اگر با کد اقتصادی آشنایی ندارید تا انتهای مقاله همراه شرکت بازرگانی وانیکس باشید تا همه اطلاعات مورد نیاز را دریافت نمایید.
کد اقتصادی چیست؟
کد دوازده رقمی است که توسط سازمان مالیات تعیین میگردد. این سازمان نیز خود زیر مجموعه‌ی وزارت امور اقتصادی و دارایی است. در واقع کد اقتصادی شناسه‌ی خصوصی اشخاص حقوقی و حقیقی است که سازمان امور مالیاتی آنها را با این کد شناسایی می‌کند. به عبارتی کد همان شناسه اقتصادی است. در واقع این کد یک شماره خاص و منحصر به یک شرکت یا یک فعال اقتصادی تعلق می‌گیرد. این کد نحوه عملکرد واحد اقتصادی اعم از خرید و فروش در قراردادها و فاکتورها را مشخص می‌کند.
در واقع قانون برای یکپارچه‌سازی اقتصادی مشاغل و توسعه بیشتر مالیاتی در اقتصاد کشور و دقت در اخذ مالیات و جلوگیری از فرارهای مالیاتی باعث شده که دولت فعالان اقتصادی را مجبور به داشتن این کد کند. در واقع یک راهکار است برای بررسی فعالیت‌های فعالان اقتصادی و مدیریت کسب و کارها و افزایش دقت در نحوه اخذ مالیات است.کد اقتصاد (Economi corde) نشانگر فعالیت اشخاص حقیقی یا حقوقی دارای کسب و کار اقتصادی است که با تشکیل پرونده‌های مالیاتی نسبت به دریافت آن می‌توان اقدام نمود. اخذ این کد اجباری است.
موارد استفاده از کدهای اقتصادی
همانطور که در بالا توضیح داده شد کدهای اقتصادی در واقع مجوز فعالیت و اعتبار فعالان اقتصادی در جامعه است. بدون درج این کد در قراردادهایی که بین افراد حقیقی و حقوقی بسته میشود، خلاف قانون مالیاتی کشور بوده است. این قراردادها جنبه‌ی مالیاتی، عقد قراردادهای تجاری با اشخاص حقیقی و حقوقی، ارائه اظهار نامه‌های مالیاتی، فوت اشخاص حقیقی، صدور انواع فاکتورهای رسمی، رسیدگی به دفاتر و فاکتورها و صورت حسابها از نظر رسیدگی به پلمپ دفاتر، بهره بردن از معافیت‌های مالیاتی از نظر قانون هر ساله قوانین معافیت‌های برای مشاغل در نظر می‌گیرد که بدون داشتن این کد از این معافیت‌ها نمی‌توان استفاده کرد .
چرا باید کد اقتصادی داشت؟
تمامی شرکتها،کارخانه‌جات و بنگاه‌های اقتصادی که تولید کالا و خدمات انجام می‌دهند یا در امر صادرات یا واردات فعالیت می‌کنند باید این کد را داشته باشند. در واقع داشتن این کدها به نهادهای اقتصادی ارزش و اعتبار می‌بخشد و سازمان‌های مالیاتی بر اساس این کدها شناسه‌ها که منحصر نهاد تولیدی خاص است مشتریان خود را شناسایی می‌کند. این کدها اطلاع دهنده از اوضاع کالا یا خدمات و مبنای مالیات برای سازمان مالیات هستند.
بدون درج کد اقتصادی در قراردادها، قراردادها بدون اعتبار و غیر قانونی هستند. کدهای اقتصادی قدیمی دارای دوازده رقم بودند و با عدد شروع معمولا شروع می‌شدند، اما کدهای اقتصادی جدید شانزده رقمی هستند. با مراجعه به کد اقتصادی کالا از وضعیت آن کالا می‌توان اطلاع یافت. برای عقد قراردادهای رسمی، حضور در مناقصه‌ها و مزایده‌ها، انجام انواع صادرات و واردات وجود کد بسیار اهمیت دارد.
چه کسانی مشمول دریافت و چه کسانی مشمول دریافت کد اقتصادی نمی شوند؟
طبق قوانین و مقررات حاکم بر جامعه کسانی که مشاغل و فعالیت‌های هنری، ادبی و فرهنگی مانند بازیگری، نقاشی، نویسندگی انجام می‌دهند. مساجد، هیئت، حسینیه‌ها، تکیه‌ها و فعالیت‌هایی که به صورت خصوصی اداره می‌شوند. اشخاص حقیقی که کارهای پیمانکاری انجام می‌دهند، افرادی که قراردادهای پیمانکاری آنها کمتر از پنج میلیون تومان است، تمامی این افراد مشمول دریافت کد نیستند.
تمام افراد حقیقی یا حقوقی که مشغول کسب و کار و توزیع کالا، دادن خدمات یا انجام تولیدات و مونتاژ، کارهای اقتصادی دیگر هستند. در واقع تمام کسانی که دارای مجوز کسب و کار هستند. محل فعالیت یعنی دفاتر یا محل‌هایی که از شهرداری جواز کسب دریافت کرده‌اند مثل داروخانه‌ها،کارخانه‌جات،کارگاه‌ها، پیمانکاری و انبوه‌سازی و حتی کارهای مشاوره‌ای همه مستلزم دریافت کد هستند.
چگونه باید کد اقتصادی بگیریم؟
طبق قانون انجام هر کار اقتصادی یا اجتماعی باید ثبت شوند و دریافت کد اقتصادی هم یک پروسه اداری دارد که باید طی شود. در این پروسه ابتدا باید ثبت نامه اولیه با همراه داشتن شناسنامه و کارت شناسایی در سازمان امور مالیاتی کشور به آدرس gov .ir انجام بگیرد.
بعد از ثبت نام الکترونیکی صفحه پیش ثبت نام کد اقتصادی باید پر شود و اطلاعاتی که خواسته شده به طور دقیق و با دقت در صفحه درج و ثبت گردد. بعد از انجام این مراحل کد کاربری به شخص از طرف سازمان امور مالیاتی ارسال میگردد. حتما باید توجه داشت اگر اطلاعات دقیق نباشد مثلا کد پستی اشتباه وارد شود کد رهگیری ارسال نمی‌گردد و در این صورت باید مراحل بالا دوباره تکرار شود.
بعد از انجام این مراحل باید اطلاعات ثبت و ذخیره شود. اگر این مراحل به درستی انجام شوند، یک کد رهگیری برای شخص ارسال میگردد که با حفظ و داشتن آن می‌توان کارهای مربوطه را پیگیری یا حتی اگر تغییر نشانی یا اگر مشکلی وجود داشته باشد را رفع نمود.
مدارک مورد نیاز برای کد اقتصادی
برای ثبت‌نام در سامانه سازمان امور مالیاتی کشور باید مدارکی را به همراه داشت که دریافت دفترچه‌ی ثبت‌نام از واحدهای اطلاعاتی سازمان امور مالیاتی مرحله‌ی اول است. برای دریافت این فرم‌ها باید به واحد ثبت و شناسایی اداره دارایی مراجعه نمود. مرحله‌ی بعدی به همراه داشتن رونوشت شناسایی و کارت ملی همه‌ی اعضای هیئت رئیسه است.
- تهیه دو نسخه از آگهی تاسیس شرکت و داشتن دو نسخه از آخرین تغییرات ثبت شده در شرکت
- رونوشت از اساس نامه‌ی مالیاتی شرکت
- رونوشت از اظهارنامه مالیاتی
- رونوشت از روزنامه‌های کثیرالانتشار رسمی داخل کشور
- اصل پروانه و مجوز بهره برداری و تاسیس شرکت
- سند ملک یا محل فعالیت اقتصادی
- اجاره‌نامه مبایعه نامه‌ی مورد تایید از اداره دارایی و رونوشت آن
- نامه شروع به فعالیت اگر شروع به فعالیت کرده باشند یا نامه عدم فعالیت اگر هنوز شروع به فعالیت نکرده‌اند.
- رسید پرداختی مالیات
- رسید پرداخت حق تمبر اداره دارایی
باید توجه داشت که نداشتن کد اقتصادی برای فعالان اقتصادی از منظر قانون جرم محسوب میشود و منجر به پلمپ دفاتر و تعطیلی آنها میشود و فرد خاطی به حبس تعزیری بین سه تا شش ماه بعضا محکوم می‌شوند.
معمولا پروسه ثبت نامه تا دو هفته به طول می‌انجامد؛ اما با دریافت کد رهگیری فرد می‌تواند هر بار وارد سامانه شود و از وضعیت ثبت‌نام کد خود آگاهی پیدا کند؛ پس حفظ کد رهگیری امری بسیار مهم است.
تفاوت کد اقتصادی و شناسه ملی
کدهای اقتصادی یک شماره ۱۲ یا ۱۶ رقمی است که اداره مالیات به فعالان اقتصادی که در کشور دارای کسب وکار و یا اشتغال‌زایی یا مشغول ارائه خدمات هستند، می‌دهد. با این کار حرفه و فعالیت آنها جنبه‌ی قانونی و اعتبار پیدا کند، اما شناسه‌ی ملی یک شماره یازده رقمی است که به افراد حقوقی مثل انواع بانک‌ها، ادارات و موسسات حقوقی داده میشود. این شناسه‌ها از طریق اداره‌ی ثبت به شرکتها تعلق می‌گیرد و به جهت احراز هویت افراد حقوقی در سامانه ثبت شرکتها کاربرد دارد.
سخن آخر
کدهای اقتصادی در واقع مدرک احراز هویت یک بنگاه اقتصادی است. این کدها اختصاصی است و هر شرکت یا هر نهاد تولیدی کد مختص خود را دارد. بدون وجود این کد در قراردادها، قراردادها جنبه قانونی ندارد و قرارداد جنبه رسمی پیدا نمی‌کند.
رسیدگی به دفاتر، پلمپ دفاتر، رسیدگی به فاکتورها و صورت حسابها، جلوگیری از مشکلات مالیاتی و حتی افتتاح حساب بانکی برای اشخاص حقوقی چه ریالی و ارزی، پرداخت حقوق و دستمزد، گواهی‌های ارزش افزوده فقط نمونه‌های است که با داشتن این کد اقتصادی می‌توان انجام داد. داشتن کد برای فعالان اقتصادی نیاز مبرم و اجباری است و نداشتن این کد برای آنها به منزله‌ی جرم محسوب میشود.
باید توجه داشت که استفاده از این کد غیر از دریافت کننده آن جرم محسوب میشود. با وجود کد کالا یا خدمات دارای ارزش و اعتباری می‌گردند. این کدها از طرف سازمان مالیات برای صاحبان مشاغل وضع میگردد تا فرارهای مالیاتی رخ ندهد. تمامی مشاغل اعم از تولیدکننده یا صادرکننده یا ارائه دهندگان خدمات مشمول دریافت کد می‌شوند.
