مراحل ترخیص کالا از گمرک امری پیچیده است که نیاز به تخصص دارد. در واقع وجود قوانین گوناگون در گمرک باعث میشود که ترخیص کالاها توسط افراد باتجربه صورت گیرد. شرکتهای بازرگانی در این امر به بازرگانان کمک کرده و کالاها را در کمترین زمان ترخیص میکنند.
لیست کالاهای ترخیص شده از گمرک
با توجه به بخشنامه جدیدی که صادر شده و برای آسانتر شدن واردات برای موارد اولیه و ملزومات، ماشینآلات خط تولید و بسیاری از موارد دیگر، واردات ترخیص گروههای زیر امکانپذیر است:
- گروه صنعت کالای کشاورزی مانند گاوآهن، کمباین ویژه برداشت سیبزمینی
- گروه محصولات لوازمیدکی و خودرو مانند موتورسیکلت، موتورهای آبی
- گروه محصولات فلزات مانند یراقآلات، قفل وسایل نقلیه
- گروه محصولات الکترونیک مانند انواع بلندگوهای خودرو، فیوز، تیونر تلویزیون
- گروه محصولات صنعت بافندگی مانند لوازم ریسندگی، قطعات چرخ دوزندگی
- گروه کالاهای صنعت آسانسورها، پلهبرقیها مانند انواع کابین و فریم آسانسور
- گروه صنعت چاپ مانند قطعات چاپگر، استوانههای چاپ
- گروه سنجش و تست، قالبهای صنعتی و شیرآلات
- گروه محصولات اقلام سرماساز مانند قطعات چیلرهای جذبی، مبدلهای حرارتی، فیلتر مخصوص تصفیه آب
مراحل ترخیص کالا از گمرک چیست
یکی از مهمترین مراحل تجارت بینالمللی، ترخیص کالا است. به این دلیل که در صورت عدم انجام مراحل ترخیص، واردات و صادرات کالاها غیرقانونی بوده و قاچاق محسوب میشود. در مراحل ترخیص کالاها از گمرک، ارزش کالا مشخص میشود. در واقع در گمرک، بررسیهای لازم انجام شده و مشخص میشود که کالا مطابق با قوانین وارد یا صادر میشوند. مراحل ترخیص کالا از گمرک در زیر بیان شده است.
گرفتن پیشفاکتور یا پروفرما از فروشنده
گرفتن پروفرما نخستین قسمت از مراحل ترخیص کالا از گمرک است. فرد پیش از آنکه اقدام به خرید و ثبت فاکتور نهایی کند، میتواند با ارائه مشخصات محصول از هر شرکت تأمینکنندهای، پیشفاکتور را دریافت کند. پیشفاکتور در اصل برای بررسی ورود محصول به داخل کشور است. موارد مهمی در این سند مشخص شده است. تعهد طرفین، روش پرداخت، موارد مرتبط با اینکوترمز که توسط فرد و شخص فروشنده در پیشفاکتور بررسی میشود.
اقدام جهت گرفتن ثبت سفارش
بعد از گرفتن پیشفاکتور از فروشنده محصول باید مجوز واردات از اداره بازرگانی اخذ شود که این مجوز در واقع همان اخذ ثبت سفارش است. در این مرحله داشتن کارت بازرگانی برای ترخیص کالا الزامی است. در مرحله ثبت سفارش کالا باید به تعرفه، اولویتبندی، ارزشگذاری توجه کرد. لازم به ذکر است که برای ثبت سفارش باید مجوزهای لازم اخذ شود.
درخواست کردن از بانک مرکزی جهت تخصیص ارز
پس از گرفتن مجوز ثبت سفارش محصول، باید اقدام به حواله خرید کالا کرد. همچنین لازم است که درخواست تخصیص ارز به بانک مرکزی از همان شعبه بانکی باشد که در ثبت سفارش محصول به اداره بازرگانی در پروفرما معرفی شده است. تخصیص ارز به معنای کسب اجازه از بانک مرکزی با هدف حواله مبلغ خرید محصول یا ارز نیمایی است که انجام آن ۳۰ روز طول خواهد کشید.
حواله تأمین ارز یا حواله خرید محصول
بعد از گرفتن تأییدیه از بانک مرکزی و پس از انجام تخصیص ارز با مراجعه کردن به بانک عامل میتوان برای فروشنده مبلغ خرید محصول را با نرخ نیمایی حواله کرد. طبق تعرفه ارز نیمایی میزان ۵ هزار تومان ارزانتر از نرخ بازار آزاد است. ۳۵ درصد مبلغی که از تخصیص ارز به فرد تعلق میگیرد باید جهت ضمانت در بانک عامل قرار گیرد. این مبلغ پس از واردشدن محصول و ارائه دادن اسناد مرتبط، در جهت صحت داشتن اطلاعات ثبت شده بازگشت داده خواهد شد.
بارنامه، حمل محصول به کشور ایران
محصولات خریداری شده از طریق مختلفی وارد کشور میشوند. اولین راه این است که محصول از مسیر دریا به بندرهای ایران وارد میشود. روش هوایی دومین راه است که به کلیه فرودگاههای ایران دارای کارگو، محصول مورد نظر از راه هوایی ارسال خواهد شد. سومین راه این است که محصولات خریداری شده از کشور اروپایی، به طور معمول از طریق مرز بازرگان و بهصورت زمینی وارد کشور خواهند شد. بارنامه توسط شرکت حمل صادر میشود که همان رسید حملونقل محصولات است. بارنامه حاوی اطلاعاتی مانند وزن، تعداد محصول، گیرنده محصول، حجم آن است.
برآورد کردن مبلغ ترخیص محصول از گمرک
برای ترخیص کالاها از گمرک لازم است تا بازرگانان، هزینههایی را پرداخت نمایند. در ابتدا حقوق ورودی را حساب کرده که در واقع میزان آن، درصدی از کل ارزش فاکتور است. حقوق ورودی با توجه به میزانی که توسط وزارت صنعت، معدن تجارت مشخص شده و در آغاز هر سال بهروزرسانی و از صاحب محصول گرفته خواهد شد. با استفاده از سامانه TSC ارزش کالا محاسبه میشود. کار این سامانه ارزشگذاری روی محصول مورد نظر است و این سامانه توسط گمرک و دایره ارزش اعلام میشود.
قبض انبار محصول و ترخیصیه از شرکت حمل
ترخیصیه به معنای دریافت مدارک از شرکت حملکننده است که میتوان آن را از طریق شرکتهای حملونقل هوایی، دریایی و زمینی پیگیری کرد. پس از آنکه محصول مورد نظر به مرز ورودی رسید باید به شرکت حملونقل جهت دریافت ترخیصیه مراجعه کرد. برای دریافت ترخیصیه نیاز به اصل بارنامه است؛ البته درصورتیکه امکان ریلیز بارنامه وجود داشته باشد، نیازی به اصل بارنامه نخواهد بود.
دریافت کوتاژ و ثبت کردن محصول در سامانه ای پی ال
ای پی ال سامانهای است که فرد در آن طی فرآیندی به نام اظهار محصول، نوع محصول و اطلاعات دقیق آن را ثبت یا کوتاژ کرده و به گمرک ارسال خواهد کرد. کوتاژ در واقع کد ۸ رقمی است که در سامانه ای پی ال به محصولات فرد داده خواهد شد. شرکت حمل در زمان تحویل اسناد علاوه بر مدارک، یک لینک که مربوط به رسید ثبت ترخیصیه الکترونیکی است به فرد خواهد داد. با استفاده از این لینک بارنامه فرد به سامانه ای پی ال متصل میشود و از این طریق گمرک به مشخصات محصول فرد دسترسی پیدا میکند.
مشخص کردن مسیر گمرکی
بعد از گرفتن کوتاژ از سامانه، برای محصول فرد یک مسیر از سه مسیر سبز، زرد و قرمز در نظر گرفته میشود. مسیر سبز آسانترین مسیر است، زیرا نیازی به بررسی کردن اسناد و کنترل تعرفه و ارزش ندارد. مسیر قرمز مسیری است که مجوزهای مرتبط را از سازمانهای مربوطه مانند سازمان بهداشت، در صورت نیاز باید دریافت کرد. در این مسیر محصول نیازمند به بررسی و تطابق اسناد و کنترل کردن ارزش و تعرفه است. مسیر زرد تنها به کنترل کردن ارزش و بررسی اسناد میپردازد.
واریز کردن وجه گمرکی یا حقوق ورودی
در گذشته بعد از اتمام کلیه کارهای مربوط به ترخیص محصول از گمرک و قبل از مراجعه به درب خروجی وجه گمرکی قابل دریافت بود؛ اما طبق قانون جدید، بعد از گرفتن کوتاژ باید در سامانه payment وجه گمرکی را پرداخت کرد. تولیدیها یا کارتهایی که سابقه واردات آنها بیش از دو سال است از جمله کارتهای بازرگانی هستند که میتوان به روش قبلی وجه گمرکی را پرداخت کرد.
واریز کردن ۴ درصد مالیات علیالحساب
برای پیشگیری از فرار مالیات کارت بازرگانی یکبار مصرف قانونی تصویب شده است. طبق این قانون فرد هر محصولی که وارد میکند پیش از خارجشدن ۴ درصد ارزش ریالی بعلاوه ارزش سیف حقوق ورودی کالا را باید پرداخت کند. بعضی از کارتهای بازرگانی از جمله شرکتهای تولیدی و کارتهای بازرگانی که ۳ سال متوالی واردات محصول مشغول بودهاند از این پرداخت معاف هستند.
گرفتن مجوزهای مورد نیاز
با توجه به نوع محصولات به یک سری مجوزهای مربوطه برای ترخیص کالاها نیاز است و مطابق قانون باید کلیه این مجوزها را دریافت کرد. به عنوان مثال برای واردکردن مواد غذایی باید مجوز اداره بهداشت را دریافت شود. مجوزهای دیگری نیز لازم که بسته به نوع کالاها متفاوت خواهد بود، از جمله این مجوزها میتوان به مجوز محیط زیست، مشخصکردن ماهیت، قرنطینه، مجوز استاندارد و مجوزهای دیگر اشاره کرد.
دریافت کد رهگیری از بانک عامل
برای آمادهکردن مراحل ترخیص محصول، فرد باید پس از تأمین ارز، با تهیه مدارک و مراجعه به بانک عامل و ارائه مدارک، کد رهگیری یا کد خروج یا ساتا را دریافت کند. این فعالیت یک فرایند بانکی به حساب میآید و کارمزد مشخصی باید برای آن پرداخت کرد. برای گرفتن پروانه الکترونیکی به کد ساتا نیاز است و لازم است تا بازرگانان برای دریافت آن، اقدام نمایند.
صادرکردن پروانه الکترونیک
پس از انجام کلیه مراحلی که گفته شد یعنی بعد از گرفتن و ثبت کد رهگیری، واریز وجه گمرکی، مالیات علیالحساب، مجوزها و تأیید کارشناس، فرد میتواند پروانه الکترونیکی را دریافت کند. پروانه الکترونیکی و رمز آن جایگزین پروانه سبز گمرکی شده است. به همین خاطر دیگر به نسخه فیزیکی پروانه نیازی نخواهد بود و فقط با کد استعلام مراحل مختلف قابل پیگیری است.
حساب کردن عوارض انبارداری
هزینه انبارداری به هزینه نگهداری و محافظت محصول در مراحل ترخیص کالا گفته میشود. به هزینه انبارداری برای محصولات دریایی، عوارض بندری نیز گفته میشود که این هزینه بر اساس ویژگیهای کالاها و همچنین ویژگیهای دیگری حساب خواهد شد. این ویژگیها شامل وزن محصول، حجم کالا مورد نظر، ارزش محصول و مدتزمان ماندگاری محصول میشوند.
واردشدن کامیون و بارگیری کردن محصول
ورود کامیون و بارگیری محصولات یکی از مراحل ترخیص کالا از گمرک است. در زمان بارگیری به طور کامل مشخص میشود که بار فرد به کدام یک از انبارها میرود. برای گرفتن کامیون باید شماره آن کامیون را در سامانه ای پی ال وارد کرد. این مکان به وجود آمده است که ساعت واردشدن و خارجشدن محصول از انبار و مسیر کامیون قابل رهگیری است. باید توجه کرد که در این مرحله باید کد شناسه انبار در سامانه ای پی ال بارگذاری کرد.
بررسی کردن مجدد محصول از سمت درب خروج
بعد از بارگیری محصول در زمان خروج با هدف ترخیص محصول از گمرک مجدداً محصول بازرسی خواهد شد. بعضی از گمرکها در درب خروج خود ارزیاب و یا کارشناس یا دارای یکی از این دو مورد هستند. یعنی این امکان وجود دارد که محصول در درب خروج با روش مسیر قرمز روبرو شود. بعد از تأیید و گرفتن دستور خروج از گمرک محصول فرد ترخیص میشود.
خارجشدن محصول و تحویل دادن محصول به انباری ذکر شده در سامانه ای پی ال
محصول قابلیت پیگیری از زمان خروج از گمرک تا زمان واردشدن به انبار و حتی مراحل پس از آن را دارند. بهمنظور پیشگیری از قاچاق محصول و کنترل و نظارت دقیق، نیروی انتظامی به کلیه اسناد ثبت شده در سامانه ای پی ال دسترسی دارد. مسئول انبار بعد از واردشدن محصول به انبار، گزارش آن را ثبت خواهد کرد و این اطلاعات در دسترس بازرگانان قرار میگیرد تا بدین طریق از روند کار و ارسال آنها اطلاع داشته باشند.
مدارک لازم برای ترخیص کالاها از گمرک
برای ترخیص کردن هر نوع محصول از گمرک به یک سری اسناد و مدارک نیاز است که باید آنها را آماده کرده و به گمرک ارائه داد. این مدارک علاوه بر اینکه بیانگر معرفی تجارت فرد و قانونیبودن انتقالات است، درخواستهای قانونی و اظهارات فرد را در زمینه حملونقل بینالمللی به گمرک ارائه میدهد. در نتیجه تجارت فرد را مورد تأیید مراجع قانونی کشور و سازمانها قرار خواهد داد. مدارک لازم برای ترخیص کالا از گمرک به شرح زیر است:
- ارائه گواهی مبدأ
- مجوز قانونی برای ترخیص محصول
- ارائه تصویر کارت بازرگانی
- بارنامه
- پیشفاکتور
- مجوز ثبت کردن سفارش
- ارائه بیمهنامه
- گرفتن قبض انبار نامه
- گرفتن ترخیصیه
- ارائه وکالتنامه رسمی و پروانه صادراتی
- ارائه اعلامیه تأمین ارز با نامه برات
- ارائه دادن اظهارنامه برات
- ارائه پروانه بهرهبرداری شرکت تولیدی
شرایط ترخیص کالا از گمرک
برای یک تجارت اصولی لازم است که هر تاجر، شرایط و مراحل ترخیص کالا آشنایی پیدا کرده و کلیه مراحل ترخیص کالا از گمرک را مطابق با ضوابط و مراحل مخصوص انجام دهد. در زمینه ترخیص کالا باید به یک سری مسائل و شرایط توجه کرد تا فرآیند ترخیص به نحو احسنت انجام شود. باید به این نکته توجه کرد که برای ترخیص کالا به یک سری اسناد و مدارک مربوطه نیاز است که به گمرک تحویل داده شود. در واقع این مدارک نشاندهنده قانونیبودن تجارت است.
مقررات ترخیص کالاها از گمرک
برای ترخیص کالا از گمرک باید به یک سری نکات توجه کرد. یکی از موارد، مشخصکردن ارزش کالاهاست. ارزش محصولات در مرز کشورهای مختلف با قیمت متفاوتی مشخص میشود؛ بنابراین یک تاجر باتجربه یا یک ترخیصکار گمرک لازم است، پیش از انجامدادن کار ترخیص به این موضوع توجه کرده و ارزش محصول ترخیصی را تعیین کند.
علاوه بر مدارک و اسناد برای ترخیص کالا به یک سری مجوزها نیاز است که این مجوزها بیانگر این است که ترخیص به نحو قانونی صورت گرفته است. کارت بازرگانی و حقالعملکاری از جمله مجوزهایی است که یک تاجر و بازرگان برای ترخیص محصول باید داشته باشند. این مجوزها از طریق سازمانهای مربوطه و به افراد دارای شرایط لازم ارائه میشود.
مراحل ترخیص کالا از گمرک با شرکت وانیکس
مراحل ترخیص کالا از گمرک، یکی از مراحل مهم طی تجارتهای بینالمللی است. تاجران در این مرحله با چالشهایی روبرو هستند که از جمله آن، قوانین گمرکی، زمان و هزینههای ترخیص کالاهاست. شرکت بازرگانی وانیکس با تجربهای که در زمینه تجارت بینالمللی دارد، مطابق با قانون و با صرف کمترین هزینه و زمان، کالاها را ترخیص میکند. علاوه بر ترخیص کالاها، خدمات متعددی چون مشاوره، واردات ته لنجی، یافتن تأمینکننده، انبارداری در چین و دبی و بسیاری موارد دیگر را ارائه میدهد. شرکت بازرگانی وانیکس با استفاده از ترخیصکاران باتجربه به واردکنندگان در زمینه ترخیص کالا از گمرک کمک خواهند کرد.
