کالای ضبطی در گمرک یا ضبط شده درواقع کالاهای ممنوع‌الورودی هستند که از راه‌های غیر مجاز وارد کشور شده‌اند و به همین خاطر توسط اداره گمرک ضبط می‌شوند. همچنین اگر کالاها ممنوع الورود و غیرمجاز نباشند اما برای ترخیص به موقع آنها اقدام نشده باشد، کالا ضبط می‌شود. در این مقاله به بررسی کالاهای ضبط شده و تفاوت آنها با کالاهای متروکه می‌پردازیم.
اصطلاح کالای ضبطی در گمرک چیست؟
اگر کالاهایی که در دسته کالاهای ممنوعه هستند به صورت غیر مجاز وارد کشور شوند اما اطلاعات و مشخصات آنها به طور صحیح به گمرک اعلام شده باشد، توسط مأموران گمرک ضبط شده و به انبار فرستاده می‌شوند. پس از آن گمرک به مدت سه ماه به صاحب کالا فرصت می‌دهد تا با گذراندن مراحل قانونی، فرایند ترخیص کالا را انجام دهد، اگر واردکننده در زمان مقرر شده مراحل لازم را طی نمود و کالا را ترخیص کرد که هیچ در غیر این صورت کالا به اصطلاح ضبط می‌شود.
کالاهای ضبط شده چگونه آزاد می‌شوند؟
همان‌طور که قبلاً هم اشاره کردیم در صورتی که کالاهای ممنوعه به صورت غیرمجاز وارد کشور شوند توسط گمرک ضبط می‌شوند. برای آزادسازی کالای ضبطی در گمرک، واردکننده تنها ۲ ماه فرصت دارد تا با ارائه اسناد و مدارک لازم و گذراندن مراحل قانونی مالکیت خود را نسبت به کالاها اعلام نماید وگرنه کالا به طور کامل ضبط می‌شود و به مالکیت دولت درمی‌آید.
گمرک چه اقداماتی در رابطه با کالاهای ضبطی انجام می‌دهد؟
اگر واردکننده کالای ضبطی را با اطلاعات و مشخصات کاملاً صحیح به گمرک اظهار نماید، این امکان وجود دارد که از سوی گمرک به مدت ۳ ماه به فرد واردکننده مهلت داده شود تا کالای خود را از کشور خارج کند. اگر واردکننده هیچ اقدامی مبنی بر خارج نمودن کالاها انجام ندهد کالاها ضبط خواهد شد. علاوه بر این، پس از ضبط کالاها، مجدداً به واردکننده دو ماه فرصت داده می‌شود تا با مراجعه به مراجع ذی‌ربط شکایت خود را اظهار کند. از زمان مراجعه به مراجع قضایی تا ۱۵ روز پس از آن اجازه دارد مدارک و اسناد لازمه را ارائه نماید. اگر مدت زمان دو ماه نیز به پایان برسد و شخص موفق به آزادسازی و اثبات ادعای مالکیت خود نشود کالاها برای همیشه به مالکیت دولت درمی‌آیند.
پس از آنکه مالکیت کالاها به دولت واگذار شد، طبق قوانین گمرکی مسئولیت این کالاها بر عهده سازمان جمع‌آوری و فروش اموال تملیکی است. بر اساس قوانین کشور این سازمان اجازه فروش کالاها را نیز دارد.
اگر کالاهای ضبطی فاسدشدنی باشند تکلیف چیست؟
بر اساس قوانین گمرکی برای کالاهایی که شش ماه از زمان ضبط آنها گذشته است، اگر کالاهای ضبط شده فاسدشدنی باشند و نگهداری آنها هزینه اضافی داشته باشد یا ریسک نگهداری‌شان بالا باشد، (حالا چه به صورت قطعی ضبط شده باشند و چه موقت) به فروش گذاشته می‌شوند. وجهی که از فروش این کالاها به دست می‌آید تا زمانی که تکلیف کالاها مشخص شود به صورت سپرده نگهداری می‌شود.
کالاهای ظبطی در گمرک چگونه فروخته می‌شوند؟
کالاهای ضبطی بر اساس تشخیص گمرک به یکی از روش‌های زیر فروخته می‌شوند:
- از طریق حراج
- مزایده
- خرده‌فروشی
در برخی موارد گمرک پس از فروش کالاهای ضبط شده و کسر هزینه‌های مربوط به خود مانند هزینه انبارداری، هزینه بیمه، هزینه حمل‌ونقل و غیره باقی پول را به صورت سپرده نگهداری می‌کند و صاحب کالا تا ۲ سال فرصت دارد برای دریافت آن دست به اقدام بزند. اگر کالا توسط گمرک به مزایده گذاشته شود، خود صاحب کالا نیز مجاز است در مزایده شرکت نماید.
قوانین گمرکی در خصوص کالاهای ضبط شده
- طبق قوانین گمرکات کشور از زمان تحویل کالا به انبار گمرک، واردکننده به مدت سه ماه فرصت دارد تا کالا را از گمرک ترخیص نماید پس از پایان این مهلت سه ماهه، امکان تمدید این زمان تا دو ماه دیگر نیز وجود دارد اما پس از آن کالا در اختیار دولت قرار می‌گیرد.
- اگر کالاهای وارداتی فاسدشدنی باشند و نگهداری آنها هزینه اضافی بخواهد و همچنین انبارهای گمرک امکانات کافی برای نگهداری این کالاها نداشته باشد، محصولات باید به یک انبار مجهز منتقل شوند در غیر این صورت گمرک مسئولیتی در خصوص خراب شدن این کالاها نمی‌پذیرد و به سرعت آنها را ضبط می‌کند.
- اگر کالاهای که فرایند ترخیص آنها پایان یافته است تا یک ماه از انبار گمرک خارج نشوند، ضبط می‌شوند. البته این زمان تمدید شدنی است.
- مهلت ترخیص کالاهایی که از طریق مناطق آزاد تجاری وارد می‌شوند از سوی سازمان‌های مسئول در این مناطق تعیین می‌شود و در صورت پایان یافتن این مهلت کالاها ضبط می‌شوند.
تفاوت کالاهای ضبط شده و متروکه چیست؟
کالاهای متروکه آن دسته از کالاهایی هستند که واردکننده آنها هیچ اقدامی برای ترخیص آنها از گمرک انجام نداده و مهلت ترخیص کالاها نیز زمانی زیادیست، به پایان رسیده است . به همین دلیل کالاها در انبارهای گمرک متروکه شده‌اند.کالاهای ضبط شده چون ممنوع‌الورود بوده‌اند، توسط گمرک ضبط شده‌اند، در صورتی که کالاهای متروکه ممکن است ممنوع نبوده باشند.
معرفی شرکت بازرگانی وانیکس
همان گونه که مشاهده کردید ترخیص کالاها از گمرک فرایند بسیار حساس و مهمی است، زیرا کوچک‌ترین کوتاهی در ترخیص کالاها ممکن باعث ازدست‌رفتن کالاها و در نتیجه از دست رفتن سرمایه شما شود. به همین خاطر توصیه می‌کنیم حتماً به یک شرکت بازرگانی واسطه مراجعه کنید و از آنها مشورت بگیرید.
شرکت بازرگانی وانیکس به عنوان یکی از بهترین شرکت‌های بازرگانی واسطه با سال‌ها تجربه در زمینه واردات کالا آماده خدمت‌رسانی به مشتریان است. چنانچه در ترخیص کالاهای خود به مشکل خورده‌اید حتماً با کارشناسان وانیکس در میان بگذارید تا شما را به بهترین نحو راهنمایی کنند.
