در حال حاضر به دلیل کمبود کامیون در کشور کامیونهای اسقاطی و فرسوده قیمتهای نجومی پیدا کرده‌اند، کاهش خواهند یافت و بازار کامیون که دچار نوسان شده است دوباره ثبات پیدا می‌کند. با طرحی که دولت ارائه نمود ترخیص کامیونهای وارداتی به همان میزان ارزش قیمت ثبت شده در فاکتور و سند در زمان خرید هنگام تسویه ارزی ملاک است. بنا به این گفته اگر ارزش واقعی کامیونها بیشتر از چیزی باشد که در فاکتور خرید ثبت شده، واردکننده مجرم و مرتکب جرم شده است.
کامیون های وارداتی و ناوگان حمل ونقل
ایران دارای نیم قرن سابقه در تولید خودروهای سنگین از جمله کامیون را داراست. جالب است بدانید اولین سرمایه‌گذاری خارجی در ایران توسط شرکت بنز در بخش خودروهای سنگین بوده است. با توجه به پیشینه ایران در حال حاضر میتوان گفت ایران در امر تولید خودروهای سنگین بسیار ناکارآمد عمل کرده و اکنون دارای سیستم حمل ونقل بسیار فرسوده است. البته در سال‌های اخیر تلاش‌های زیادی برای سامان دادن به این وضع صورت پذیرفته است. واردات کامیون با سابقه سه سال کارکرد هم یکی از این تلاشهاست. این طرح با هدف نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی کشور بود که در آن خودروهایی با سابقه سه تا پنج سال کار از کشورهای اروپایی و ژاپنی و کره‌ای وارد شوند. سیستم حمل و نقل در ایران به مرحله ی پیری رسیده است.
همین موضوع باعث ایجاد خسارات زیادی به جامعه می‌گردد. برای مثال هزینه‌های هنگفتی که باعث مصرف سوخت می‌شود یا آلودگی هوا که در این روزهایی که وارونگی دما در جهان اتفاق افتاده است؛ باعث نگرانی کارشناسان شده است. همین دلایل می‌تواند حاکمان جامعه را مجاب کند تا واردات خودروهایی که دارای استانداردهای بین‌المللی باشد را وارد نمایند. طبق آمارهای به دست آمده میانگین سن کامیونهای موجود در داخل بین ۱۷ تا ۱۸ سال است. این سیستم پیر باعث شد دولت فکر واردات خودروهایی با سه سال کار کرد بیفتد.
ارزش خرید کامیون های وارداتی
به اعتقاد کارشناسان واردات خودروهای صفر هزینه گزافی روی دست دولت داشت. از سوی دیگر کامیونهای موجود در داخل نیز کارایی نداشتند. با توجه به این مطالب برای واردات سابقه خودرو، برند، مدل خودرو، سال ساخت و کیفیت آن، تعرفه ورود کامیونها، نحوه واردات کامیون به داخل کشور، اسقاط کامیونهای داخلی، ثبت مجوزهای قانونی، منشا ارزی از جمله مسائلی بودند که هنگام واردات این کالا به داخل مورد بررسی قرار گرفتند. با واردات کامیون با تکنولوژی جدید و پیشرفته مخصوصا در حمل ونقل دریایی و ریلی و حتی جاده‌های باعث سهولت کارها و رفاه حال افراد شاغل در این عرصه را شد و کاهش هزینه‌هایی را به دنبال دارد.
دریافت کنندگان کامیون های وارداتی
کارشناسان معتقدند با واردات کامیونهای سه سال کارکرد بتوانند گره مشکلات حمل و نقل کشور را باز کنند تا سیستم باربری جان تازه‌ای بگیرد. در دستور واردات کامیون با سه سال کارکرد چهار گروه می‌توانند اقدام نمایند:
- شرکتهای حمل و نقل بزرگ که مجوزهای مربوط به واردات را دارند.
- شرکتهای وارد کننده‌ای که دارای مجوز از اداره صمت هستند.
- مالکان حقیقی و حقوقی کامیونهای فرسوده
- تولیدکنندگان داخلی در کشور
شرایط کامیون های اسقاطی و فرسوده
در مصوبه‌ای که توسط دولت تنظیم شده بود، آمده است که به ازای ورود هر یک خودروی کامیون به داخل کشور باید یک خودرو داخلی فرسوده که سن آن ۲۵ سال یا به بالاست را از سیستم حمل و نقل خارج و اسقاط کنند. این خودروها باید فعال در سیستم حمل و نقل یا باربری باشند. لازم است که در زمان اسقاط معاینات لازم را دارا باشند.
سازمان راهداری و حمل ونقل جادهای موظف است به ازای اسقاط هر یک خودروی کامیون سود بازرگانی کامیون وارداتی را تا بیست و پنج درصد توسط، سازمان گمرک کاهش دهد. کارشناسان معتقدند اگر این کار به درستی و دقیق و با نظارت افراد دلسوز انجام شود، دست دلالان از چرخه حمل و نقل کوتاه می‌شود. مهم‌تر این که بخش بزرگی از فرسودگی ناوگان حمل و نقل جادهای جبران خواهد شد.
وضعیت قیمت کامیون بعد از واردات کامیون
کارشناسان دولت معتقد بودند با واردات کامیون‌هایی با سه سال کارکرد می‌توانند قیمت خودروهای کامیون در داخل را سامان بدهند و قیمت ها حداقل تا پانزده درصد کاهش یابند. برای از بین بردن دسیسه دلالان دولت خود عهده‌دار واردات شد. در ایران بالغ بر ۴۵۰ هزار نفر مشغول رانندگی در جاده‌ها هستند.
در سال‌های اخیر با رشد تورم و گرانی در تمامی سطوح جامعه بازار خودرو نیز مستثنی نبوده و در بازار دیده شده است که قیمت ماشین سنگین‌هایی چون FH برند کارخانه‌جات بنز تا ده میلیارد تومان هم برسد. دولتمردان بر این باورند با آزادسازی خودروهای وارداتی از گمرک قیمتها شکسته شوند.
شرایط واردات کامیون به داخل کشور
واردات این خودروها دارای شرایط و ضوابط خاصی است که در ادامه به شرح این شرایط خواهیم پرداخت:
- این خودروها نباید سن کار آنها از سه سال بیشتر باشد، یعنی فقط سه سال در کشور سازنده کار کرده باشند.
- این خودروها باید دارای نمایندگی‌های خدمات پس از فروش باشند.
- کامیونهای وارداتی باید استانداردهای مربوط به کیفیت و ایمنی از مراجع ذی صلاح و کاهش آلایندگی را از محیط زیست داشته باشند.
- این خودروها باید از نوع خودروهای کشنده و خودروهای باربری باشند.
- این خودروها باید ساخت کشورهای اروپایی و کره‌ای یا ژاپن فقط باشند.
- خودروهای وارداتی باید استانداردهای بین‌المللی و مجوز ورود به کشورهای اروپای در عرصه حمل و نقل را دارا باشند.
- اولویت ورود با ماشین‌های سنگین هجده تن به بالاست.
مشکلات واردات کامیون
یکی از مشکلاتی که از بی توجهی مسئولین در این طرح به وجود آمد، قیمت اسقاط کردن خودروهای فرسوده بود که در این طرح پیشنهادی بینی نشده بود. این موضوع تبدیل به مبحث بسیار مهم در این امر شد. هزینه اسقاط خودروهای فرسوده بالغ بر یک میلیارد، پرداخت این قیمت برای وارد کننده بسیار سنگین است.
با شرایط به وجود آمده وقتی فردی از اسقاط خودرو معذور باشد، توانایی پلاک آوردن خودروی جدید را ندارد. در این شرایط حدود شانزده هزار خودروی سنگین وارد کشور شدند که حجم بالایی از آن در گمرک دپو شدند. طبق مصوبه دولت به ازای ورود هر کامیون یک خودروی فرسوده کامیون باید اسقاط می‌شد که سابقه ۲۵ سال کار را داشته باشند.
در این حال دولت در جلسه‌ای مطرح نمود که در آن میانگین قیمت اسقاطی از ۷۷۵ میلیون تومان تعیین گردید، تا افراد بتوانند خودروهای خود را آزاد کنند. اما مشکلات ارزی در اقتصاد کشور و همکاری نکردن بانک‌ها با دولت و عدم همکاری شرکتهای خودروسازی داخلی باز این طرح را دچار مشکلاتی نمود. با اینکه واردات کامیون براساس دستور دولت و کاملا قانونی انجام گرفته بود، بسیار دچار حاشیه شد. دادستان تهران وارد کار شد و از گمرک دیدن نمود و طی صدور پانزده دستور تعیین تکلیف کرد و ترخیص کامیونها از گمرک آغاز شد.
سخن نهایی
هنگام تصویب مصوبه ورود کامیون به داخل کشور نظرات مثبت و منفی زیادی وجود داشت. در این میان نیز افراد سودجویی بودند که به دنبال منفعت خود می‌خواستند خودروهای چینی نیز به صحنه واردات وارد شوند، اما پیش از ثبت سفارش باید بررسی‌های مبنی بر مجوزهای محیط زیستی انجام می‌پذیرفت.
بررسی‌های مبنی بر اسقاط خودروها و کاغذ بازی‌های اداری در گمرک که جامعه دچار سردرگمی نشود با مشکلات اسقاط دوباره دلالان وارد میدان شدند و با خرید خودروهای فرسوده بازار را دچار افزایش قیمت کردند.
با بی کفایتی به جای بهتر شدن اوضاع دوباره قیمتها در خودروهای اسقاطی روند افزایشی به خود گرفتند. با این که دولت تلاش می‌کند تا این اوضاع نابه سامان را سامان ببخشد، اما همچنان شاهد جریان کند پلاک‌گذاری و شماره‌گذاری خودروهای سنگین در اداره‌ی گمرکات هستیم و همین موضوع یکی دیگر از دلایل عدم کاهش قیمت‌هاست.
با همه این توضیحات میتوان فهمید که با نبود نظارت و نداشتن مدیران با درایت این طرح دولت نتوانست طرح موفقی باشد و قیمتها نه تنها کاهش نداشته، بلکه با افزایش همراه بوده است.
شرکت بازرگانی وانیکس بهترین وارد کننده خودروهای سنگین و سواری با سال‌ها تجربه در زمینه واردات و صادرات و حمل ونقل است. همکاران ما در بخش پشتیبانی ۲۴ ساعته پاسخگو سوالات شما هستند.
