مهم نیست که کشور عمان از نظر جغرافیایی چقدر کوچک است، وجود منابع نفت و گاز در آن سبب شده تا جایگاه بزرگی در بازارهای جهانی داشته باشد و اقتصاد مردم خود را در سطح قابل قبولی قرار دهد.
نفت در اقتصاد کشور عمان
نفت از سال ۱۹۶۴ که با حجم بالا و قابل تجارت در کشور عمان یافت شد، نقش کلیدی در اقتصاد این کشور پیدا کرد. تنها سه سال پس از کشف نفت، دولت عمان اقدام به صادرات آن کرد و حدود ۳۰ سال بعد نفت، دو پنجم از تمام تولیدات این کشور و سه چهارم از مجموع در آمد دولت را از آن خود کرد. سال ۲۰۰۰ میلادی به واسطه عضویت این کشور در سازمان تجارت جهانی برای اقتصاد نفتی این کشور سال مهمی محسوب میشود.
علاوه بر این مالیات گمرکی که در نتیجه عضویت عمان، در اتحادیه گمرکی شش جانبه به این کشور تعلق میگیرد درآمد زیادی را نصیب عمان میکند. این اتحادیه که به شورای همکاری خلیج فارس موسوم است شامل کشورهای عربستان، قطر، کویت، بحرین، عمان و امارات متحده عربی میشود. هر مبادلهای بین این کشورها صورت بگیرد که در نتیجه آن کالایی جابه جا شود یا خدماتی ارائه گردد عوارض مشخصی باید پرداخت کنند که بخشی از آن به عمان تعلق میگیرد.
واحد پول کشور عمان ریال است که در سالهای اخیر با رشد بالایی مواجه بوده است. اما با وجود وابستگی شدید اقتصادی این کشور به پول به دست آمده از صادرات نفت، افت قیمت جهانی نفت تاثیرات منفی زیادی بر بدنه اقتصاد عمان وارد کرده است. ترازهای مالی، توسعه اقتصادی و حسابهای جاری این کشور همگی دچار نوسان شدند. در سال ۲۰۱۵ صادرات نفت توسط کشور عمان درصد بالایی افزایش یافت، اما به موازات آن بهای جهانی نفت نیز کاهش داشت که در نتیجه صادرات خالص عمان شاهد افت بود. البته دولت عمان برای مقابله با این قبیل مشکلات سیاستهای تثبیت مالی اعمال کرده است. در نتیجه این سیاستها دولت بسیاری از مخارج خود را کاهش داده است و از هر گونه انحراف در بودجه جلوگیری میکند.
روند رشد اقتصاد عمان
دولت عمان طی چندین دهه اقدام به ارائه سیاستهایی در راستای خصوصی سازی و عمانی سازی خود کرده است. در نتیجه این اقدامات هم کشور عمان توانست تا حدودی اقتصاد وابسته به فروش نفت خود را بهبود ببخشد. همین سیاستها بود که باعث شد کشور عمان بتواند طی ۶۰ سال اخیر تولید ناخالص سرانه خود را با رشد همراه کند. جالب است بدانید در حدود دهه ۱۹۶۰ میلادی اقتصاد این کشور رشد ۳۳۹ درصدی را تجربه کرد. در دهه ۱۹۷۰ با رشد ۱۳۷ درصدی این روند به بالاترین سطح خود رسید، پس از آن در دهه ۱۹۸۰ با سیزده درصد رشد و در دهه ۱۹۹۰ با ۳۴ درصد رشد این رویه ادامه یافت. البته عضویت در شورای همکاری خلیج فارس به رشد اقتصادی این کشور در دهههای اخیر کمک زیادی کرده است.
اقتصاد خارجی عمان
صادرات همواره یکی از اصلیترین فاکتورها در بحث اقتصاد خارجی یک کشور است. طبیعتا هر چقدر که یک سرزمین بتواند در بحث صادرات موفق باشد درآمد بالاتر و پیشرفت اقتصاد بیشتری خواهد داشت. وانیکس یکی از مجموعههای پیشرو در زمینه واردات و صادرات به عمان است. اصلیترین کالاهای صادراتی کشور عمان شامل موارد زیر میشوند.
- نفت
- صادرات مجدد
- ماهی
- منسوجات
- فلزات
فهرست کشورهایی که واردکننده کالا از عمان هستند، شامل چندین کشور بزرگ و بسیاری از کشورهای کوچک جهان است. کشورهایی همچون چین، ژاپن، امارات متحده عربی، کره جنوبی، تایلند و سنگاپور از مهمترین شرکای تجاری عمان هستند که همه ساله صادرات زیادی از کشور عمان به این سرزمینها صورت میگیرد.
واردات نیز بحث دیگری در اقتصاد خارجی یک کشور است. طبیعتا تمام کشورها نیاز دارند بخشی از کالاهای مورد نیاز خود را از طریق واردات تامین کنند، کشور عمان نیز از این قاعده مستثنی نیست. اصلیترین کالاهای وارداتی کشور عمان شامل این موارد میشود:
- ماشین آلات و تجهیزات حمل و نقل
- کالاهای تولیدی
- مواد غذایی
- دام
- روان کنندهها
در بحث واردات نیز کشور عمان هفت شریک اصلی دارد. بخش زیادی از واردات کشور عمان از طریق این هفت کشور و از راه دریایی صورت میگیرد. بیشترین واردات کشور عمان از امارات متحده عربی انجام میشود که ۲۳ درصد واردات کل کشور را در بر میگیرد. بعد از آن ژاپن، هند و چین به ترتیب در رتبه دوم تا چهارم واردات عمان قرار میگیرند. علاوه بر اینها، چندین کشور دیگر نیز وجود دارند که به عمان واردات انجام میدهند ایالات متحده آمریکا، بریتانیا و ایتالیا از جمله این کشورها هستند. البته ممکن است عمانیها بخشهایی از کالاهای مورد نیاز خود را از سرزمینهایی جز موارد ذکر شده تامین کنند، اما درصد واردات از این کشورها به عمان بسیار پایین است.
اقتصاد عمان ۲۰۲۲
کشور عمان یک سرزمین روستایی است، یعنی اغلب مردم عمان در روستاها زندگی میکنند و کشاورز و دامدار هستند. بخش دیگری از مردم عمان در پتروشیمیها و سکوهای نفتی کار میکنند. علاوه بر این در کشور عمان بازارهای سنتی وجود دارند که به سوق معروف هستند. در گذشته سوقها از رونق بالایی برخوردار بودند و بخش بزرگی از اقتصاد کشور را در بر میگرفتند. اگر چه امروزه اندکی از رونق این بازارچهها کاسته شده است، اما همچنان مردم زیادی از طریق فروش محصولات دستی و منسوجات در آنها درآمد کسب کرده و مخارج خود را تامین میکنند.
دولت عمان نیز در سالهای اخیر به منظور ایجاد کسب و کارهای جدید و آسانسازی روند سرمایهگذاری در این کشور فعالیتهای زیادی انجام داده است. برای مثال قوانینی وضع نمودند که در راستای آنها از شرکتهای خارجی و افرادی که در کشور آنها اقدام به ایجاد سرمایه میکنند، حمایت میکند. موافقتنامه تجارت آزاد میان عمان و آمریکا نیز جز همین قوانین است که موانع تعرفهای روی محصولات مورد نیاز مردم را حذف میکند.
آسانسازی روند صدور مجوز (Invest Easy) یکی دیگر از این سیاستها است که موجب بهتر شدن شرایط برای راهاندازی کسب و کار میشود. نکته جالب توجه این است که با وجود نقش بزرگ درآمدهای نفتی در اقتصاد عمان این کشور عضو اوپک نیست. سرمایهگذاری و خرید سهام در بورس نیز یکی دیگر از راههای کسب درآمد و سرمایه گذاری در کشور عمان است. در سال ۲۰۰۵ میلادی ارزش کلی سهام شرکتهای موجود در بازار بورس این کشور ۱۵۲۶۹میلیون دلار تخمین زده شد که رقم بسیار خوبی است.
سخن پایانی
اگر قصد دارید برای سرمایه گذاری کشور عمان را انتخاب کنید، احتمالا تصمیم درستی گرفتهاید. وضعیت اقتصادی با ثبات و روبه رشد این کشور شرایط مساعدی را برای سرمایهگذاران داخلی و خارجی فراهم کرده است. تجربه کشور عمان در رسیدن به رشد اقتصادی ثابت میکند حمایت از خصوصیسازی و سرمایهگذاران کافی است تا چرخه اقتصادی یک کشور رونق بگیرد و پیشرفت کند.
اگر چه بسیاری از کشورهای وابسته به فروش نفت همواره با مشکلات ناشی از کاهش بهای نفت و بیثباتی قیمت ارز مواجه بودند و ضربات بزرگی بر پیکر اقتصاد آنها وارد شده است، اما کشور عمان با اتخاذ سیاستهای درست توانست تا حدودی مانع این مشکلات شود.
یکی از راههایی که میتوانید از طریق آن و با بهرهگیری از اوضاع اقتصادی متناسب عمان به تجارت بپردازید، واردات و صادرات به عمان است. همانطور که پیش از این گفتیم عمان در سالهای اخیر تمرکز زیادی بر روی افزایش صادرات غیر نفتی خود گذاشته است. شرکت وانیکس یکی از شرکتهای معتبر در این عرصه است که شما میتوانید با کمک آن جایگاه خود را در اقتصاد کشور عمان پیدا کنید.
