در واقع این عبارت مجموعهای از سرمایه و داراییهاست که توسط اشخاص فعال ، از جمله سرمایه گذاران برای سرمایهگذاری انتخاب میشود. سبد سهام دارای ویژگیها و قابلیتهای مختص به خود است و از انواع مختلفی نیز برخوردار میباشد به همین جهت ما اینجا هستیم تا در این مقاله به بررسی این بخش از از حقوق اقتصادی بپردازیم.
آنچه که در مقاله سبد سهام چیست و انواع آن سبد سهام کدامند مورد بررسی قرار میگیرد؛
- سبد سهام چیست؟
- انواع سبد سهام
- سخن پایانی
سبد سهام چیست؟
اگر در حوزه بورس فعالیت داشته باشید حتماً با کلمات پرتفوی، سبد سهام و سبدگردان آشنا هستید. در واقع باید گفت؛ یک سبد سهام از اوراقهای بهادر مختلفی که متعلق به سرمایهگذاران است تشکیل شده است و به نوعی یک پرتفوی دربردارنده مجموعی از داراییهای مختلف بوده و برای همین است که به آن سبد سهام گفته میشود.
در واقع مانند سبدی که در آن پر از سهام و دارایی متعلق به یک سهامدار و سرمایهگذار است که توسط سایر سرمایه گذاران برای سرمایهگذاری انتخاب میشود.
اشخاصی که در این حوزه فعال هستند در جهت کاهش ریسک ورشکستگی و از دست رفتن سرمایه و همینطور کسب سودی معقول و بازدهی بهتر به ایجاد پرتفوی روی میآورند. البته باید گفت ایجاد پرتفوی، مستلزم دانش و مهارت در این زمینه است و چنانچه این سبدها به طور معقول و درست انتخاب نشوند میتوانند سبب کاهش سوددهی و همینطور بازدهی منفی بر روی سرمایه شوند.
برخورداری از یک سبد سهام که متضرر نشده و بتواند بازدهی رو به بالایی داشته باشد مستلزم رعایت یکسری از تکنیکهاست از جمله اینکه؛ نباید تنوع این داراییها و سرمایهها بیش از اندازه زیاد باشد. به همین خاطر توصیه میشود که حداکثر سهامی که در سبد قرار میگیرد بین ۵ تا ۱۰ سهم باشد. نکته دیگر آن که این سهامها از صنایع مختلف انتخاب شوند تا درصد ریسک کاهش یابد مانند صنعت ذوب آهن، خودروسازی، صنعت تغذیه، مواد شوینده و سایر.
همچنین برای کسب سود باید از انواع مختلفی از اوراق بهادار در پرتفوی استفاده شود. مثلاً سعی کنید از اوراق بهادار درآمد ثابت، سهام و مشتقه استفاده کنید. رعایت کردن هر کدام از این موازین سبب میشود تا تناسب وزنی بین داراییهای موجود در پرتفوی رعایت شده و به دنبال کاهش ریسک میزان سوددهی افزایش یابد.
پرتفویها میتوانند هم دارای مالک حقیقی و هم دارای مالک حقوقی باشند به عنوان مثال ممکن است یک شخص حقیقی دارای یک سبد سهام در بازار بورس باشد و در کنار آن یک شخص حقوقی مانند بانک ملی یا شرکت نفت ملی ایران نیز دارای پرتفوی باشند، به همین جهت محدودیتی برای در نظر گرفتن پرتفویها نیست. هر چند که این اشخاص حقوقی و به خصوص شرکتهای سهامی عام هستند که در زمینه پرتفوی و سهام فعالیت میکنند.
پرتفویها، دارای فواید زیادی به خصوص برای اشخاص سرمایهگذار در این زمینه هستند چرا که؛ یک سبد سهام به شما کمک میکند تا راحتتر بتوانید داراییها و سهامهایی را که در بورس خریداری کردهاید مدیریت نمایید. همچنین سبد سهام تاثیر زیادی در افزایش دارایی و خرید بیشتر سهام دارد، البته انتخاب داراییهای درون سبد و تعیین مدت آنها مانند کوتاه مدت یا بلند مدت تا حد زیادی به خود سرمایهگذار وابسته است.
این سرمایهگذار است که با بررسی بازاربورس و سهامهای عرضه شده و همچنین درصد شاخص بازدهی سود و زیان میتواند بهترین سبد سهام را تشکیل دهد. یکی از قابلیتهای مهمی که در زمینه پرتفوی سهام وجود داشته آن است که شما به عنوان سرمایهگذار میتوانید چندین سبد بورسی داشته باشید. البته باید گفت هر معامله گر تنها یک کد بورسی دارد ولی داشتن چندین سبد سهام مانعی ندارد.
انواع سبد سهام
در دنیای بورس ما با انواع مختلفی از سبد سهام مواجه هستیم، به بیانی دیگر کارشناسان فعال در حوزه بورس حدود پنج عدد پرتفوی مشخص کردهاند که ما در زیر به این ۵ سبد اشاره میکنیم.
۱_ سبد دفاعی
پرتفوی دفاعی، سبدی است که از سهام ریسک پایین تشکیل شده است. داراییهای این سبد با هیجانات بازار بورس تغییر آنچنانی نیافته و به نوعی ثابت و ایزوله هستند و علت نامگذاری دفاعی نیز به همین خاطر است. بسیاری از اشخاصی که تازه وارد بازار بورس و سرمایهگذاری شدهاند از این سبد استفاده میکنند.
برای اینکه یک پرتفوی دارای سهام دفاعی باشد باید داراییها و سهام آن، از شرکتهایی انتخاب شود که در هیجانات بورسی به خصوص کاهش شاخصها شریک نبوده و همواره با ارائه محصولات و خدمات در بازههای معین و بطور ثابت فعال بوده و در تمامی ادوار دارای تقاضای پیوسته باشد.
به این دسته از شرکتها ، شرکتهای کم ریسک گفته میشود چرا که این شرکتها در مواقع لازم سوددهی خود را به دست آورده و در مواقع خطر و آشفته بازار بورس، حیات خود را حفظ نموده و کمترین ضرر را متحمل میشوند. البته در خصوص سبد دفاعی باید این نکته را بیان نمود که این پرتفویها همانطور که در حالت آشفته متحمل ضرر آنچنانی نمیشوند در مواقع رشد و ترقی بازار نیز سوددهی بالایی نخواهند داشت. به همین جهت افرادی که درگیر هیجانات بورسی بوده و قصد افزایش سوددهی در کوتاه مدت را دارند از انتخاب این سبد سهام خودداری میکنند.
۲_ سبد تهاجمی
سبد تهاجمی، در حقیقت نقطه مقابل سبد دفاعی است، چرا که در این پرتفوی، سرمایهگذار تلاش میکند تا درصد بالایی از سود را به نسبت بازدهی میانگین به دست آورد. همین امر سبب میشود که درصد ریسک در این سهام بسیار بالا باشد. پرتفویهای تهاجمی دارای ضریب بالایی از بتا هستند و به همین خاطر اثرپذیری آنها از بازار بورس بسیار بالا است، به نوعی که اگر بازار دچار اختلال و کاهش شاخص شود این دسته از بورس نیز با ضرر بسیار زیادی مواجه خواهد شد و در مقابل زمانی که بورس دارای سوددهی زیاد شود، این دسته از داراییها نیز به شدت سودآور بوده و میتوانند در مدت زمان کوتاه به مقدار زیادی از سود نائل شوند. معمولا شرکتهایی که در مراحل اولیه رشد خود هستند، در دسته سبد سهام تهاجمی قرار میگیرند. سهام این شرکتها بسیار ریسک پذیر بوده و موفقیت در آنها مستلزم مدیریتی درست و شناسایی به موقع شاخصهاست.
۳_ سبد درآمدی
دلیل اصلی سوددهی سبدهای درآمدی به نحوه تقسیم هر سهم در آن برمیگردد. درواقع این دسته از پرتفویها با اینکه بر اثر افت در بازار دارای کاهش قیمت بودهاند، اما همچنان به واسطه سیاست و بازدهی که در تقسیم مناسب و خوب سود دارند، توسط بسیاری از سرمایه گذاران انتخاب میشوند.
به بیانی دیگر این دسته از شرکتهای دخیل در سبد، به سودسازی سرمایه میپردازند. همین قابلیت به آنها کمک کرده تا قیمت سهمهای ارائه شده توسط شرکت، در بازار افزایش یابد. خود این امر توانسته بسیاری از سرمایه گذاران را به انتخاب آنها در سبد سهام مشتاق نماید. البته معمولا سرمایه گذاران ارزش محور از سبد سهام درآمدی استفاده میکنند، چرا که در این سبدها سرمایهگذار میتواند به راحتی میزان درآمدی که در نتیجه سرمایهگذاری از طریق سود تقسیمی حاصل میشود را محاسبه نماید.
۴_ سبد سوداگرانه
همانطور که از نام این سبد مشخص است، درصد ریسکپذیری در آن بسیار بالا است. به گونهای که بسیاری از متخصصان بازار بورس استفاده از آن را نهی کرده یا سرمایه گذاری در این بخش را بسیار محدود نمودهاند.
آنچیزی که در این سبدها مورد معامله قرار میگیرد، سهامهای نوسانی هستند. سهامهای نوسانی با سوددهی بالای بازار به موفقیت کثیر رسیده و در مقابل با ضرر بازار نیز متحمل خسارت زیادی خواهند شد. البته همین قابلیت سهام نوسانی موجب شده است تا بسیاری از افراد مدیر و مدبر و با تجربه در این زمینه از طریق سبدهای سوداگرانه به دارایی زیادی نائل شوند. متخصصین حوزه بورس از سهامهای نوسانی به عنوان سهامهای بیقاعده و غیر رسمی یاد میکنند.
۵_ سبد هیبریدی
از سبد هیبریدی به عنوان سبد ترکیبی یاد میشود؛ چرا که این پرتفوی از اوراق قرضه، املاک و مستغلات، سرمایه گذاری در بخش هنر و بورس کالایی تشکیل شده است. در جهت سوددهی بهتر و همینطور کاهش ضرر، همبستگی سهامهای موجود در این سبد ثابت بوده و معمولا به شکل همبستگی منفی است. معمولا در جهت کسب درآمد در سبد هیبریدی از خرید اوراق قرضه با سر رسیدهای مختلف استفاده میشود.
سخن پایانی
کسب موفقیت و دستیابی به میزان سود بالا نیازمند شناسایی دقیق سبدهای سهام و آشنایی با انواع آن و همچنین نحوه مدیریت هر سبد است. امری که نیازمند تجربه و آموزش در این زمینه است. شرکتهای گوناگونی در زمینه بورس و سبد سهام دخیل بوده که هر یک بسته به نوع موضوع اساسنامه و قابلیتهای خود درصد متفاوتی از سود و ضرر را تجربه میکنند، مانند شرکت وانیکس.
این شرکت به عنوان یکی از شرکتهای فعال در زمینه واردات کالا از چین و امارات با قابلیتهای منحصر به خود و همینطور سابقه درخشان در بازار بورس اوراق بهادار به عنوان یکی از شرکتهای مناسب در جهت سرمایه گذاری و انتخاب در سبد سهام شناخته میشود.