در بازار بورس، اوراق مشارکت نیز در کنار معاملات پذیرفته شده در بورس و فرابورس خریدوفروش می‌شود؛ در این مطلب از سری مقالات وانیکس قصد داریم به بررسی این اوراق بپردازیم و اطلاعات لازم که هر سرمایه‌گذار مبتدی باید بداند را در اختیارش قرار دهیم.اوراق مشارکت، اوراقی است که به‌صورت با نام و بی‌نام و بر اساس قوانین منتشر می‌شود؛ سپس خریداران با در نظرگرفتن زمان و قیمت اقدام به خرید می‌کنند. در تعریف ساده‌تر، این اوراق نوعی بدهی است که ناشر تعهد دارد مبلغ مشخصی را تحت عنوان سود اوراق و در زمان تعیین شده به خریدار پرداخت کند؛ همچنین خریدوفروش ممکن است توسط سازمان بورس اوراق بهادار، یا به‌صورت مستقیم انجام شود.گروه تجاری وانیکس از علاقه‌مندان به حوزه اوراق مشارکت و کسانی که به خریدوفروش اوراق بهادار علاقمندند دعوت می‌کند تا با مطالعه این مقاله، اطلاعات لازم را در این خصوص کسب نمایند؛ پس با ما همراه باشید. هم چنین کارشناسان خبره ما همواره آماده ارائه مشاوره در این خصوص به شما عزیزان هستند.
اصلی ترین عامل خرید اوراق مشارکت چیست؟
اصلی‌ترین ویژگی این اوراق نسبت به سایر اوراق بهادار، ضمانت در پرداخت سود است. به‌عبارت‌دیگر، سرمایه‌گذاران و خریداران این اوراق، اطمینان دارند که در بازه زمانی معین، سود مشخصی را به‌عنوان علی‌الحساب دریافت می‌کنند. به دلیل این که تضمین این سود توسط بانک‌ها و مؤسسات مالی و دولتی انجام می‌شود، سرمایه‌گذاران از دریافت به‌موقع سود خود اطمینان کافی دارند و اصلی‌ترین دلیل ترغیب سرمایه‌گذاران نسبت به خرید این اوراق نیز همین ویژگی آن است.
ویژگی های اوراق مشارکت
- سود این اوراق، به‌صورت علی‌الحساب محاسبه می‌شود؛ به این معنی که پس از اتمام پروژه، سود قطعی را محاسبه می‌نمایند. هم چنین مابه‌التفاوت آن، با سود علی‌الحساب را به دارندگان واریز می‌کنند.
- همان‌طور که در بالا ذکر شد، یکی از جذاب‌ترین ویژگی‌های این اوراق، تضمین پرداخت سود به شمار می‌رود.
- ورق‌های مشارکت، علاوه بر قابلیت معامله در بورس، در بازار ثانویه نیز قابلیت خریدوفروش دارند؛ فرد می‌تواند قبل از سررسید، با مراجعه به شعب بانک عامل، اوراق خود را به فروش برساند.
- سود این نوع از اوراق، به‌صورت دوره‌ای و با استفاده از کوپن‌های یک‌ماهه، سه‌ماهه و یک‌ساله پرداخت می‌شود و معمولاً سود آن تابعی از نرخ بازدهی سالانه و سود بانکی (۳ تا ۶ درصد) است.
- کم‌ریسک بودن از دیگر ویژگی‌های مثبت این اوراق محسوب می‌شود که دلیل آن وجود ارکان ضامن در ورق‌های مشارکت است.
- ورق‌های مشارکت در دستهٔ سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت قرار می‌گیرند و می‌توانند به کسر فروخته شوند. سود سرمایه‌گذار با تفاوت قیمت زمان خرید و قیمت اسمی در زمان سررسید محاسبه می‌شود.
تفاوت های اوراق قرضه و اوراق مشارکت چیست؟
این اوراق، جهت تأمین مالی برای پروژه‌ها و طرح‌های مشخصی منتشر می‌شود؛ درحالیکه برای اوراق قرضه چنین بحثی مطرح نیست. برای بیان تفاوت دیگر آن، می‌توان گفت ورق‌های مشارکت،دارای سود علی‌الحساب بوده و سود قطعی آن نیز در پایان پروژه مشخص می‌شود؛ درحالیکه سود قرضه از پیش تعیین شده است. ناشرین اوراق‌های مشارکت برخلاف اوراق قرضه، موظف‌اند در مقاطعی، وضعیت اجرایی را به اطلاع سرمایه‌گذاران برسانند.
انواع اوراق مشارکت
حال که با تعاریف کلی ورقه‌های مشارکت و مزایا و ویژگی‌های آن آشنا شدید، در این بخش برای درک بیشتر شما عزیزان قصد داریم انواع این اوراق و ویژگی‌های آن‌ها را به‌صورت جزئی به شما بیان کنیم.اوراق‌های مشارکت بر اساس محل معامله و قابلیت تبدیل آن، به دسته‌بندی‌های مختلفی تقسیم‌بندی می‌شوند. این دسته‌بندی‌ها در ورق‌های مشارکت به شرح زیر هستند:
اوراق مشارکت بورسی
نوعی از ورق‌های مشارکت که قابلیت معامله در بورس و فرابورس را دارد، به اوراق مشارکت بورسی شهرت دارد که خود نیز به دودسته تقسیم می‌شود:
- اوراق مشارکت ساده
به دلیل سادگی در معامله و عدم پیچیدگی، گزینه مناسبی برای عموم و علی‌الخصوص افرادی که به‌تازگی قصد سرمایه‌گذاری دارند، محسوب می‌شود؛ بنابراین رایج‌ترین نوع ورق‌های مشارکت است.
- اوراق مشارکت قابل تبدیل یا تعویض
مهم‌ترین ویژگی این اوراق، قابلیت تعویض با سهام سایر شرکت‌های بورسی است. اما بر خلاف ورق‌های مشارکت ساده، در بازار سرمایه چندان مورد استفاده قرار نمی‌گیرد.
اوراق مشارکت غیربورسی
برخلاف دسته اشاره شده در فوق، این نوع از ورق‌های مشارکت را نمی‌توان در بستر سازمان بورس خریدوفروش کرد. اوراق آن تحت نظارت بانک مرکزی منتشر شده و معاملات آن در شعب بانک‌های عامل صورت می‌گیرد. به‌عبارت‌دیگر این اوراق در بازار پول معامله می‌شوند.
ورق‌های مشارکت غیر بورسی را نیز می‌توان در دودسته زیر قرارداد:
- اوراق مشارکت بانک مرکزی
در مواردی که دولت نیازمند نقدینگی برای اجرای انواع طرح‌های عمرانی و زیرساختی است، ورق‌های مشارکت بانک مرکزی برای تأمین مالی منتشر می‌شوند که از ویژگی‌های آن می‌توان به بازخرید توسط بانک‌های عامل و عدم قابلیت معامله در بورس اوراق بهادار اشاره کرد.
- اوراق مشارکت سازمان ها و شرکت‌های دولتی
در شرایطی ممکن است شرکت‌ها و سازمان‌های دولتی نیز نیازمند تأمین مالی شوند که این اوراق با این هدف انتشار می‌کنند. ویژگی‌های آن، مانند ورق‌های مشارکت بانک مرکزی است که قابلیت بازخرید توسط بانک عامل را دارند و در بورس معامله نمی‌شوند.
نحوه خرید اوراق مشارکت
برای معامله ورق‌های مشارکت از طریق بورس، هر فردی که کد معاملاتی آنلاین داشته باشد، می‌تواند به سامانه معاملاتی آنلاین مراجعه کرده و نسبت به خرید این اوراق اقدام نماید. اگر اوراق در بازار فرابورس عرضه شود، خریدوفروش آن به‌صورت آنلاین خواهد بود. اما در شرایطی ممکن است، کد سهام‌داری و کاربری فرد به‌صورت غیر آنلاین باشد که در این صورت خریدوفروش به‌صورت حضوری و با مراجعه به کارگزاری‌ها صورت می‌پذیرد.
اگر خریدوفروش ورق‌های مشارکت به‌صورت خارج از بورس باشد، سرمایه‌گذار باید با در دست داشتن شناسنامه و کارت ملی به یکی از شعب بانک عامل مراجعه کرده و به خرید و یا فروش اوراق مشارکت موردنظر اقدام کند.
سخن پایانی با وانیکس
همان‌طور که اشاره شد، اوراق مشارکت نوعی اوراق بهادار بوده و به‌عنوان یکی از ابزارهای بدهی در بازارهای مالی محسوب می‌شود. در عصر حاضر که روزبه‌روز بازار سرمایه در حال رونق است، نیاز به آشنایی با این اوراق نیز میان مردم بیشتر به چشم می‌خورد.
با افزایش تقاضا برای سرمایه‌گذاری در بازارهای مختلف، تیم تجاری شرکت و وانیکس قصد دارد با ارائه این مطالب در پیشرفت شما سهیم بوده و شما را در روند سرمایه‌گذاری خود، یاری دهد. شما می‌توانید با مراجعه به وبلاگ این شرکت، محتواهای ارائه شده درباره انواع اوراق را خوانده و اطلاعات خود را افزایش دهید؛ همچنین می‌توانید به‌صورت مستقیم با مشاوران ما تماس حاصل کرده و سوالات خود را از آنان جویا شوید.
