترخیصکاران خود بسپارند و در هزینهها صرفهجویی کنند. از دیگر هزینههای مهم تعرفه آزمایشگاهی است که برای بررسی کالاها و تایید سلامت کیفی آنها پرداخت میشود.
این هزینه به متخصصان آزمایشگاهی خود گمرک چین پرداخت میشود تا بتوانند به بررسی کالاها بپردازند. هزینه دیگر برای کارشناسی کالاهایی که به صورت دستگاه و قطعات صنعتی هستند پرداخت میشود. این هزینه نیز به متخصصان فنی گمرک پرداخت میشود تا به بررسی دستگاهها پرداخته و صحت آنها را تایید کنند. در نهایت نیز هزینه مالیات و عوارض خروج است که همان حق گمرکی اصلی است که باید به اداره گمرک چین پرداخت شود تا بتوانید کالاها را از چین به ایران انتقال دهید و برگه ترخیص را دریافت کنید.
تمام این هزینهها توسط ترخیصکاران با تجربه وانیکس قابل کاهش به حد بسیار ناچیزی هستند. این ترخیصکاران که تجربه زیادی در اخذ برگه ترخیص کالاهای گمرکی دارند میتوانند به گونهای حملونقل و نگهداری کالا را انجام دهند که هم هزینه پرداختی برای آنها کاهش یابد و هم اینکه در زمان کوتاهتری برگه ترخیص کالاها صادر شود.
برای مثال نوع بیمه انتقال کالاها از شرکت تا انبار گمرک و از انبار گمرک تا شرکتهای حملونقل کارگو یکی از مواردی است که متخصصان وانیکس با داشتن تجربه قبلی میتوانند با کمترین مقدار ممکن آن را انجام داده و هزینههای ترخیص از چین را به مراتب کاهش دهند. همچنین لیست دهی کالاها و اعلام دقیق کد تعرفه هر کدام باعث میشود هزینههای ترخیص کاهش یابد. زیرا با لیستبندی دقیق کالاها و معرفی تعرفه هر کدام، مقدار زیادی از حق گمرکی که بهخاطر خطا در انجام این فرآیند به صورت غیر واقعی زیاد در نظر گرفته میشود کاهش یافته و به طور کلی روی کل هزینه ترخیص کالاها موثر خواهد بود. بحث بررسی فنی و آزمایشگاهی نیز میتواند با سپردن کار به متخصصان واسطهای که توسط وانیکس شناخته شده هستند به شدت کاهش یابد و در نهایت هزینه ترخیص کالاها تا مقدار زیادی کاهش یابد.
مراحل ترخیص کالا از چین
برای ترخیص از چین و اخذ برگه ترخیص کالاها از گمرک این کشور باید چندین مرحله پشتسر گذاشته شود. این مراحل در ابتدا با انتقال به انبار گمرک آغاز میشود. کالاهایی که از شرکت چینی خریداری میشود توسط بخش ترابری گمرک به انبار این اداره تحویل داده میشود.
در این مرحله لازم است که ترخیصکار لیستی دقیق از کالاها را تحویل گمرک داده و در واقع کد تعرفه همه آنها را مشخص کند. سپس باید برگه عوارض و نگهداری کالاها در انبار گمرک تکمیل شود و تحویل مسئولان این اداره داده شود تا از لحظه حضور کالاها و نوع آنها اطلاع یابند. در مرحله بعد نوبت به درخواست بازرسی فنی یا آزمایشگاهی کالاها میرسد.در این مرحله ترخیص از چین یک بازه زمانی در اختیار ترخیصکار قرار میگیرد که کالاها را به آزمایشگاه یا بخش فنی گمرک تحویل داده و صحت و کیفیت آنها را ثابت کند. در این مرحله لازم است که یکسری کارهای اداری و تکمیل مدارک برای بازرسی فنی و آزمایشگاهی انجام شود و در نهایت بعد از بررسی کالاها، در صورت نبود مشکل برگه تاییدیه از آزمایشگاه یا بخش فنی اخذ شده و به بخش اداری گمرک تحویل داده شود. مهمترین نکته در این مرحله با کیفیت بودن کالاهای خریداری شده است.
بعد از تحویل برگه تضمین کیفی کالاها به خود اداره گمرک، نوبت به تهیه یکسری مدارک و تکمیل فرم درخواست ترخیص کالاها میرسد. مدارکی که به طور کلی برای اخذ برگه ترخیص به اداره گمرک چین تحویل داده میشود عبارتند از: کارت بازرگانی بازرگان، بارنامه خرید محصولات و پروفرمایی که در ابتدا برای شرکت فروشنده ارسال میشود.
تحویل این مدارک و البته تکمیل برگه درخواست ترخیص کالاها به اداره گمرک چین، باعث میشود که کارهای اداری صدور برگه ترخیص و تطابق کالاها با لیست تعرفه انجام شود و اگر مشکل قانونی یا منع صادرات برای آنها وجود نداشته باشد، دانه دانه حق گمرکی و مالیات هر کالا مشخص شود. این حق گمرکی و مالیاتی که باید برای هر کالا پرداخت شود در نهایت به صورت یک برگه به ترخیصکار تحویل داده میشود و در آن مبلغ نهایی مشخص میگردد. این برگه نیز به بازرگانی که خریدار کالاها است داده میشود و با پرداخت حق گمرکی و اخذ تاییدیه آن، موفق میشود در نهایت برگه ترخیص کالاها را اخذ کرده و به صورت قانونی اجازه ارسال کالاها به ایران را اخذ کند. مرحله آخر نیز انتقال کالاها از انبار گمرک چین به محل بارگیری شرکتهای حملونقل کارگو است که کارشان ارسال کالاها از چین به ایران است.
صفر تا صد ترخیص کالا از گمرک چین چگونه است
صفر تا صد ترخیص از چین اینگونه است که شما بهعنوان یک بازرگان بعد از اینکه کالاهای مورد نیاز خود را از شرکت یا شرکتهای مختلف خریداری کردید، باید آنها را به اداره گمرک چین تحویل دهید تا برایتان برگه ترخیص صادر کند و بتوانید آنها را به صورت قانونی از چین خارج کرده و برای ایران ارسال کنید.
بههمیندلیل لازم است که در اولین مرحله از ترخیص کالا از گمرک چین، از یک ترخیصکار باتجربه درخواست کنید تا کارهای ترخیص کالاهای شما را برعهده بگیرد. لازم است که ترخیصکاری انتخاب کنید که هم خوش سابقه باشد و هم تجربه زیادی داشته باشد. با انتخاب ترخیصکار، دیگر کارها طبق روالی که به صورت قانونی مشخص شده پیش خواهد رفت. یعنی ابتدا ترخیصکار کالاها را به انبار گمرک چین تحویل میدهد و منتظر میماند تا انبارداران ورود آنها را تایید کنند و به او اجازه لیستگیری و تعیین کد تعرفه کالاها را بدهند.
بعداز اینکه به ترخیصکار این اجازه داده شد وی شروع به لیستگیری کرده و کد تعرفه هر کالا را مشخص کرده و در آن لیست یادداشت میکند. با انجام این کار و تحویل لیست به انباردار، نوبت به بازرسی فنی کالاها و بررسی کیفیت آنها میرسد. در این مرحله از سمت گمرک بازرس ارسال میشود. بازرسانی که از سمت گمرک چین ارسال میشوند کارشان این است که اگر کالاهایی مرتبط با سلامت و خوراک مردم، صنعت یا تولیدات دیگر درمیان محصولات خریداری شده وجود داشت آنها را بررسی کرده و کیفیتشان را مطابق استانداردهای جهانی مشخص کنند.
در این مرحله ترخیص کار وظیفهاش تحویل کالاها به بازرسان و اخذ برگه تایید کیفیت کالاهاست. بعداز اینکه برگه تایید کیفی کالاها دریافت شد، ترخیصکار میتواند اقدامات اداری برای تعیین حق گمرکی و پرداخت هزینه حق گمرکی کالاها را انجام دهد این اقدامات شامل تهیه مدارکی مثل بارنامه، کارت بازرگانی و پروفرما و در نهایت تحویل آنها به اداره گمرک چین است. همچنین لازم است که برگه درخواست ترخیص کالاها نیز تکمیل شده و به این اداره تحویل داده شود تا کارهای اداری و مطابقت کدهای تعرفه با کالاها و بررسی قانونی بودن واردات آنها انجام شود. بعد از اینکه این مرحله سپری شد برگه ترخیص صادر شده و بازرگان باید مطابق مبلغی که در برگه تعیین شده اقدام به پرداخت حق گمرکی کند. با پرداخت حق گمرکی دیگر میتوان کالاها را از انبار گمرک چین تحویل گرفت و به شرکتهای حملونقل بینالمللی تحویل داد تا آنها هم کالاها را با هواپیما، کشتی یا قطار به ایران ارسال کنند.
شرایط ترخیص کالا
آیا هر کالایی را میتوان از گمرک ترخیص کرد؟ خیر. کالاهایی وجود دارند که شرایط ترخیص از چین را نداشته و به همین دلیل لازم است که این شرایط کلی ترخیص کالا از چین را بشناسیم. اول از همه لازم است راجعبه شرایط ترخیصکار شدن توضیح دهیم که بسیار مهم است. زمانی بازرگانی باتجربه میتواند ترخیصکار شود که شرایط زیر را داشته باشد:
حداقل ۲۵ سال سن داشته باشد، تابعیت ایرانی داشته باشد، سوء سابقه بخصوص در زمینه قاچاق کالا به داخل کشور نداشته باشد، شغل دولتی نداشته باشد، در آزمون گمرک جهت دریافت کارت ترخیصکاری قبول شده شود و البته کارت بازرگانی داشته باشد.
شرایط بسیار مهم دیگری که لازم است برقرار باشد تا بتوان کالایی را از گمرک چین ترخیص کرد مرتبط با خود کالاهاست. بجز کالاهایی که گمرک ایران و چین واردات و صادرات آنها را ممنوع کردهاند، هر کالای دیگری که بتواند مراحل ترخیص کالا را پشتسر بگذارد قابل ترخیص است. این کالاها هر روزه از چین وارد ایران میشوند و به دستههای زیر تقسیم میشوند:
قطعات و لوازم خودرو، دستگاههای مرتبط با صنعت سرمایش، دستگاهها و کالاهای مرتبط با صنعت کشاورزی، وسایل مربوط به چاپ و تکثیر، دستگاههای الکتریکی مثل آسانسور و لوازم پله برقی، صنعت ریسندگی و بافندگی، لوازم و ابزارآلات فلزی، وسایل مرتبط با بخش تاسیسات مکانیکی و الکتریکی ساختمانها، انواع لوازم آرایشی و بهداشتی، انواع گوشی، لپتاپ و لوازم جانبی آنها، محصولات دارویی، غلات و محصولات شیمیایی مجاز. بعضی از کالاها هستند که یا از طرف گمرک چین اجازه ترخیص ندارند یا از سمت گمرک ایران. واردات این کالاها مطلقا ممنوع بوده و هرگونه تلاش برای ترخیص آنها از گمرک جرم محسوب میشود. تعدادی از این کالاها عبارتند از:
هر کالایی که با قوانین اسلامی در تضاد باشد مثل انواع مشروبات الکلی یا وسایل جنسی، هر نوع سلاح کشنده، ماهواره و لوازم جانبی آن، دستگاههایی که قابلیت جاسوسی دارند مثل دستگاههای ضبط صدا و تصویر، هر کتاب، مجله یا روزنامهای که در آن تصویری خلاف شرع وجود داشته باشد. بعضی از کالاها که از واردات آنها از سمت گمرک ایران برای حمایت از تولید داخلی ممنوع شده است و هر ساله لیست آنها از سمت اداره گمرک منتشر میشود (مثل خودرو). هر کالایی که با شرایط گفته شده مطابقت داشته باشد میتواند از گمرک ترخیص شده و برای ایران ارسال شود. برای ترخیص نیز کافی است مراحلی که گفته شد پشتسر گذاشته شود و برگه ترخیص کالاها اخذ شود تا بتوانید بهسادگی کالاها را به ایران ارسال کنید.
ترخیص کالا از چین به ایران چقدر زمان می برد
هر بازرگانی دوست دارد که در زمان بسیار اندکی کالاهایش از گمرک ترخیص شود. دلیل آن هم این است که اگر در مدت زمان کوتاهتری کالاها از گمرک ترخیص شوند آنگاه سریعتر وارد بازار شده و زودتر به رقابت با دیگر کالاهای وارداتی پرداخته و سود بیشتری نصیب بازرگان میشود.
با این حال فرآیند ترخیص از چین نیز مانند هر فرآیند دیگری زمان بر است و بهسرعت قابل انجام نیست. این مدت زمان به عوامل گوناگونی بستگی دارد. اولین عاملی که روی مدت زمان ترخیص کالا از گمرک تاثیر میگذارد، مدت زمان اخذ مجوزهای لازم برای ترخیص کالاهاست.
هرچه سریعتر این مجوزها اخذ شود، فرآیند ترخیص کالا زودتر انجام میشود. عامل دیگر مدت زمانی است که صرف لیستگیری و ارائه تعرفه کالاها میشود. مدت زمان این فرآیند بستگی زیادی به تجربه ترخیصکاری دارد که کارهای واردات شما را برعهده گرفته است. هرچه ترخیصکار باتجربهتر باشد در مدت زمان کمتری کارهای مرتبط با لیستگیری و ارائه تعرفه را انجام داده و در کل زمان ترخیص کالا را بیشتر کاهش میدهد. البته هرچه تنوع کالاهای وارداتی توسط شما بیشتر باشد این مدت زمان بیشتر طول میکشد؛ چراکه یافتن کد و لیستگیری برای کالاهای متنوعتر عموما زمان بیشتری طول میکشد.
عامل دیگری که روی زمان ترخیص از چین بهشدت تاثیرگذار است، تکمیل فرم اظهارنامه مالیاتی کالاها و تکمیل درخواست ترخیص آنها است. این مرحله هم بستگی زیادی دارد به اینکه چقدر ترخیصکار باتجربه است و آیا میتواند در مدت زمانی کوتاه کارهای تکمیل فرمها را انجام دهد.
البته تحویل فرم به اداره گمرک چین و بررسی آن نیز مدت زمانی طول میکشد که بستگی دارد به اینکه به صورت میانگین روند انجام کار اداری در گمرک این کشور چقدر طول میکشد. آخرین عامل موثر روی مدت زمان ترخیص از چین نیز مدت زمانی است که طول میکشد بازرسان و متخصصین کالاها را بررسی کرده و نظر کارشناسی خود را روی آنها اعمال کنند.
عموما اگر کالاها محصولات دارویی و بهداشتی باشند که حساستر از باقی کالاها محسوب میشوند، مدت زمان آزمایش آنها بیشتر طول میکشد و همین روی مدت زمان ترخیص کالا تاثیر زیادی میگذارد. با این حال بسته به آزمایشگاههای گمرک چین، میتوان انتظار داشت که در زمانهای کمتری هم کار تایید کیفیت کالاها انجام شود. گاه مشاهده شده که حدود ۵ روز بعد از تحویل کالا به گمرک، فرآیند ترخیص انجام شده و گاه این مدت زمان تا ۱۰ روز طول کشیده است. در کل نمیتوان یک عدد دقیق برای این مدت زمان پیشبینی کرد.
ترخیص بار زمینی
گفتیم که روش انتقال بار از چین به ایران به سه شیوه انجام میشود. روش اول ارسال زمینی است که توسط قطارهای باری انجام میشود. روشهای دیگر عبارتند از روش هوایی و روش دریایی. هرکدام از این روشها نیز قوانین ترخیص ویژهای دارند که بازرگانان باید پیش از هر اقدامی آنها را بهخوبی بشناسند.اگر چنانچه بار خریداری شده توسط بازرگان به شیوه زمینی انتقال داده شود و در طول مسیر روش ارسال تغییر نکند، آنگاه میتوان گفت که شیوه ترخیص بار زمینی برای کالاها اعمال میشود. برای ترخیص باری که از روش انتقال زمینی به ایران ارسال میشود لازم است که حتما سند حمل جادهای بارها تنظیم شده و تحویل گمرک داده شود.
در این سند اطلاعاتی مثل نام حمل کننده، تاریخ صدور سند حمل و محل بارگیری و محل تخلیه بارها در مقصد باید ذکر شود. علاوه بر این باید مدارکی مثل فاکتور، بیمه نامه، بارنامه زمینی، گواهی مبداء و گواهی بازرسی و پکینگ هم تکمیل شده و به گمرک تحویل داده شود تا ترخیص بار زمینی از نظر قانونی انجام شود. مراحل تحویل مدارک و درخواست ترخیص کالاها نیز مشابه همان روش کلی ترخیص از چین است که در بخشهای قبلی توضیح دادیم و یک فرآیند اداری دارد.اما چه بارهایی و با چه مقاصدی از طریق حمل بار زمینی از چین به ایران ارسال میشوند؟ برای انتقال کالا از چین به ایران دو کریدور شمال به جنوب و شرق به غرب وجود دارد که مقصدشان گمرک شمال کشور، چابهار، و تهران است.
بارهایی که به وسیله حمل زمینی از چین به ایران ارسال میشوند عموما کالاهایی هستند که یا وزنشان بسیار زیاد است و توسط قطار در واگنهای گوناگون منتقل میشوند یا اینکه ریسک اشتعال بسیار بالایی دارند و نمیتوان آنها را در هواپیما یا کشتی گذاشت. برای ترخیص بارها نیز لازم است که بارنامه کالاها با دقت بسیار زیادی تکمیل شود. بارنامه در حمل زمینی کالا از چین به ایران اهمیت بسیار زیادی دارد. در بارنامه قید میشود که کالاها از چه روشی برای ایران ارسال شوند، مدت زمان ارسال آنها چقدر باشد، نوع بیمه آنها کدام است و در کل هزینههای انتقال بارها چقدر است. براساس بارنامه بازرسان گمرک تصمیم میگیرند که چقدر حق گمرکی برای هر کالا تعیین کنند. در ترخیص بار زمینی یکی از مهمترین مدارک همین بارنامه است. ترخیصکاران نیز این موضوع را بهخوبی میدانند و قبل از اینکه کارهای ترخیص انجام شود درمورد روش انتقال کالاها از چین به ایران مطمئن میشوند.
ترخیص بار هوایی از چین
روش دیگری که برای انتقال کالاها از چین به ایران وجود دارد، روش انتقال هوایی است که درآن از هواپیمای باری برای انتقال کالاها استفاده میشود. در این روش بارهای خریداری شده در یکی از فرودگاههای بینالمللی چین بارگیری شده و سپس در فرودگاههای بینالمللی ایران مثل امام خمینی تخلیه میشوند.
گمرک فرودگاه امام خمینی یکی از گمرکهایی است که در آن کار ترخیص بارها بسیار سادهتر از دیگر گمرکهای ایران انجام میشود. بههمیندلیل است که بسیاری از بازرگانان روش حمل هوایی از چین را برای انتقال کالاهای خریداری شده خود به ایران انتخاب میکنند. ترخیص بار هوایی از چین نیز مانند ترخیص بار زمینی نیازمند ارائه مدارکی به گمرک است.
اولین مدرکی که باید ترخیصکار به اداره گمرک تحویل دهد تا کارهای ترخیص بارها انجام شود، پروفرما یا پیشفاکتور خرید کالاها از شرکتهای چینی است. درون پروفرما اطلاعاتی مثل قیمت خرید محصولات، تعداد خریداری شده و البته روش پرداخت هزینه خرید آنها درج شده است. اطلاعاتی که برای گمرک بسیار با اهمیت است و از روی آنها حق گمرکی که باید برای هر کالا پرداخت کنید را مشخص میکند. در حمل هوایی کالا از چین نیز درست مانند ترخیص بار زمینی، لازم است که بارنامه محصولات تکمیل شده و تحویل گمرک داده شود. علاوه بر این پکینگ لیست محصولات نیز لازم است که برای ترخیص بار هوایی تحویل گمرک داده شود. در این لیست اطلاعات دقیقتر هر کالا مثل ردیف آن، فروشنده، کد استاندارد، شماره و تاریخ صدور فاکتور خرید هر محصول، وزن خالص و ناخالص محصولات، اطلاعات کلیتر راجعبه هر کالا و دیگر موارد درج میشود که هرچه دقیقتتر تکمیل شده باشد کار ترخیص کالاها زودتر انجام میشود.
تحویل این مدارک به گمرک بهمعنای ثبت درخواست ترخیص بارها بوده و انجام آن توسط ترخیصکاران مدت زمانی طول میکشد. جالب است بدانید که هم فرآیند ترخیص بار هوایی از گمرک کوتاهتر است و هم مدت زمان ارسال کالاها از چین به ایران با این روش.
بصورت تقریبی مدت زمان انتقال بار از فرودگاه شنژن به تهران ۱ تا ۲ روز کاری، از فرودگاه گوانجو به تهران ۱ تا ۳ روز کاری، از فرودگاه شانگهای به تهران ۲ تا ۳ روز کاری و از فرودگاه پکن تا تهران ۱ تا ۲ روز کاری طول میکشد. برای کالاهایی که باید سریعا منتقل شوند مثل مواد فاسد شدنی، روش حمل هوایی بهترین شیوه است؛ زیرا هم در زمان کوتاهتری انجام میشود و هم فرآیند ترخیص در این روش بسیار ساده است.
ترخیص بار دریایی از چین
آخرین روشی که برای انتقال کالا از چین به ایران وجود دارد، روش حمل دریایی است. در این روش از کشتیهای باری برای انتقال کالا از چین به ایران استفاده میشود. روش حمل دریایی متداولترین روش برای انتقال کالاها به صورت عمده خریداری شده از چین به ایران است. برای ترخیص بار در این روش نیز نیاز است که مدارکی تنظیم و تحویل گمرکهای دریایی داده شود. با اینکه مدارک مورد نظر درست مانند مدارکی است که در حمل زمینی یا هوایی باید به گمرک تحویل داده شود، اما قوانین ترخیص بار دریایی در بخشهای زیادی با ترخیص بار در دیگر روشها متفاوت است. حدود ۱۲ قانون کلی وجود دارد که در ترخیص بار دریایی باید در نظر گرفته شود تا کارهای ترخیص به صورت قانونی پیش برود. این ۱۲ بند به صورت خلاصه عبارتند از:
لازم است که کشتی یا لنجی که کالاها را حمل میکند استاندارد لازم را داشته باشد، نوع استفاده از کشتی باید مورد توافق بازرگان و صاحب کشتی باشد و مکتوب شده باشد، هزینه رهن کشتی باید ثبت شده باشد، حق باربری در انتقال بارها به کشتی و تخلیه آنها باید معین شده باشد، مسئولیت و تعهدات صاحب کشتی باید به صورت مکتوب معین شده باشد.
مسئولیت و وظایف کارکنان کشتی باید مشخص شده باشد، میتوان بارها را به عنوان وثیقه استفاده کرد و وام گرفت اما این مورد نیز باید به اطلاع گمرک برسد و در جایی بصورت مکتوب مشخص شده باشد، اگر کشتی باری مسافر هم جابجا میکند لازم است که به گمرک اطلاع داده شود، اجاره بخشی از کشتی که در آن بارها قرار دارد باید مشخص شده و به اطلاع گمرک برسد، قوانین مرتبط با تصادف در دریا ازقبل برای بازرگان و صاحب کشتی مشخص شده باشد، قواعد مرتبط با نجات بارهایی که ممکن است درون دریا بیفتند مشخص شده باشد.
خساراتی که هنگام سوار کردن و پیاده کردن کالاها ممکن است به آنها وارد شود مشخص گردد، اگر دادگاه دریایی برگزار شده یا لازم است برگزار شود حتما باید به گمرک اطلاع داده شود و البته بخش مرتبط با قوانین متفرقه که هر کشتی برای خودش دارد هم مشخص شده باشد. فرآیند تحویل مدارک هرکدام از این قوانین گفته شده کاملا مشخص است و ترخیصکاران باتجربه از آن اطلاعی کامل دارند. درست مانند تحویل بارنامه و پروفرما، این مدارک نیز توسط ترخیصکار به اداره گمرک تحویل داده شده و بعد از چند روز کاری برگه ترخیص کالاها برای صاحب بار صادر میشود.
ترخیص کانتینر از چین
در روشهای انتقال کالا به صورت زمینی، هوایی و دریایی بارها درون کانتینر قرار میگیرند و سوار وسایل حملونقل باری مثل کشتی، هواپیما و قطار میشوند. برای ترخیص بارهای درون کانتینر درون گمرک که ترخیص کانتینر نامیده میشود لازم است که قواعد و مشخصات مرتبط با حمل بار دورن کانتینرها را بدانید.
یکی از اولین اطلاعاتی که در ترخیص کانتینر از چین اهمیت دارد و باید به اطلاع گمرک برسد، بندر یا مبداء بارگیری کانتینر است. در انتخاب مبداء مناسب بهترین کار این است که از فورواردرهای باتجربه بخواهید شما را یاری کنند. نکته بعدی که در ترخیص کانتینر از گمرک اهمیت دارد بندر یا مقصدی است که قرار است کانتینرها به آنجا منتقل شوند. فاصله مبداء و مقصد، مدت زمان سفر از مبداء به مقصد، راهی که طی میشود و نوع کشتی باید در بارنامه کانتینرها درج شود. اطلاعات بعدی که لازم است مشخص شده و به اطلاع گمرک برسد، فرمت خرید کالاهایی است که توسط کانتینرها منتقل میشوند.
دو نوع فرمت عمده وجود دارد که در یکی هزینه انتقال کانتینرها برعهده شرکت فروشنده است و در دیگری بر عهده خود خریدار. لازم است که حتما این فرمت به اطلاع گمرک برسد تا براساس آن برگه ترخیص صادر شود.
نکته دیگر وزن و حجم کالایی است که قرار است توسط کانتینرها از چین به ایران منتقل شوند. به طور کلی وزن حجمی کالاها فاکتوری است که در انتقال آنها توسط کانتینر مدنظر قرار میگیرد. وزن حجمی عبارتستاز نسبت حجم بارها به ۶۰۰۰ که درنهایت درون بارنامه نیز این فاکتور درج میشود.
نوع کالاها نیز از جمله اطلاعات بسیار مهمی است که باید هنگام ترخیص بارهایی که توسط کانتینر از چین به ایران منتقل میشود درنظر گرفت. مثلا اگر کالاها از نوع حساس و شکستنی باشند قاعدتا هزینه بیشتری برای انتقال به خود اختصاص میدهند و این نکته باید حتما در اطلاعات مرتبط با نوع کالاها درج شود.
آخرین نکتهای که باید گفته شود بحث مربوط به نوع کانتینر است. برای انتقال بار از چین به ایران به طور عمده دو نوع کانتینر داریم: کانتینر ۲۰ فوتی و ۴۰ فوتی. کانتینرهای ۲۰ فوتی خودشان دو نوع ساده و سنگین وزن دارند. در نوع ساده آنها ۲۰ تن بار و در نوع سنگین وزن ۲۵ تن بار جای میگیرد. کانتینرهای ۴۰ فوتی نیز بین ۲۰ تا ۲۵ تن بار را در خود جای میدهند، اما فرقشان با ۲۰ فوتیها در مقدار وزن حجمی آنها بوده که البته بیشتر از ۲۰ فوتیها است.
قوانین ترخیص کالا
ترخیص از چین قوانینی دارد که با بخش عمدهای از آن تا اینجا آشنا شدیم. اما این قوانین خودشان به چند بخش تقسیم میشوند. یک بخش آن مرتبط با مدارکی است که لازم است برای ترخیص کالا تحویل گمرک چین داده شود. در ادامه لیست کامل تمام مدارکی که برای ترخیص کالا لازم است تحویل گمرک داده شود را آوردهایم:
- کارت بازرگانی، اظهارنامه، گواهی مبداء، پروفرما، اعلامیه تامین ارز، مجوزهای واردات، لیست کالاها همراه با کد تعرفه آنها، بیمه نامه، وکالت نامه رسمی و البته پروانه صادراتی.
این مدارک همان مدارک عمومی است که برای ترخیص هر کالایی لازم است که به گمرک کشور چین تحویل داده شوند. نکته اینجاست که بسته به نوع کالا، نوع حمل بارها از چین به ایران و دیگر موارد ممکن است مدارک دیگری هم برای ترخیص لازم باشد که به گمرک تحویل داده شود.
بخش دوم قوانین مربوط به کارهای اداری و طی کردن مسیر قانونی است که برای ترخیص کالاها لازم است انجام شود. اولین مرحله در این بخش از ترخیص کالا، ثبت اظهار در سامانه EPL است. این سامانه برای وارد کردن لیست کالاها و تعرفه هرکدام راهاندازی شده تا مستقیما بازرسان گمرک به آنها دسترسی یافته و براساس این اطلاعات حق گمرکی کالاها را مشخص کنند. بخش بعدی قوانین ترخیص کالا زمانی آغاز میشود که تمام اطلاعات کالاها و مدارک لازم تحویل گمرک چین داده شده و نوبت به بازرسی فنی کالاها میرسد. در این مرحله بازرسان اداره گمرک چین براساس نوع کالاهایی که خریداری کردهاید بازرسانی را به سراغ کالاهای خریداری شده شما میفرستند.
اگر کالاهای شما جزو محصولات بهداشتی یا غذایی باشد، بازرسانی که برای تایید کیفی کالاها ارسال میشوند کارشان تحلیل آزمایشگاهی مواد بوده و کیفیت آنها را براساس آزمایشاتی که انجام میدهند میسنجند. این کار عموما در ۳ روز کاری انجام میشود. اگر کالاهای خریداری شده توسط شما دستگاههایی صنعتی باشند که نیازمند تایید کیفیت توسط متخصصان فنی باشد، بازرسانی که برای تایید کیفی کالاها ارسال میشوند متخصصانی فنی خواهند بود که کارشان بررسی دستگاهها با ابزار آلات دقیق و تست درستی آنها خواهد بود. این فرآیند نیز مانند تست آزمایشگاهی چیزی حدود ۳ روز کاری طول میکشد. بخش نهایی کار ترخیص کالا نیز مرتبط است با تحویل برگه ترخیص و انتقال کالاها از انبار گمرک به انبار کارگو جهت ارسال به ایران. در این مرحله باید بازرگان مبلغی را که در نهایت توسط گمرکی تعیین میشود به این اداره پرداخت کرده و کالاهای خریداری شده خود را تحویل بگیرد.
وانیکس شرکت ترخیص کالا از چین
بازرگانی وانیکس یکی از بهترین شرکتهایی است که میتوانید با کمک متخصصان آن کارهای ترخیص کالای خود را از گمرک چین انجام دهید. علت این موضوع در مرحله اول تجربه طولانی مدت وانیکس در خرید، ترخیص و ارسال کالا از چین به ایران است.
واردات کالا یک فرآیند پیوسته است و زمانی شما میتوانید در انجام آن موفق شوید که با تمام مراحل آن آشنا بوده و تجربهای بالا در اجرای هر مرحله داشته باشید. امکان ندارد بازرگانی را بتوان یافت که تمام مراحل را خودش یک تنه مدیریت کرده و در طی مدتی کوتاه هم کارهای خرید، هم کارهای ترخیص و هم کارهای ارسال کالا از چین به ایران را انجام دهد. بازرگانی وانیکس یک تیم متخصص کامل از فورواردر، مشاور خرید و ترخیصکار گرد هم آورده تا هر تاجر با هر سطحی از آشنایی و تجربه در انجام مراحل واردات بتواند کارهای خرید، ترخیص و ارسال کالاهای مورد نیاز خود از چین را انجام دهد.
ترخیصکاران وانیکس خودشان بازرگانانی باتجربه بودهاند که سالها خاک صحنه واردات به تنشان نشسته و از این بابت میتوان گفت بهترین ترخیصکارانی هستند که میتوانید برای ترخیص کالا از گمرک چین از آنها استفاده کنید و هزینههای خود را کاهش دهید.
بازرگانی وانیکس همچنین بهخاطر هزینههای اندک و انجام کارهای واردات و به خصوص ترخیص در میان بازرگانان باتجربه بسیار محبوب است. بهخاطر تجربه زیادی که این بازرگانی در امر واردات دارد توانسته راهها و ترفندهای زیادی برای ترخیص کالاها با کمترین هزینه پیدا کند. اگر شرایط واردات شما متناسب باشد حتی امکان صفر شدن حق گمرکی واردات کالاها برای شما وجود دارد.
مدت زمان ترخیص نیز بهخاطر تجربه بالای ترخیصکاران بسیار کاهش یافته و گاه دیده شده که در طول ۳ روز نیز کار ترخیص کالای بازرگانان انجام شده است. مهمترین فاکتورها نیز در امر ترخیص کالا کاهش هزینههای گمرکی و مدت زمان انجام آن است.
در نهایت اگر قصد دارید با هزینه اندک، در کمترین زمان ممکن، با کمک بهترین ترخیصکاران و بدون کوچکترین دردسری کالاهای خود را از گمرک چین ترخیص کرده و برای ایران ارسال کنید، کافی است با متخصصان و مشاوران وانیکس تماس گرفته و از آنها مشورت بخواهید.
روش کار اینگونه است که با شما یک قرارداد ترخیص کالا بسته میشود و در آن قید میگردد که با چه هزینهای و در چه مدت زمانی کالاها از گمرکی ترخیص شده و به دست شما میرسد. مراحل خرید و ارسال کالا نیز توسط وانیکس قابل انجام است و عملا با سپردن کارها به این بازرگانی نیازی نیست هیچ کاری انجام دهید.