در این نوع سرمایه گذاری به جمع آوری سرمایه برای برپا کردن شرکتهای نوپا و کسب وکارها گفته میشود. این گروه متشکل از گروهی از سرمایه گذاران است که روی شرکتهای کوچک ارزشمند سرمایه گذاری میکنند. در ادامه با مقاله سرمایه گذاری خطرپذیر با ما همراه شوید.
چگونگی پیدایش سرمایه گذاری خطرپذیر
این نوع سرمایه گذاری توسط فردی به نام جین وایتر پایهریزی شده است. اولین بار این کلمه در همایشهای عمومی انجمن بانکداری آمریکایی به کار رفته است. اکثر این سرمایه گذاریها توسط افراد متمول و افراد ثروتمند صورت میپذیرفت. در جهان کنونی با پیشرفت تکنولوژی و رشد اقتصادی، سرمایهگذاری به عنوان تجارت مستقل در آمده است و در زمان حال شرکتهای تخصصی هستند که در این زمینه فعالیت دارند.
در ایران تاکنون هیچ بخش خصوصی به تنهایی و به خودی خود وارد عمل نشده و معمولا با حمایت دولت و مشارکت مالی از جانب دولت همراه بوده است. در ایران بدون داشتن نگاه بنگاهداری در این صنعت نمیشود انتظار رشد و ترقی داشت.
صندوق های سرمایه گذاری خطرپذیر چگونه کار می کنند؟
- ابتدا طرحهای شرکت را مورد محاسبه قرار میدهند و بعد شروع به جمع سرمایه اولیه میکنند. این شرکتها به دنبال سهام خصوصی هستند که منجر به بازدهی مثبت خواهند شد. مدیر سرمایهگذار خطرپذیر، آخرین تصمیم گیرنده در تصمیمات شرکت است. زمانی که موضوع سرمایهگذاری نهایی شود، منابع مالی یک سال شرکت نیز محاسبه میشوند. بودجهای که در ابتدا تخصیص داده میشود صرف پرداخت حقوق مدیران و سایر پیش پرداختهای مربوط به شرکت خواهد شد.
- اگر زمانی شرکت تصمیم به خروج از صندوق سرمایه گذاری داشته باشد، باید دلایلی را مطرح کند. در صورت پذیرش دلایل سرمایه فرد سرمایهگذار همراه سود بعضا به صورت سهام عودت داده میشود. میزان سوددهی شرکتها به شرایط اقتصادی جامعه و جهان بستگی دارد.
صندوق سرمایه گذاری خطرپذیر چه کاربردهایی دارند؟
بسیاری از شرکتهایی که در شهرها و استانها مشغول فعالیت هستند، در واقع با سرمایه گذاری خطرپذیر فعالیت خود را توسعه دادهاند. آنها کمی بعد از استارت آپ شروع به جذب سرمایه میکنند تا به اهدافشان نزدیکتر شوند. جذب سرمایه خطرپذیر و استفاده درست از سرمایه و تجربیات و آگاهیهایی که مدیران این موسسات دارند، موجب دریافت نتیجهای بهتر میشود.باید کسب و کاری مبنای درست داشته باشد. این نوع سرمایهگذاری به سه دسته بودجه اولیه، سرمایه مراحل اولیه، سرمایه مراحل پیشرفته تقسیم میشود. سرمایهگذاری در شرکتها بستگی به میزان بلوغ و رشد آنها دارد و بودجه براساس تکنولوژی به روز انجام میگیرد.
مراحل سرمایه گذاری خطرپذیر
اولین گام داشتن یک طرح اولیه و مورد بحث و بررسی است. برای دومین مرحله در این راه پیدا کردن یا جور کردن سرمایه است که مهمترین کار بعد از داشتن طرح است. معمولا این سرمایه اولیه صرف تحقیقات و بررسیهای اهداف اولیه و توسعه کار میگردد. یعنی در این مرحله ایده و طرح مورد پژوهش قرار میگیرد؛ سپس بودجهی موجود صرف اعضای تیم تحقیقاتی و بازاریابی می شود.
مرحله بعدی زمانیست که تحقیقات تکمیل شده و استارت آپ شکل گرفته است. این شرکت نوپا محسوب نمیشود. در این مرحله سرمایهگذاران با حمایت از استارت آپها قدم به کسب و کار میگذارند و سهام شرکت به سرمایهگذاران واگذار میگردد.
انواع قراردادهای سرمایه گذاری خطرپذیر
سرمایهگذاریهای خطرپذیر در ایران به سه روش انجام میپذیرند. قراردادهای سهامی و قراردادهای قرضه قابل تبدیل به سهام و قراردادهای حق الامتیازی.
- قراردادهای سهامی (EquIty): این نوع رایج ترین سرمایههای خطر پذیر است. در این نوع قراردادهای استارت آپها بعد از شروع کار سرمایهای از شرکت سرمایه گذاری میگیرند و به ازای آن سهام به فرد سرمایهگذار واگذار میکنند.
- قرارداد قرض قابل تبدیل به سهام: در این نوع قراردادهای وام هایی برای پیشرفت طرحهای استارت آپها از طرف سرمایه گذار پرداخت میشود. این وامها به صورت یک بدهی کوتاه مدت است که به طور معمول و اتوماتیک سهام تبدیل میشود. یعنی سرمایه گذار مبلغی را به استارت آپها میپردازد در ازای پول و سود پول مقداری از سهام آن شرکت به عنوان سهام ممتاز دریافت میکند.
- قراردادهای حق الامتیازی (Royalty): در این نوع قراردادها برای استارت آپهایی که کارایی دارند و در زمان کوتاه به فروش میرسند، سرمایهگذار نیز در ازای سرمایه سهام دریافت مینماید. او حق دارد در ازای سرمایه از فروش محصولات نیز برداشت کند.
سرمایه گذاران خطر پذیر چه کسانی هستند؟
سرمایهگذاران به دو دسته سازمانی و منفرد تقسیم میشوند. گروه سازمانی، در واقع از آن دسته سرمایهگذارانی هستند که از موسسات و شرکتها تشکیل شدهاند و دارای هویتهای تجاری هستند. این موسسات با استخدام افراد متعهد، آگاه و حرفهای به طور تمام وقت برای تامین مالی طرحهای نو کار بررسی و تحقیق انجام میدهند. صندوقهای بازنشستگی، بنیادهای خیریه، صندوقهای وقفی از جمله این نمونهها هستند که در گروههای سازمانی قرار دارند.
سرمایهگذاران منفرد به عنوان فرشتگان کسب و کار معروف هستند. افرادی ثروتمند و متمول که به صورت شخصی در طرحها سرمایه گذاری میکنند.
سخن آخر
سرمایه گذاری خطرپذیر بر روی شرکتهایی که دارای پتانسیل بالا برای رشد و پیشرفت هستند، انجام میپذیرد. سرمایهگذاران با استفاده از کارشناسان و مشاوران اقتصادی بعد از بررسی طرح سعی میکنند موانع و سدهای پیش روی شرکتها و بنگاههای اقتصادی کوچک را از بین ببرند. آنها در ازای سرمایه و سود سرمایه، سهام دریافت میکنند و از ابتدای امر نیز به عنوان سهامدار وارد میشوند. با مدیریت آگاه و فعال وبرنامه ریزیهای صحیح که از سوی کارشناسان مورد تایید است.
برای شرکتهای جوان و نوپا، شرکتهای سرمایهای به عنوان موتور محرک و یک عامل پیش برنده عمل میکنند. آنها پول و تجارب خود را در اختیار این شرکتها قرار میدهند و امکانات را برای تبلیغ و ایجاد زیرساخت برای تولید محصول یا ارائه خدمات فراهم میکنند.