اسناد مثبته گمرکی برای انجام تشریفات گمرکی صادر می‌شود. درواقع این اسناد نشان می‌دهد که کالا به‌صورت قانونی به کشور وارد شده و مورد تأیید است. نکته مهمی که درمورد این نوع اسناد وجود دارد این است که اطلاعات درج شده کالا در آن باید مطابق با خصوصیات کالای وارداتی باشد. در ادامه بیشتر با این نوع اسناد آشنا خواهید شد.
اسناد مثبته گمرکی چیست؟
برای جلوگیری از کالاهای قاچاق و غیرمجاز به کشور رعایت تشریفات گمرکی نیاز است. به همین دلیل در هنگام ترخیص کالا از گمرک حتماً باید خصوصیات کالا با اسناد مثبته تطابق داشته باشد و در صورت عدم تطابق کالا ترخیص نخواهد شد. در واقع اسناد مثبته نشان‌دهنده مجاز بودن ورود آن کالا به کشور و ترخیص آن است. در مقابل اسناد مثبته گمرکی اسناد نادرست واقع شده‌اند.
اسناد نادرست گمرکی
در اسناد نادرست گمرکی خصوصیات کالا به طور دقیق بیان نشده یا حتی ممکن است که کالای دیگری غیر از کالای وارد شده اظهار شده باشد. در این زمان به جهت عدم رعایت قوانین گمرکی فرد اجازه ترخیص کالا را نخواهد داشت. علت این اظهار نظر غیرواقع می‌تواند فرار از مالیات و عوارض گمرکی زیاد و یا سود بازرگانی باشد. به عنوان مثال به لوازم برقی صنعتی بیشتر از لوازم برقی مصارف خانگی عوارض تعلق می‌گیرد. در این زمان ممکن است فرد واردکننده کالا، آن را لوازم برقی جزو مصارف خانگی معرفی کند تا عوارض کمتری پرداخت کند. غافل از آنکه تمام این تشریفات مورد بررسی تیم بازرسی قرار گرفته و در صورت تخلف نه‌تنها نمی‌توان کالا را ترخیص نمود بلکه متخلف به مراجع قضایی معرفی خواهند شد.
اسناد مثبته در موارد سوءظن به کالای قاچاق
در مواردی که احتمال کالای قاچاق وجود داشته باشد به یکسری از اسناد مثبته گمرکی می‌توان اشاره نمود. این موارد در زیر آمده است. در واقع در کنار سند مثبته گمرکی یک سری دیگر از اسناد وجود دارند که می‌توانند شما را از کالای قاچاق رد اتهام کنند که در بالا به آنها اشاره شد که این موارد شامل پروانه صدور موقت کالا، پروانه کاپوتاژ کالا و پته گمرکی است.
- پروانه کاپوتاژ
- پروانه ترانزیت خارجی
- پروانه کالای مرجوع شده
- روانه ورود و صدور موقت
- پروانه ورود گمرکی
- پته عبور داخلی
- پته گمرکی
- قبض خرید کالا از گمرک
- قبض سپرده به‌موجب ترخیص کالا
- کارت مسافری صادر توسط مناطق آزاد تجاری و صنعتی
در زیر به توضیح برخی از این اسناد می‌پردازیم.
پته گمرکی
در خصوص ترخیص کالاهای غیرتجاری پته گمرکی صادر می‌شود که در حقیقت یک پروانه گمرکی است. پته گمرکی می‌تواند برای مسافران نیز صادر شود. البته این پروانه در خصوص کالاهای مسافران دارای سقف ورود است و چنانچه این سقف رعایت نشود جریمه در نظر گرفته می‌شود. یک نکته مهم در خصوص پته گمرکی آن است که صدور آن به اظهارنامه و کارت بازرگانی، نیاز ندارد.
نکته دیگری که در خصوص پته گمرکی وجود دارد، آن است که در این نوع سند می‌توان بدون ثبت سفارش کالا آن را از گمرک خارج نمود. البته این در حالتی است که کالا فقط مورد استفاده در مراکز صنعتی و تولیدی و یا مراکز تحقیقاتی باشد یعنی نباید مصارف کالا تجاری باشد.
پروانه گمرکی
همان‌طور که می‌دانید برای ترخیص کالاها از گمرک نیاز است تا مدارکی ارائه شوند و پروانه گمرکی یکی از مهم‌ترین مدارک است. در جهت ترخیص کالای تجاری و یا غیرتجاری خود نیاز به پروانه گمرکی دارید. در حقیقت پروانه گمرکی سبب ترخیص کالا از گمرک می‌شود. یعنی شما هنگامی که قصد ترخیص کالاهای خود از انبار گمرک را دارید، لازم است تا پروانه گمرکی را ارائه دهید.
قبض سپرده
ممکن است اختلافی در ترخیص بین گمرک و صاحب کالا ایجاد شود در این میان ما با مفهوم قبض سپرده مواجه خواهیم شد درواقع اگر تاجر، کالای وارد شده بخواهد قبل از رسیدگی به اعتراض کالای وی ترخیص شود چنین حالتی ایجاد می‌شود. در این زمان تاجر باید هزینه گمرک را به طور غیرقطعی تا زمان صدور حکم نهایی نزد گمرک سپرده و کالای خود را آزاد کند اگر حکم نهایی به نفع تاجر بود می‌تواند مبلغ ودیعه گذاشته شده را از گمرک پس بگیرد و در غیر این صورت مبلغ در حساب گمرک باقی خواهد ماند.
پروانه کاپوتاژ
این پروانه در خارج از مرز‌های کشور صادر می‌شود. در حقیقت گمرک یک کشور به گمرک کشور دیگر اجازه حمل کالا را از راه دریایی، زمینی، ریلی و یا هوایی می‌دهد هرچند که در گذشته این مجوز از راه دریا ممکن بود. در پروانه کاپوتاژ باید اطلاعات محموله مانند تعداد، نوع بسته، نام گمرک، ارزش کالا، مقصد و مسیری که طی می‌شود، بیاورند. نکته مهمی که در خصوص پروانه کاپوتاژ وجود دارد این است که موارد گفته شده برای بیان در پروانه باید بدون خط‌خوردگی باشند.
پروانه ترانزیت خارجی
پروانه ترانزیت خارجی، امکان جابه‌جایی کالا و محموله‌ها را بین کشور‌ها می‌دهد. در حقیقت ترانزیت خارجی نوعی عمل حمل‌ونقل بین‌المللی کالا تلقی شده که مستلزم پروانه ترانزیت است. این سند به متقاضی تحویل داده می‌شود و به‌موجب آن، گمرک تأیید می‌کند که اظهارنامه توسط متقاضی به‌درستی تنظیم شده است. به‌وسیله این سند متقاضی می‌تواند محموله را از گمرک به سمت مقصد حرکت دهد.
کالای مرجوعی
گاهی اوقات ممکن است کالای وارد شده طبق قانون کشور غیرمجاز و ممنوع تلقی شود که مشروبات الکلی یا اسلحه و برخی از این موارد است. در این زمان این نوع کالا اجازه ترخیص پیدا نمی‌کند و باید مرجوع شود. همچنین ممکن است کالایی موقتاً وارد کشور شده باشد که در صورت رسیدن تاریخ سررسید و اتمام آن باید مرجوع شود.
آیا اسناد مثبته در رد اتهام کالای قاچاق مؤثر هستند؟
ممکن است کالای وارد شده به کشور به‌عنوان کالای قاچاق شناخته شود، در چنین مواقعی شما باید این اتهام را از خود رفع کنید. یکی از اسناد مهم در رد اتهام کالای قاچاق اسناد مثبته گمرکی هستند، البته در صورتی این سند مثبته شما را از این اتهام و مجازات‌های آن رفع می‌کند که شروط‌هایی در آن رعایت شده باشد.
شرط اول؛ ویژگی‌های ذکر شده در سند مثبته گمرکی با مشخصات کالای وارد شده مطابقت داشته باشد. پس اگر در سند مثبته درج شده باشد ورود سلاح سرد مجاز است و فرد سلاح گرم وارد کرده باشد این کالا مشمول کالای قاچاق خواهد بود.
شرط دوم؛ فاصله بین تاریخ صدور سند با تاریخ کشف کالا مطابق باشد. به همین دلیل اگر سندی در سال ۱۳۹۳ صادر شده باشد و فردی در سال ۱۴۰۰ کالایی را وارد کند در این زمان بین فاصله صدور سند و کشف کالا مطابقت وجود ندارد. ممکن است در این سال‌ها قانون جدیدی تصویب شده باشد که کالایی را که برای آن سند مثبته صادر شده است را قاچاق اعلام کند.
اسناد مرتبط با اسناد مثبته
اسنادی مرتبط با اسناد مثبته وجود دارد که در زیر به بررسی آن می‌پردازیم.
- اسناد و اوراق راکد: اسناد و اوراق راکد شامل کلیه اسنادی است که مرتبط با یکی از دستگاه‌ها و مقامات دولتی بوده و در جهت اجرای وظایف قانونی نگهداری می‌شوند. این اسناد راکد شامل هر نوع سندی است که دارای مهر یا امضای مقام و دستگاه دولتی باشد در حقیقت اطلاق کلمه سند در آن اهمیت دارد.
این اسناد شامل قرارداد‌ها، نامه‌ها، ابلاغیه، فرم، دفاتر، پرونده‌ها، قبوض، عکس‌ها، نقشه، نمودار، نوار‌های ضبط شده، کلیشه، فیلم، بارنامه‌ها و موارد دیگر است. آنچه که سبب می‌شود تا این اسناد راکد شناخته شوند عدم استفاده مستمر از آن‌هاست. به همین جهت این اسناد بایگانی شده و جزو اسناد راکد محسوب می‌شوند. این نکته در ماده ۱ آیین‌نامه تشخیص اوراق زاید و امحای آنها بیان شده است.
- اسناد و اوراق بهادار دولتی: اسناد اوراق بهادر دولتی شامل اسناد خزانه، اسناد اوراق قرضه دولتی یا تضمین شده وزارت دارایی است. این اسناد باید مجوز انتشار و یا تضمین خود را به‌صورت قانونی داشته باشند تا ذیل این مجموعه واقع شوند.
- اسناد و مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی: اسناد و مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی شامل هر گونه آثار مکتوب، سمعی و بصری و هر گونه آثار فرهنگی که شامل محتوای مرتبط با انقلاب اسلامی باشد. این موارد در ماده دو اساسنامه سازمان مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی درج شده است.
خدمات شرکت وانیکس برای اسناد مثبته گمرکی
شرکت بازرگانی وانیکس، انواع خدمات را برای واردات کالاها ارائه می‌کند. شرکت ما صفر تا صد واردات را انجام داده و از این طریق سبب تسهیل و کاهش هزینه آن می‌شوند. وانیکس مدارک لازم مانند اسناد مثبته گمرکی را به‌صورت قانونی جمع‌آوری و ارائه می‌دهد تا از این بابت مشکلی برای واردات پیش نیاید.
همان‌طور که بیان کردیم جهت ترخیص کالاهای وارداتی از گمرک اسناد مثبته گمرکی نیاز است این اسناد مطابقت کالای وارد شده را با موارد درج شده در سند اظهار کرده و فرد را از سوءظن کالای قاچاق بری می‌کند. پس اگر در زمینه واردات کالا فعالیت می‌کنید و یا قصد فعالیت در این زمینه را دارید بهتر است با اسناد مثبته گمرکی و تشریفات ترخیص کالا آشنایی لازم را به دست آورید.
اسناد مثبته گمرکی چه اسنادی هستند؟
مسیر واردات و صادرات کالا یک مسیر صاف و هموار نیست، برای عبور از این جاده باید موانع زیادی را پشت سر بگذارید تا به هدف خود یعنی توسعه کسب‌وکارتان برسید. یکی از موانعی که در این مسیر به آن برخورد می‌کنید، ترخیص کالا از گمرک است. ترخیص کالا از گمرک مرحله سختی محسوب می‌شود. برای ترخیص کالاهای خود از گمرک لازم است تا مدارک و اسناد مختلفی را ارائه کنید. در صورتی که مدارک و اسناد شما دارای نقص باشند، کالای شما ترخیص نمی‌شوند و به مالکیت دولت درمی‌آیند. اسناد گمرکی به دو دسته اسناد مثبته گمرکی و اسناد نادرست گمرکی تقسیم می‌شوند.
اسناد مثبته گمرکی درواقع آن دسته از مدارکی هستند که بدون وجودشان امکان ترخیص کالا از گمرک وجود ندارد. در این مقاله به بررسی اسناد مثبته گمرکی و تفاوت آنها با اسناد نادرست گمرکی می‌پردازیم. عناوینی که در این مقاله مورد بررسی قرار خواهند گرفت به شرح زیر هستند:
- اسناد مثبته گمرکی شامل چه اسنادی می‌شوند؟
- اسناد نادرست گمرکی چه اسنادی هستند؟
- اسناد درست گمرکی شامل چه مدارکی هستند؟
- تشریح برخی از اسناد درست (مثبته) گمرکی
- چرا اسناد مثبته گمرکی مهم هستند؟
- معرفی شرکت بازرگانی وانیکس
اسناد مثبته گمرکی شامل چه اسنادی می‌شوند؟
اسناد مثبته گمرکی بخش مهمی از مدارک لازم جهت ترخیص کالاها از گمرک هستند (کالاهایی که واردات آنها به کشور مجاز باشد). این اسناد مجوز ورود کالاها به کشور هستند و با در دست داشتن آنها شما قادر خواهید بود مراحل ترخیص کالا از گمرک را به راحتی پشت سر بگذارید و کالاهایتان را از گمرک ترخیص نمایید. نکته قابل توجه این است که مشخصات اعلام شده برای کالاهای وارداتی باید با مشخصات درج شده در این اسناد کاملاً یکسان باشند، در غیر این صورت ترخیص کالای شما با مشکل مواجه می‌شود.
اسناد نادرست گمرکی چه اسنادی هستند؟
نقطه مقابل اسناد مثبته گمرکی اسناد نادرست گمرکی هستند. در این نوع اسناد مشخصات اعلام شده برای کالاهای وارداتی با مشخصات درج شده در اسناد همخوانی ندارد و همین امر سبب می‌شود ترخیص کالاها به مشکل بخورد. تجار و بازرگانان گاهی برای فرار از پرداخت عوارض و مالیات‌های مربوطه مشخصات کالاهای دیگری را به جای کالای واردشده در اسناد ثبت می‌کنند. در بازرسی‌های گمرکی این تفاوت اطلاعات ثبت شده و کالای مورد نظر مشخص می‌شود و ترخیص کالا به بن‌بست می‌خورد.
اسناد درست گمرکی شامل چه مدارکی هستند؟
اسناد مثبته گمرکی شامل موارد زیر هستند:
- پته عبور
- پته گمرکی
- قبض خرید کالا
- قبض سپرده کالا
- پروانه ورود به گمرک
- پروانه ترانزیت خارجی
- پروانه کابوتاژ
- پروانه کالاهای مرجوعی
- پروانه ورود موقت کالا به کشور
- پروانه صادرات موقت کالا
مجدداً تأکید می‌کنیم که مشخصات اعلام شده برای کالاهای وارداتی باید با مشخصات ثبت شده در اسناد فوق کاملاً انطباق داشته باشند تا ترخیص کالاها به درستی انجام شود.
تشریح برخی از اسناد درست (مثبته) گمرکی
در این بخش به بررسی برخی اسناد مثبته گمرکی می‌پردازیم:
پروانه کابوتاژ برای کالاها چیست؟
کابوتاژ یکی اسناد مهم گمرکی است که وجود آن برای ترخیص کالاها لازم و ضروری است. کابوتاژ یعنی جابه‌جایی و حمل‌ونقل کالا بین گمرکات و بنادر داخل یک کشور. این جابه‌جایی‌های داخلی البته توسط یک شرکت حمل‌ونقل خارجی صورت می‌گیرد. شاید بپرسید مزایای کابوتاژ چیست؟ در پاسخ می‌گوییم کابوتاژ به محافظت از صنایع داخلی کشور، کاهش آلودگی مسیرهای آبی ارضی و حفاظت از زیر ساخت‌های حمل‌ونقل کشور کمک قابل توجهی می‌کند.
پته گمرکی چه نوع سندی است؟
با داشتن سند پته گمرکی شما قادر خواهید بود کالاهایتان را بدون ثبت سفارش از گمرک خارج نمایید. سؤالی که ممکن است پیش بیاید این است که پته گمرکی چه کاربردی دارد؟ این سند درواقع برای واردات کالاهای غیر تجاری است. کالاهایی که برای استفاده در صنایع تولیدی یا مراکز تحقیقاتی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
قبض سپرده چه نوع سندی است؟
یکی از مهم‌ترین اسناد گمرکی قبض سپرده است. این سند زمانی به کار می‌آید که بین صاحب محموله و گمرک مشکلی به وجود بیاید. برای مثال اگر صاحب کالا بخواهد اعتراضی مبنی عدم رسیدگی گمرک ثبت نماید باید قبض سپرده را به همراه داشته باشد. صاحب کالا مبلغی را که دریافت کرده است نزد گمرک سپرده می‌کند. اگر صدور حکم به سود صاحب کالا باشد، سود سپرده از سوی گمرک به او داده می‌شود.
کالاهای مرجوعی چه نوع کالاهایی هستند؟
کالاهای مرجوعی جزو کالاهایی هستند پیش از آنکه از گمرک ترخیص شوند به مشکل برخورده‌اند و به کشور مبدأ بازگردانده شده‌اند. این کالاها به یکی از دلایل زیر به کشور مبدأ بازگردانده می‌شوند:
- در فرایند تولید و ساخت در کارخانه دچار نقص ظاهری شده‌اند یا مشکل فنی کوچکی دارند و دیگر مورد رضایت مشتریان نیستند.
- از تاریخ تولید آنها در کارخانه، مدت‌زمان زیادی گذشته و خیلی وقت است در انبار مانده‌اند.
- در هنگام حمل‌ونقل یا جابه‌جا شدن دچار آسیب جزئی شده‌اند، این کالاها توسط شرکت سازنده تعمیر می‌شوند و دوباره وارد بازار خواهند شد، البته با قیمت پایین‌تر از قیمت اولیه.
- کالاهای ویترینی نیز در دسته کالاهای مرجوعی قرار می‌گیرند. (کالاهای ویترینی کالاهایی هستند که بسته‌بندی‌شان باز شده و کمی خط‌وخش دارند.)
چرا اسناد مثبته گمرکی مهم هستند؟
در فرایند واردات کالاها از یک کشور خارجی، بخش مهمی به نام ترخیص کالا از گمرک وجود دارد. لازمه ترخیص کالاها ارائه کامل اسناد و مدارک لازمه است. در صورت وجود کوچک‌ترین نقصی در این اسناد کالاهای شما از گمرک ترخیص نمی‌شوند و به مالکیت دولت درمی‌آیند و این یعنی از دست رفتن سرمایه شما. آنچه که اهمیت دارد جمع‌آوری درست و ارائه به موقع این اسناد به گمرک برای ترخیص کالاها است. برای آنکه در فرایند ترخیص کالاها به مشکل بر نخورید حتماً با یک شرکت بازرگانی واسطه که قابل اعتماد هم باشد مشورت کنید.
معرفی شرکت بازرگانی وانیکس
شرکت بازرگانی وانیکس یک شرکت واسطه در حوزه واردات کالا است. این شرکت متشکل از کارشناسان و مشاوران مجربی در زمینه واردات کالا است. اگر می‌خواهید کالاهای شما بدون هیچ مشکلی از گمرک ترخیص شوند و سرمایه‌تان حفظ شود حتماً با این شرکت قرارداد ببندید. یکی از مزایای این شرکت نسبت به سایر شرکت‌ها، چک ضمانتی است که مجموعه وانیکس بلافاصله پس از عقد قرارداد در اختیار شما قرار می‌دهد تا خیال شما را از دریافت به موقع کالاهایتان راحت کند.
