این کشور عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی و سازمان تجارت جهانی بوده هم چنین توانسته بهصورت قابل قبولی بحران بیماری کرونا را پشت سر گذاشته و خسارتهای ناشی از آن را برطرف نماید. باید اشاره کنیم اسپانیا جهت رسیدن به چنین جایگاه ثابتی در دنیا، فرازوفرودهای فراوانی پشت سر گذاشته است. چرا که دستیابی به رتبهٔ بالای اقتصادی در اروپا و حتی در سطح جهانی، برای کشوری که دارای منابع نفت و گازی نیست، دستاورد فوقالعادهای محسوب میشود. در این مقاله از سری مقالات وبلاگ وانیکس با پرداختن به موارد مرتبط با چگونگی اقتصاد اسپانیا و همچنین بررسی بازار های مالی آن، سعی میکنیم راهگشای مشکلات اقتصادی شما علاقمندان به مباحث اقتصادی باشیم.
اقتصاد اسپانیا پس از جنگ جهانی دوم
شروع جنگ جهانی دوم، تأثیرات فراوانی بر اقتصاد اسپانیا گذاشت و در این سالها حکومت مستبد آن تبدیل به کشوری منزوی شد، در حدی که در سازمان ملل نیز حضور نداشت، اما در سال ۱۹۹۵، با حضور در جنگی سرد توانست وضعیت خود را تغییر دهد و به عضویت سازمان ملل در بیاید. در سال ۲۰۰۲ واحد پول این کشور از پزوتا به یورو تغییر یافت و زمینهٔ حضور اقتصاد اسپانیا در جوامع بینالمللی فراهم گردید. اما همین تغییر منجر به شوک اقتصادی در بخش املاک گشت بهطوریکه عدهای از کارشناسان اقتصادی هشدار به فروپاشی اقتصادی میدادند. در طی سالهای ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۳ اقتصاد این کشور دچار رکورد عجیبی شد و بخش وسیعی از این رکورد در بخش مسکن بود.
در این سالها تولید ناخالص اسپانیا بهشدت کاهش پیدا کرد، توان مالی بانکها کاهشیافته، شاخص بورس سقوط کرد، کارخانهها بسیاری از کارگران را اخراج کردند و عمدهٔ فعالیتها تعطیل شده و بدهیهای دولت بسیار افزایشیافته بود. مردم ناامید شدند و در انتظار فروپاشی اقتصادی بودند؛ اما در کمال تعجب چنین اتفاقی رخ نداد و این کشور از این فروپاشی نجات یافت.در این میان اتحادیه اروپا کمک مالی به میزان ۱۰۰ میلیارد یورو به اسپانیا نمود تا اصلاحات اقتصادی بانکها و شرکتها را آغاز کند. پس از این اقدامات از سال ۲۰۱۳ وضعیت اقتصادی اسپانیا رو به بهبود شد و سرانجام از سال ۲۰۱۴ این کشور موفق شد از بحران اقتصادی گذر نماید و روند روبهرشد خود را از سر بگیرد. از آن سال میتوان بهعنوان شروع دوره شکوفایی اسپانیا نام برد چرا که قشر فراوانی از مردم از خط فقر خارج شدند و صنعت و کشاورزی گسترش یافت و حجم تولید ناخالص داخلی در آن سال به ۱۰۸۰ میلیارد یورو رسید.
وضعیت اقتصادی اسپانیا
کشور اسپانیا رتبه پنجم اقتصاد بزرگ اتحادیه اروپا و رتبه چهارم اقتصاد بزرگ منطقه یورو است و مردم آن از لحاظ رفاهی، سطح زندگی و معیشتی با برترین استانداردهای جهانی زندگی میکنند. علاوه بر این موارد، این کشور از لحاظ تولید ناخالص داخلی رتبه نوزدهم را داراست. اگر دیدگاه کیفیت زندگی، در کشورهای گوناگون را بررسی کنیم اسپانیا پس از کشورهای آلمان، فرانسه، انگلیس و کره جنوبی در بین ۱۰ کشور نخست این زمینه قرار دارد. علاوه بر این، اسپانیا عضو سازمانهایی همچون ملل متحد، تجارت جهانی، ناتو، سازمان همکاری اقتصادی و توسعه و اتحادیه اروپا نیز است.
کشاورزی و دامپروری بخش عمده اقتصاد اسپانیا
شاید برایتان جالب باشد که بخش عمدهٔ اقتصاد اسپانیا را کشاورزی، جنگلداری و شیلات تشکیل داده است. هم چنین مهمترین محصولات کشاورزی آن انگور و زیتون هستند، زیتون تولید شده در جنوب این کشور غالباً صرف تولید روغن زیتون شده و باعث شده اسپانیا در تولید روغن زیتون رتبه چهارم دنیا را داشته باشد. علاوه بر این، اسپانیا از لحاظ تولید انگور در رده سیزدهم قرار گرفته و تاکستانهای آن بیشتر در لامانکا، لاریوخا، والنسیا، مالاگا و تپههای کاتالونیا دیده میشوند.استانهای والنسیا و کاستلون در این کشور، دارای باغهای مرکبات حاصلخیزی بوده، درختان بادام و انجیر آن در استانهای کاستلون و آلیکانته (Alicante) و هلو و زردآلو در مورسیا(Murcia) کشت و برداشت میشوند.
در چند سال اخیر نقش کشاورزی در اقتصاد اسپانیا بسیار زیاد بوده و همچنان نیز پتانسیل توسعه بیشتر را داراست و سالانه حدود ۷ میلیارد یورو را به اقتصاد کشور اسپانیا کمک میکند.
پرورش گوسفند و بز و تجارت آن از دیگر مشاغل پرسود در اسپانیا هستند. تجارت و پرورش گاو نیز در این کشور از اهمیت زیادی برخوردار بوده و محصولات حیوانی آن، ۳۰ درصد گوشت خوک، ۱۹ درصد گاوی، ۱۷ درصد شیر گوسفند و بز، ۱۱ درصد پرندگان و ۵ درصد انواع تخممرغ است.
نقش صنعت و خودروسازی در اقتصاد اسپانیا
صنایع اصلی اسپانیا شامل، ماشینآلات، گردشگری، خودرو، فلزات، مواد شیمیایی، دارو، کشتیسازی، مواد غذایی ، منسوجات و پوشاک و نوشیدنی است و در تمامی آنها زیر ساخت های قوی وجود دارد .
این بخش نقریبا ۲۷ درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور را به خود اختصاص می دهد اما در میان تمامی این ها خودروسازی ، دخانیات و مواد غذایی نقشی پر رنگ تر از سایرین دارند.
پس از گذر از بحران اقتصادی، بخش خودروسازی این کشور پیشرفت قابلتوجهی کسب کرده و موفق شده محصولات خودرویی خود را به بیش از ۱۲۰ کشور مختلف دنیا صادر نماید. کشورهای مطرح دنیا از قبیل آمریکا، انگلیس، آلمان، و ایتالیا مشتریان خودروهای این کشور هستند.
صنعت خودرو علاوه بر تاثیرات غیر قابل انکار در افزایش سطح درآمد کشوری، زمینه اشتغال در اسپانیا را برای قشر فراوانی از افراد فراهم آورده است. علاوه بر اینها این صنعت موجب جذب استعدادهای فراوانی از افراد و دانشجویان با استعداد در زمینه مهندسی و صادرات خودرو گشته است.
نقش گردشگری در اقتصاد اسپانیا
قطعاً یکی از بهترین مقاصد گردشگری اروپا کشور اسپانیا است. آمارها نشان میدهد هر ساله افراد زیادی از سراسر جهان برای بازدید از جاذبههای توریستی و گردشگری وارد این کشور میشوند؛ بهنحویکه اسپانیا تبدیل به پنج مقصد نخست گردشگری جهان تبدیل شده و حدود ۱۲ درصد از تولید ناخالص داخلی آن به این زمینه اختصاصداده شده است. بهطورکلی نقش توریست در اقتصاد این کشور بسیار زیاد بوده و باعث ایجاد شغلهای جدیدی گشته و افراد زیادی از این طریق کسب درآمد میکنند. بااینحال برخی از کارشناسان اقتصادی معتقدند بسیاری از ظرفیتهای گردشگری این کشور نمایان نشده است.
همچنین قابلذکر است که بیشترین سهم گردشگری از این مقصد توریستی متعلق به شهروندان آمریکایی بوده است. اگرچه شیوع کووید ۱۹ میزان تولید ناخالص داخلی از طریق گردشگری را کاهش داد، اما هنوز هم این بخش جزو حیاتیترین ارکان این کشور محسوب میشود و منبع اصلی درآمد آن است.
سخن پایانی با وانیکس
اسپانیا کشوری مستقل، واقع در اروپای غربی، از شمال و شمال شرق با کشور فرانسه، از غرب و شمال غرب با کشور پرتغال و اقیانوس اطلس هممرز است. مرز کشور اسپانیا با پرتغال طولانیترین مرز یکپارچه، در اتحادیه اروپا محسوب میگردد. این کشور، سطح بالای استاندارد زندگی را دارا است.
علاوه بر این موارد اسپانیا بهعنوان دومین کشور بزرگ اتحادیه اروپا شناخته میشود. زبان رسمی و ملی آن اسپانیایی است؛ اما زبانهای دیگری از جمله گالیسیائی، کاتالان و باسکی را نیز جزو زبانهای زنده آن میتوان نام برد.
در بحث اقتصادی باید اشاره کنیم اقتصاد این کشور به چهارمین اقتصاد بزرگ اتحادیه اروپا تبدیل شده است. پس از گذر از سال ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۳ که بحران مالی کل اروپا را تحتتأثیر قرارداد که اسپانیا هم از این بحران بینصیب نبود، سرانجام پس از این سالها در سال ۲۰۱۴ این کشور توانست فعالیتهای تولیدی خود را افزایش داده و نظام مالی، بانکی، خودرویی و گردشگری خود را بهبود بخشد.
همچنین اسپانیا رشد شگفتانگیزی در بخش صنعت و انرژی داشته است. در حالت کلی میتوان مطرح کرد پایههای اقتصادی این کشور بر بخش خدمات استوار است. در این مقاله از مجموعه وانیکس سعی کردیم تا در کاملترین حالت ممکن اقتصاد کشور اسپانیا را بیان کنیم تا پاسخگوی سوالات شما علاقهمندان به مباحث اقتصادی بوده و راهگشای مشکلات اقتصادی شما باشیم. امیدواریم خواندن این مقاله برایتان مفید واقع شده باشد.