در این مقاله سعی بر این است که شما را تا حدودی با مفهوم اقتصاد پایدار و ویژگی‌های آن آشنا کنیم، بنابراین در این متن خواهید خواند:
فهرست مطالب اقتصاد پایدار چیست:
- مفهوم اقتصاد پایدار
- سرانجام اقتصاد پایدار چیست
- توسعه ی پایدار و اقتصاد پایدار
- ویژگی های اقتصاد پایدار چیست؟
- اقتصاد پایدار و محيط زيست
- عوامل موثر در اقتصاد پایدار چیست؟
- اهداف اقتصاد پایدار چیست؟
- کلام پایانی
مفهوم اقتصاد پایدار
این نوع اقتصاد در واقع به دنبال پیدا کردن یک حالت تعادل بین رشد تولیدات و رشد جمعیت در یک جامعه است. باید بدانید که به آن اقتصاد ایستا نیز می‌گویند، نوعی از اقتصاد است که برای هم تراز شدن رشد با محیط زیستی که در آن زندگی می‌کنیم، ایجاد گردیده است.
این نوع از اقتصاد به استفاده نمودن مناسب و كارآمد از منابع طبیعی آن جامعه کمک می‌کند و همچنین در عین حال، در پی توزیع کردن مناسب و عادلانه ثروت حاصل شده از توسعه دادن آن منابع نیز هم می‌باشد. ما در این اینجا قصد داریم تا شما را با مفهوم ویژه اقتصاد پایدار به درستی آشنا کنیم.
سرانجام اقتصاد پایدار چیست
همانطور که می‌دانید چنین اقتصادی در نهایت به تعادل ختم خواهد شد؛ اکثر اقتصادها می‌توانند به سوی گسترده شدن رشد کنند یا حتی کوچک‌تر از قبل شوند اما همه این اقتصادها در نهایت، برای دست یافتن به تعادل و آرامش نسبی تلاش می‌کنند.
اقتصاددانان محیط زیستی، از جمله حامیان اصلی اقتصاد ایستا و پایدار، بر این باورند که در واقع محیط زیست نخواهد توانست از رشد سریع و نامحدود تولید و همچنین ثروت در جامعه حمایت کند. به این دلیل که جمعیت در حال رشد، در نهایت موجب کم شدن دستمزدهای نیروی انسانی می‌شوند و در این صورت منابع طبیعی را که به صورت فزاینده‌ای به سمت کاهش هستند، مصرف می‌کنند و به پایان می‌رسانند.
توسعه پایدار و اقتصاد پایدار
نظریه‌پردازان اقتصادی پیشنهاد می‌دهند، اولویت‌های محیط زیست باید به سمت حفاظت خودکار سوق داده شود. از طرفی ایجاد و استفاده از ابزارهای صرفا اقتصادی در تصمیم‌گیری مدیران، بدون در نظر گرفتن عوامل زیست محیطی مثل تنوع زیستی، بدون اینکه عملکرد آن در اکوسیستم را درک کرده باشیم نیز می‌تواند باعث اتفاقات فاجعه‌بار بشود.
به طور کلی، قوانینی که تحت آن بتوان نسبت به محیط زیست خدمات و حمایتی انجام داد بسیار محدود است. در واقع شرایط برای برقراری تعادل زیست محیطی بیشتر یک استثناء است نه قانون، بنابراین اعتقاد به پایداری در پیاده سازی توسعه‌ی پایدار لازم و ضروری است.
اقتصاد رشته‌ای است که سابقه طولانی در استفاده از مدل‌های ریاضی دارد، اولین حسی که در مورد مسائل و مشکلات توسعه پایدار و ترکیب آن با اقتصاد به ذهن می‌رسد، شکست در بازار است. دستیابی به توسعه پایدار بدون حضور اقتصاد که یکی از عوامل اصلی است با شکست نیز مواجه می‌شود. برای ادغام و دستیابی به نتایج کارآمد میان این دو حوزه می‌توان از منطق بده بستان برای تصمیم‌گیری استفاده کرد.
چرا که ممکن است در دید اول بعضی مبادلات متوازن نباشند، اما نتیجه‌ی نهایی تعادل در بلند مدت را در پی خواهد داشت، توسعه و پیشرفت گردشگری، کشاورزی، فرهنگی و حتی صنعتی بعضی کشورها موفقیت این رویکرد را نیز تایید می‌کند. همچنین تصمیماتی که در ابتدا به نظر می‌رسید صرفه اقتصادی نداشته‌اند، پس از چند سال به سوددهی رسیدند.
همچنین شرکت‌های بین‌المللی با ارتباط بزرگترین اقتصادهای جهان به سرمایهگذاری اشتغال دارند که شما با یک خیال راحت می‌‌توانید توسط آن‌ها سرمایه گذاری کنید. این شرکت، شرکت تجاری وارداتی وانیکس است که شرکتی تخصصی و فعال در زمینه سرمایهگذاری و واردات کالا است.
ویژگی های اقتصاد پایدار چیست؟
توسعه یافتگی، نخستین ویژگی لازمه اقتصاد پایدار است. توسعه، جریان چند بعدی است که مستلزم تغییرات اساسی در ساختار اجتماعی، طرز تلقی مردم، نهادهای ملی، تسریع رشد اقتصادی، کاهش نابرابری و ریشه‌کن کردن فقر هستند.
سلامت محیط زیست گام دوم، فراهم ساختن محیط زیست سالم و جلوگیری از تخریب آن نیز است؛ زیرا حتی در صورتی كه بتوانیم رشد اقتصادی را نیز محقق کنیم، بدون داشتن چنین محیطی، اسباب آسایش مردم فراهم نخواهد شد.
انعطاف‌پذیری در مسیر پایداری، موانعی از جانب محیط و نیز استفاده كنندگان از آن پیش می‌آید. یکی از ویژگی‌های توسعه پایدار، ظرفیت جامعه در واكنش به این‌گونه موانع طبیعی تحمیلی است.
در شرايطی كه منابع زیست محیطی كمياب‌ترمی‌شوند. تحليل اقتصادی می‌تواند نقش مهمی را در ابلاغ راهکارهایی برای تعديل برخی از عواقب اين فرآيند ايفا نمايد. همچنين نيازهای فعلی بشر بايد در برابر احتياجات نسل‌های آتی بشری متعادل شوند.
اقتصاد پایدار و محيط زيست
تاثيرات متقابل اقتصاد و محيط زيست به بهترين نحو توسط مدل تعادل مواد، كه بر مبنای قوانين اول و دوم ترموديناميك استوار است بيان می‌شود. اين مدل، اقتصاد را به صورت يك سيستم فرآيند مواد و تبديل فرآورده‌ها نمایش می‌دهد.
مواد مفيد وارد سيستم اقتصادی شده و سپس مجموعه تغييراتی در وضعيت انرژی آن‌ها پديد می‌آورد. سپس از يك فاصله زمانی، بازده غير توليدي سيستم مي‌تواند همراه با مواد باقيمانده بدون استفاده كه از نقاط مختلف فرآيند اقتصادی به محيط بازگردانده شده، مجددا به گردش در بیاید.
موادی كه در مرحله اول وارد سيستم اقتصادی می‌شود، توسط فعاليت‌های توليدی و مصرفی از بين نمی‌روند، اما تجزيه می‌شوند، از لحاظ شيميایی تغيير فرم پيدا می‌كند و وارد وضعيتی می‌شود كه از آنتروپی پایینی برخوردار است. آنتروپی، يك خاصيت معين از سيستم‌ها است كه در هر فرايند غير قابل بازگشت افزايش می‌يابد.
زمانی كه آنتروپی زياد شود، انرژی انجام كار مفيد در سيستم از آمادگی كمتری برخوردار می‌شود؛ بنابراين هيچ گونه فرآيند گردش مواد نمی‌تواند كارايی 100 درصد داشته باشد، از اين ديدگاه به آسانی می‌توان مشاهده نمود، روشی كه انسان بر مبنای آن امور اقتصادی خويش را ارائه می‌كند بر محيط زيست تاثير گذاشته و در جهت عكس، كيفيت زيست محيطی بر عملكرد موثر اقتصاد اثر می‌گذارد.
مدل تعادل مواد به وضوح نشان مي‌دهد كه محيط زيست، سه عملكرد اساسي را بر عهده دارد: فراهم آورنده منابع اعم از تجزيه شونده و غير قابل تجزيه می‌باشند، ضايعات همچنین فرآورده‌ها را جذب می‌كند و امكان بهره‌مندی از زيباییهای طبيعت، تفريح و رضايت خاطر را برای افراد بشر فراهم می‌آورد.
تمامی اين عملكرد‌های زيست محيطی، كاركردهای اقتصادی هستند، زيرا تمامی آن‌ها از يك ارزش مثبت اقتصادی برخوردارند. از آنجايی كه ما ارزش‌های والا و مثبت اين كاركردهای اقتصادی را تشخيص نمی‌دهيم، بنابراين اغلب اوقات با محيط زيست بدرفتاری می‌كنيم.
ما اطلاعات و تحليل‌هايی را كه نشان می‌دهد آيا يك نظام اقتصادی خاص با محيط زيست طبيعی تطبیق دارد، در اختيار نداريم. قاعده هستی، مقياس و اجزای يك نظام اقتصادی را به مجموعه روابط درونی محيط زيست اقتصادی نهفته در نظام مزبور مرتبط می‌گرداند.
بدون در نظر گرفتن اين قاعده که ما با خطر تخريب و شايد زوال كاركردهای زيست محيطی دست به گريبان شویم؛ اگر به ثبات اقتصادی خويش در طی زمان علاقه‌مند باشيم، بايد اصول و قوانين عملی را برای توسعه پايدار اقتصادی و یک اقتصاد پایدار تدارك ببينيم.
عوامل موثر در اقتصاد پایدار چیست؟
مهم‌ترین عوامل رسیدن به اقتصاد ایستا یا پایدار عبارتند:
- نیاز به تغییر نهادهای موجود
- در اولویت قرار دادن سرمایه‌های انسانی؛ به خصوص خانم‌ها و نسل جوان
- نقش سازمان‌های مدنی اجتماعی برای پیش‌راندن توسعه
- اهمیت حقوق بشر
- آمیختن توسعه با ساختار اجتماعی و فرهنگی
- ارتباط درونی میان پایداری توسعه
اهداف اقتصاد پایدار چیست؟
اقتصاد ایستا همواره در مباحث خود به موارد زیر تاکید داشته:
- به هم پیوستگی محیط زیست
- اهمیت افراد در دستیابی به توسعه پایدار
- توجه به جامعه و رفع نیازهای اولیه و مهم آن‌ها
- توجه به توسعه درونی در چارچوب محدودیت‌ها
- کمک به فقرا و تهی‌دستان
کلام پایانی
به طور کلی حرکت به سمت اقتصاد ایستا می‌تواند برای کشور‌های در حال توسعه نوعی جایگاه محسوب شود. حمل و نقل، کشاورزی، شهر، صنایع، کسب و کار پایدار و غیره بعضی از ابعاد چنین اقتصادی هستند. اقتصاد یکی از سه شاخص کلیدی در توسعه پایدار است، اجرا و برقراری برنامه‌ها در سازمان‌ها و کسب و کارها، بخش اعظمی از اقتصاد ایستا را در بر خواهد گرفت. همانطور که بیان کردیم بین اقتصاد پایدار و محیط زیست رابطه بسیار تنگاتنگی برقرار است و این دو فاکتور به صورت مستقیم از یکدیگر تاثیر می‌پذیرند.
