شرکتهای فین تک با بهره بردن از پتانسیلها و جمع آوری اطلاعات حجیم و پردازش و تحلیل آنها به بهره وری خدمات مالی کمک میکنند. این شرکتها با خدمات خود تلاش دارند تا تجربه کاربر از خدمات مالی را متحول کنند. برای اطلاعات بیشتر در این حوزه تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
آنچه در فین تک چیست بدان پرداختیم شامل:
- فین تک چیست
- حوزه فعالیت فین تک
- تاریخچه فین تک
- سطح امنیت فین تک
- سخن پایانی
فین تک چیست
واژه Fintech ترکیبی از دو کلمه مالی (Financial) و تکنولوژی(Technology) است. فرهنگ لغت آکسفورد این واژه را به این شکل تعریف میکند: «اپلیکیشنهای کامپیوتری و دیگر تکنولوژیهایی که جهت حمایت یا فعالسازی خدمات بانکداری و امور مالی استفاده میشوند». به معنای سادهتر این واژه نسبتا جدید به معنای بهره بردن از تکنولوژی برای کارآمدتر نمودن خدمات مالی استفاده میشود.
معادل فارسی این اصطلاح عبارتهایی مانند «فناوری مالی» و «نوآوری در خدمات مالی» هستند. این اصطلاحات به کسبوکارها و کمپانیهایی اشاره میکند که هدفشان کاربرد نوآورانه از تکنولوژی جهت کارآمدتر نمودن خدمات مالی است. افراد کارآفرین و سرمایهگذاران جدیدا به این حوزه علاقه نشان دادهاند و کسب و کارهای نوین و خلاقانهای در حیطهی فناوریهای نوین مالی شروع به کار کردهاند. اغلب کارشناسان بر این باورند که فینتک این توانایی را دارد که آینده صنعت بانکداری را متحول سازد.
جالب است بدانید که نوآوری در حیطه خدمات مالی شامل انواع خدمات مالی مانند خدمات پرداخت قبض و انتقال پول، سرمایهگذاری، خدمات وام دهی و بیمه میگردد؛ بنابراین این خدمات به خودی خود خدمات نوینی محسوب نمیشوند و همواره این نوع خدمات به شیوههای مختلف ارائه میشدند؛ فینتک در واقع بهکارگیری تکنولوژیهای نوین و بهرهوری از زیرساختهای دیجیتالی جهت جایگزین ساختن فرآیندهای جدید و مفید برای ارائه این نوع از خدمات است.
امروزه استارتآپهای گوناگونی در حوزه فینتک در ایران مشغول به کار هستند،؛ ولی این حوزه تنها شامل استارتآپها نیست و امکان دارد بنگاههای سنتی مثل بانکها نیز در خدماتی که ارائه میدهند نوآوریهایی وارد کنند. البته این موضوع که فینتک را با خدمات الکترونیک بانکها یکی بدانیم، اشتباه است. توجه داشته باشید که فینتک، کاربرد فناوری در حیطههای مالی توام با نوآوری است و صرفا استفاده از فناوری فعالیت در این زمینه محسوب نمیشود.
یادگیری اینترنت و تکنولوژیهای دیجیتال یکی از شرایط لازم برای ارائه خدمات نوآورانه مالی به حساب میآید، اما با این حساب فناوری مالی فقط محدود به فناوری در حوزه اطلاعات و فضای آنلاین نیست و امکان پیادهسازی به شیوههای خلاقانه دیگری نیز وجود دارد. برای مثال تولید اسکناس پلیمری با قابلیت شستوشو یک فعالیت در حیطهی فناوری مالی محسوب میشود.
حوزه فعالیت فین تک
درست است که واژه فینتک ذهن را به سمت استارتآپها و تکنولوژیهای نوین میبرد، ولی شرکتها و بانکهای سنتی هم جهت تحقق اهداف خود به شکل پیوسته از سرویسهای فینتک بهره میبرند. بنابراین حوزه فعالیت فین تک به استارتآپها محدود نمیشود از دیگر فعالیتهای این علم میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
بانکداری
همواره بانکها بخش عظیمی از صنعت فینتک را تشکیل میدهند. در دنیای کارهای مالی شخصی، مصرفکنندگان به شکل فزایندهای خواهان دسترسی آنلاین و ساده به حسابهای بانکی خود، علیالخصوص با استفاده از تلفن همراه هستند. هم اکنون اکثر بانکهای بزرگ، بخشی از خدمات خود را با روشهایی مانند همراه بانک به مشتریان ارائه میکنند؛ بهویژه با پیدایش بانکهای دیجیتالی “نئوبانک ها”.
به بانکهایی که هیچ شعبه حضوری و فیزیکی ندارند، نئوبانک میگویند که با زیرساختهای تماما موبایلی و دیجیتالی خدماتی مثل سرویسهای چک، وام، پسانداز و خدمات پرداخت را به مشتریان خود ارائه میکنند. برای نمونه برخی نئوبانکهای معروف در دنیا عبارتند از: Chime، Simple و Varo.
حیطه ارزهای دیجیتال و بلاکچین
پیدایش و اجرای فینتک در دنیا، دقیقا با زمان تولد ارزهای دیجیتال و بلاکچین همراه بوده است. بلاکچین، تکنولوژی است که در جهت استخراج کریپتو کارنسی وهمچنین استقرار بازار آن کمک میکند، جالب است بدانید که پیشرفت در حوزهی تکنولوژی ارزهای دیجیتال را میشود هم به بلاک چین و هم به فینتک وابسته پنداشت.
درست است که بلاکچین و ارزهای دیجیتال جزو تکنولوژیهای منحصربهفرد هستند که میشود آنها را خارج از حیطهی فینتک دانست، ولی از نظر تئوری، نیاز هر دوی آنها به برنامههای کاربردی مبرم است تا قادر باشند فناوری مالی را رو به جلو هدایت کنند. بعضی از شرکتهای مهم بلاکچین که مفید است آنها را بشناسید Gemini؛ Spring Labs و Circle هستند، در صورتی که نمونههایی از شرکتهایی که بر ارزهای دیجیتال متمرکز هستند عبارتند از Coinbase و SALT.
سرمایهگذاری و پسانداز
در سالیان گذشته فینتک توانسته تعداد اپلیکیشنهای سرمایهگذاری و پسانداز را افزایش دهد. بیشتر از هر زمان دیگری، مانعهای پیش روی سرمایهگذاری در جهان توسط شرکتهایی مثل Robinhood،Stash و Acorns در حال تخریب است. در صورتی که این برنامهها از نظر کاربرد تفاوت دارند، اما هر کدام از آنها ترکیبی از روشهای پسانداز و سرمایهگذاری خودکار با مقدار کم پول، برای مثال افزایش اعتبار، امتیاز و موجودی کیف پول در هر خرید، جهت معرفی مصرفکنندگان اشخاص دیگر به بازارها به کار میبرند.
صنعت پرداخت
جابه جا کردن پول امری است که فینتک در آن خیلی خوب عمل کرده است. به همین دلیل، شرکتها و اپلیکیشنهایی جهت خدمات پرداخت وارد کار شدند تا روشهای معمول دادوستد را تغییر دهند. با به کارگیری پلتفرمهای پرداخت با استفاده از تلفن همراه، ارسال پول به شیوههای آنلاین و دیجیتالی در هر مکان و زمان آسان تر از بقیهی دوران هاست.
تاریخچه فین تک
صرفا به این دلیل که فین تک هم اکنون سروصدای زیادی به پا کردهاست، نمیتوان گفت که برند جدیدی به حساب میآید. اگرچه این واژه در سال ۲۰۱۸ در دیکشنری مریام وبستر (Merriam-Webster) گنجانده شد، ولی این مفهوم متعلق به چند دهه گذشته است. به عنوان مثال، اگر چه ATMها زمانی جزو نوآوریهای مدرن فین تک به حساب میآمدند، برای اولین بار بانکها در دههی ۱۸۶۰ از تکنولوژی شناساییِ امضا را به کار بردند.
در سالهای گذشته، فینتک شکل خود را از رابطه با استارتاپهای نامنظم به جنبهای بسیار مهم از نهادهای قانونی مالی سازمانی تغییر دادهاست. اگرچه به صورت گسترده این عبارت به اخلالگران سیلیکونولی اشاره میکرد که بانکهای بزرگ را دچار تحولی عظیم کردند، امروزه بیشتر شرکتها در ظاهر با افرادی که به دنبال سلب قدرت از آنها بودند، همکاری میکنند. با این که برخی از نسخههای فینتک همچنان اشکالاتی دارند، اما در دوران همه گیری کرونا توانستد ارزش خود را ثابت کنند.
سطح امنیت فین تک
روش جالبی که فین تک از طریق آن صنعت سرویسهای مالی را دچار تغییر و تحول کرده است، به اعتماد مشتری مربوط است. طبق گزارش EY که ترند قابلتوجه را نشان میدهد، تمام ۶۸٪ پاسخدهندگان اشاره داشتند که به استفاده از ابزارهای مالیای علاقه دارند که از جانب نهادهای غیر سنتی (در واقع، نهادهای غیر اقتصادی) توسعه پیدا کردهاند و ۸۹٪ افرادی که از SME استفاده میکنند، گزارش دادهاند که علاقهمند به اشتراکگذاری دادههای خود با شرکتهای فین تک هستند.
اساسا، پلتفرمهای دیگر به داشتن نماد یا همان مُهر اعتماد وال استریت (Wall Street cachet) برای مشتریان و کسبوکارها احتیاجی ندارند تا بتوانند دادههای مالی یا حتی پول نقد خودشان را انتقال دهند، اما این مسئله زمانی اهمیت دارد که صداقت بهدرستی پایهریزی شده باشد و مزایا ومنافع آن بیش از ریسکهای احتمالی پیش رو باشد.
بهکارگیری فین تکها، که معمولا اغلب آنها هنوز هم قانون به خصوصی ندارند، مخصوصا در دنیای کریپتوکارنسیها و بلاکچین، ممکن است به روبرویی با تهدیدهای ناخواسته وغیرقابل پیش بینی منجر شود.
ایدهی رعایت سطح بالاتری از استانداردهای اخلاقی نسبت به بانکهای بزرگ توسط فین تکها تا مقدار زیادی گمراه کننده است. کارشناس فین تک، رون شولین (Ron Shevlin) ، بانکها و مشتریانی که علاقهی زیادی به آن داشتند و نگرش آنها به نسخهی اولیه آن بیش از اندازه خوشبینانه بود، در حال حاضر با واقعیت ناخوشایندی روبهرو شدهاند. این موضوع به دلیل موانع شکل گرفته در دوران همهگیری کرونا یا موانعی مستقل از آن بود که بسیاری از استارتاپهای مستعد و آیندهدار با آنها مواجه شدند.
کار عاقلانه این است که تلاش کنید با فین تکهای پُر زرق و برق و ثابت نشدهای که تعهدات بلندپروازانهای میدهند، با احتیاط برخورد کنید و در صورت لزوم با نگاه شک و تردید آنها را زیر نظر داشته باشید؛ زیرا هر روزه اهمیت دادههای دیجیتالی در زندگی ما بیشتر و بیشتر میشود. در نتیجه، باید برای مسائل امنیتی تمهیدات مناسبی را در نظر داشته باشید. نفوذ و سرقتهای اخیری که پروفایلهای مورد توجه بیتکوین انجام شد، باعث شد جامعهی عمومی از این ریسکها آگاهتر شود.
تا به حال هیچگونه توافقی در این مسئله صورت نگرفته است که در مجموع روشهای فین تک از چه سطح امنیتی برخوردارند. با توجه به زمینه و مقیاس گسترش آن، تضمین در این حیطه امری دشوار است، ولی مشتریان نیز از هوش کافی برخوردارند. در پاسخ به پرسش نظرسنجی EY ۷۱% کسانی که از آن استفاده میکنند در زمان مراودات آنلاین با شرکتها، نگران امنیت دادههای شخصی خود میشوند.
سخن پایانی
در این مقاله تلاش کردیم تا شما را با علمی نسبتا نوین به نام فین تکها آشنا سازیم. آنچه بدان پرداختیم شامل چیستی تاریخچه حوزه و فعالیت و سطح امنیت این حوزه بود. دریافتیم که اغلب امور مانند خدمات بانکی با استفاده از تکنولوژی میتوانند بهرهوری خود را افزایش بدهند. فین تک میتوانند سرعت و آسانی را به کاربران هدیه دهد.
اگر قصد انجام فعالیتهای مالی و تجاری دارید اطلاع از این تکنولوژیها جهت آسانی و سرعت در کار شما مفید خواهد بود. شرکت بازرگانی وانیکس با سالها تجربه در حوزه صادرات و واردات و اعطای چک تضمین سلامت کالا تا زمان تحویل آن درب مقصد و همچنین بدون نیاز به گمرکی در تجارت همراه خوب شما خواهد بود.