اقتصاد آفریقای جنوبی چگونه است؟ آشنایی با اقتصاد کشور آفریقای جنوبی

حال می‌خواهیم  اقتصاد آفریقای جنوبی را با این مقدمه مختصر از این کشور، در ادامه موردبحث قرار دهیم. اگر دوست دارید درباره این کشور و اقتصاد آن به اطلاعات زیادی دست‌یابید، به شما پیشنهاد می‌کنیم خواندن این مقاله را از دست ندهید.

لیست موارد آورده شده در مقاله اقتصاد آفریقای جنوبی چگونه است:

• کلیاتی از اقتصاد آفریقای جنوبی
• تاریخچه ای از تشکیل اقتصاد آفریقای جنوبی
• بخش های تأثیرگذار در اقتصاد آفریقای جنوبی
• منابع طبیعی و معادن
• کشاورزی و فرآوری مواد غذایی
• تولید
• خدمات

کلیاتی از اقتصاد آفریقای جنوبی

اقتصاد آفریقای جنوبی سومین اقتصاد بزرگ در آفریقا بوده و صنعتی‌ترین، از نظر فن‌آوری پیشرفته و به‌طورکلی متنوع‌ترین اقتصاد این کشور به شمار می‌رود.South Africa یک اقتصاد با درآمد متوسط ​​بالا است. پس از سال ۱۹۹۶، در پایان بیش از دوازده سال تحریم‌های بین‌المللی، تولید ناخالص داخلی آفریقای جنوبی (اسمی) تقریباً سه برابر شد و به اوج ۴۱۶ میلیارد دلار آمریکا در سال ۲۰۱۱ رسید.

اگرچه صنعت استخراج منابع طبیعی با سهم سالانه ۱۳.۵ میلیارد دلار در تولید ناخالص داخلی، یکی از بزرگ‌ترین‌ها در این کشور باقی‌مانده ولی اقتصاد آفریقای جنوبی از پایان آپارتاید، به‌ویژه درزمینهٔ خدمات، متنوع‌تر شده است.

در سال ۲۰۱۹، صنعت مالی ۴۱.۴ میلیارد دلار به تولید ناخالص داخلی South Africa کمک کرد. در سال ۲۰۲۱ نیز مؤسسات مالی مستقر در آفریقای جنوبی، بیش از ۱.۴۱ تریلیون دلار دارایی را مدیریت کردند. همچنین کل سرمایه بازار بورس ژوهانسبورگ ۱.۲۸ تریلیون دلار در اکتبر ۲۰۲۱ بوده است.

 

 

علاوه بر موارد فوق، شرکت‌های دولتی South Africa نقش مهمی در اقتصاد این کشور ایفا می‌کنند؛ به طوری که دولت در حدود ۷۰۰ شرکت دولتی درگیر در طیف گسترده‌ای از صنایع مهم، سهم دارد. به دلیل تأثیر تجارت بر اقتصاد آفریقای جنوبی، در سال ۲۰۱۶، پنج چالش اصلی برای انجام تجارت در این کشور شناسایی شدند که عبارتند از بوروکراسی ناکارآمد دولتی، مقررات محدودکننده کار، کمبود کارگران ماهر برای برخی از صنایع پیشرفته، بی‌ثباتی سیاسی و فساد. از سوی دیگر، بخش بانکی کشور به‌عنوان یک ویژگی به‌شدت مثبت اقتصاد رتبه‌بندی شد و افزون بر این‌ها، این کشور در میان گروه ۲۰ قرار دارد و تنها عضو آفریقایی این گروه به شمار می‌رود.

درباره مشکلات عمده اقتصادی نیز قابل‌ذکر است که سطوح بالای بیکاری بیش از ۲۵ درصد و نابرابری توسط دولت و اکثر مردم آفریقای جنوبی، به عنوان برجسته‌ترین مشکلات اقتصادی پیش روی این کشور در نظر گرفته می‌شوند.

این مسائل و سایر موضوعات مرتبط با آن‌ها مانند جرم و جنایت، به‌نوبه خود به سرمایه‌گذاری و رشد South Africa لطمه وارد کرده و در نتیجه بازخورد منفی بر اشتغال گذاشته است. ۳۰ درصد از شرکت‌ها در آفریقای جنوبی، جرم را یک محدودیت عمده یا بسیار شدید برای سرمایه‌گذاری در نظر می‌گیرند و آن را در میان چهار محدودیتی که اغلب ذکرشده است، قرار می‌دهند.

تاریخچه‌ای از تشکیل اقتصاد آفریقای جنوبی

اقتصاد رسمی South Africa با ورود مهاجران هلندی در سال ۱۶۵۲ آغاز شد که در ابتدا توسط شرکت هند شرقی هلند برای ایجاد یک ایستگاه تدارکاتی برای کشتی‌های عبوری فرستاده شده بودند. با افزایش حجم مستعمره، با ورود هوگنوت‌ها و مستعمره نشینان آلمانی، برخی از مستعمره نشینان آزاد شدند تا کشاورزی تجاری را دنبال کنند که این امر منجر به تسلط کشاورزی در اقتصاد گشت.

در پایان قرن ۱۸، بریتانیا مستعمره را ضمیمه کرد. این نیز منجر به راهپیمایی بزرگ، گسترش کشاورزی به اعماق سرزمین اصلی و همچنین تأسیس جمهوری‌های مستقل بوئر در ترانسوال و ایالت آزاد نارنجی شد.

در سال ۱۸۷۰ الماسی در کیمبرلی کشف شده و در سال ۱۸۸۶ نیز برخی از بزرگ‌ترین ذخایر طلای جهان در منطقه Witwatersrand در ترانسوال پیدا شدند که به‌سرعت اقتصاد آفریقای جنوبی را به یک اقتصاد تحت سلطه منابع تبدیل نمودند.

بریتانیایی‌ها این منطقه را در نتیجه جنگ دوم بوئر که شاهد استقرار تاکتیک‌های زمین سوخته علیه غیر جنگجویان بوئر بود، ضمیمه کردند.South Africa نیز در این دوران وارد دوره صنعتی شدن شد که از جمله سازمان‌دهی اولین اتحادیه‌های کارگری آفریقای جنوبی به شمار می‌رفت.

آفریقای جنوبی بعد تاریخ‌های ذکرشده در فوق، شروع به وضع قوانینی برای تمایز بین نژادهای مختلف کرد. در سال ۱۹۴۸ حزب ملی در انتخابات سراسری پیروز شد و بلافاصله شروع به اجرای یک سیاست حتی سخت‌گیرانه‌تر مبتنی بر نژادی به نام آپارتاید کرد که این سیاست، به‌طور گسترده مورد انتقاد قرار گرفت و منجر به اعمال تحریم‌های فلج‌کننده علیه کشور در دهه ۱۹۸۰ شد.

این کشور اولین انتخابات نژادی بدون محدودیت خود را در سال ۱۹۹۴ برگزار کرد و دولت تازه منتخب، کنگره ملی آفریقا را به وظیفه دلهره‌آور واداشت تا نظم را به اقتصاد آسیب‌دیده آفریقای جنوبی ناشی از تحریم‌ها بازگرداند.

دولت South Africa از توسل به پوپولیسم اقتصادی خودداری کرد و در نتیجه این اقدام، تورم کاهش یافت، مالیه عمومی تثبیت شده و مقداری سرمایه خارجی جذب شد. با این حال، رشد هنوز کمتر از حد بود.

 

 

در آغاز سال ۲۰۰۰، رئیس‌جمهور آن زمان تابو امبکی قول داد که با کاهش قوانین کار، افزایش سرعت خصوصی‌سازی، افزایش هزینه‌های دولتی و کاهش شدید نرخ بهره نسبت به سطوح سال ۱۹۹۸، رشد اقتصادی و سرمایه‌گذاری خارجی را ارتقا دهد؛ اما سیاست‌های او از طرف کارگران سازمان یافته، مورد مخالفت قرار گرفت.

از سال ۲۰۰۴ به بعد رشد اقتصادی این کشور به‌طور قابل‌توجهی افزایش‌یافته و هم اشتغال و هم تشکیل سرمایه روند صعودی به خود گرفتند. آفریقای جنوبی، برخلاف سایر بازارهای نوظهور، با رکود اواخر دهه ۲۰۰۰ دست‌وپنجه نرم کرده و بهبود این رکود، عمدتاً به دلیل رشد مصرف خصوصی و عمومی بوده است.

درحالی‌که حجم صادرات و سرمایه‌گذاری خصوصی، هنوز به‌طور کامل در این کشور بهبود نیافته، نرخ رشد بالقوه بلندمدت South Africa تحت محیط سیاست فعلی ۳.۵% برآورد شده است.

بخش های تأثیرگذار در اقتصاد آفریقای جنوبی

آفریقای جنوبی از مزیت نسبی در تولید محصولات کشاورزی، معدنی و تولیدی مربوط به این بخش‌ها برخوردار است. این کشور از یک اقتصاد اولیه و ثانویه در اواسط قرن بیستم به اقتصادی که عمدتاً توسط بخش سوم در حال حاضر هدایت می‌شود، تغییر کرده است که حدود ۶۵٪ از تولید ناخالص داخلی یا ۲۳۰ میلیارد دلار را بر حسب تولید ناخالص داخلی اسمی تشکیل می‌دهد.

اقتصاد آفریقای جنوبی با بخش‌های کلیدی اقتصادی از جمله معدن، کشاورزی و شیلات، تولید و مونتاژ خودرو، فرآوری مواد غذایی، پوشاک و منسوجات، مخابرات، انرژی، خدمات مالی و تجاری، املاک و مستغلات، گردشگری، تولید، فناوری اطلاعات، حمل‌ونقل و تجارت عمده و خرده‌فروشی شناخته می‌شود. در ادامه به بررسی بیشتر هرکدام از این بخش‌ها پرداخته‌ایم. همچنان همراه ما باشید.

بخش‌های مهم اقتصادی در South Africa عبارتند از:

منابع طبیعی و معادن

در سال ۲۰۱۹، این کشور بزرگ‌ترین تولیدکننده پلاتین در جهان بود؛ همچنین آفریقای جنوبی، بزرگ‌ترین تولیدکننده کروم و منگنز، دومین تولیدکننده بزرگ تیتانیوم، بزرگ‌ترین تولیدکننده طلا، سومین تولیدکننده وانادیوم، ششمین تولیدکننده سنگ‌آهن، یازدهمین تولیدکننده بزرگ کبالت، پانزدهمین تولیدکننده بزرگ فسفات و دوازدهمین تولیدکننده بزرگ اورانیوم در جهان در چند دهه اخیر بوده است.

همچنین این کشور تقریباً ۵ درصد از تولید الماس صیقلی جهان را ازنظر ارزش به خود اختصاص داده و سهم تخمینی آن از ذخایر جهانی فلزات گروه پلاتین ۸۹ درصد است. علاوه بر این‌ها، South Africa سومین صادرکننده بزرگ زغال‌سنگ در جهان به شمار می‌رود.

به‌طورکلی، معدن، نیروی محرکه اصلی تاریخ و توسعه پیشرفته‌ترین اقتصاد آفریقا به شمار می‌رود. این کشور یکی از کشورهای پیشرو در معدن و فرآوری مواد معدنی در جهان است؛

اگرچه سهم معدن در تولید ناخالص داخلی ملی از ۲۱ درصد در سال ۱۹۷۰ به ۶ درصد در سال ۲۰۱۱ کاهش یافته، اما هنوز هم تقریباً ۶۰ درصد صادرات آفریقای جنوبی را این بخش تشکیل داده و تا ۹ درصد ارزش افزوده را به خود اختصاص می‌دهد. بخش معدن در این کشور دارای ترکیبی از معادن خصوصی و تحت کنترل دولتی است که مورد دوم شامل شرکت مالی و معدنی اکتشاف آفریقا می‌شود.

کشاورزی و فرآوری مواد غذایی

در سال ۲۰۱۸،South Africa 19.3 میلیون تن نیشکر (چهاردهمین تولیدکننده بزرگ جهان)، ۱۲.۵ میلیون تن ذرت (دوازدهمین تولیدکننده بزرگ در جهان)، ۱.۹ میلیون تن انگور (یازدهمین تولیدکننده بزرگ در جهان)، ۱.۷ میلیون تن پرتقال (یازدهمین تولیدکننده بزرگ جهان) و ۳۹۷ هزار تن گلابی (هفتمین تولیدکننده بزرگ جهان) تولید کرده است.

همچنین در همان سال ۲.۴ میلیون تن سیب‌زمینی، ۱.۸ میلیون تن گندم، ۱.۵ میلیون تن سویا، ۸۶۲ هزار تن تخمه آفتابگردان، ۸۲۹ هزار تن سیب، ۷۲۶ هزار تن پیاز، ۵۳۷ هزار تن گوجه‌فرنگی، ۴۷۴ هزار تن لیمو، ۴۴۵ هزار تن گریپ‌فروت، ۴۴۴ هزار تن موز، ۴۲۱ هزار تن جو به تولید رسانده است.

علاوه بر موارد فوق، تولیدات کوچک‌تر سایر محصولات کشاورزی مانند آووکادو، آناناس، هلو، نارنگی، کدوتنبل، کلم هویج، کلزا، سورگوم نیز در این کشور رواج دارد.

با این توصیفات، صنعت کشاورزی حدود ۵ درصد از اشتغال رسمی را در آفریقای جنوبی به خود اختصاص داده که در مقایسه با سایر بخش‌های آفریقا، نسبتاً کم است. همچنین این بخش، حدود ۲.۸ درصد از تولید ناخالص داخلی کشور را به همراه دارد.

با این حال، به دلیل خشکی زمین، تنها ۱۳.۵ درصد از زمین‌های آفریقا می‌تواند برای تولید محصول استفاده شود و تنها ۳ درصد آن‌ها زمین با پتانسیل بالا محسوب می‌شوند. بخش کشاورزی در این منطقه همچنین با مشکلاتی مواجه است که افزایش رقابت خارجی و جرم و جنایت، دو مورد اصلی این مشکلات به شمار می‌روند.

تولید ذرت نیز که ۳۶ درصد از ارزش ناخالص محصولات زراعی South Africa را تشکیل می‌دهد، به دلیل تغییرات آب و هوایی اثرات منفی را تجربه کرده است. با وجود این مشکلات، در سه‌ماهه اول سال ۲۰۱۰، بخش کشاورزی درآمد صادراتی ۱۰.۱ میلیارد روپیه به دست آورده و از ۸.۴ میلیارد R8 برای پرداخت محصولات کشاورزی وارداتی استفاده نمود؛ بنابراین تراز تجاری مثبت ۱.۷ میلیارد R را ازآن خود کرد.

 

 

مهم‌ترین صادرات کشاورزی آفریقای جنوبی عبارت‌اند از: میوه‌ها و آجیل خوراکی، نوشیدنی‌ها، غذاهای کنسرو شده، تنباکو، غلات، پشم، مواد غذایی متفرقه، شکر، گوشت، فرآورده‌های آسیاب، مالت و نشاسته. این محصولات بیش از ۸۰ درصد از درآمد صادراتی محصولات کشاورزی را در سه‌ماهه اول سال ۲۰۱۰ به خود اختصاص داده بودند.

تولید

سهم صنعت تولید در اقتصاد آفریقای جنوبی نسبتاً اندک است و تنها ۱۳.۳ درصد از مشاغل و ۱۵ درصد از تولید ناخالص داخلی را فراهم می‌کند. بااین‌حال، بخش‌های رو به رشدی از تولید وجود دارد، مانند صنعت فضایی.

همچنین صنعت خودروسازی South Africa حدود ۱۰ درصد از صادرات تولیدی این کشور را به خود اختصاص داده و ۷.۵ درصد به تولید ناخالص داخلی این کشور کمک کرده است؛ علاوه بر این‌ها، این صنعت حدود ۳۶۰۰۰ نفر را استخدام نموده و کار گرفته است.

تولید سالانه صنعت خودروسازی در سال ۲۰۰۷، ۵۳۵۰۰۰ دستگاه بوده که از این مقدار، در همان سال، حدود ۱۷۰۰۰۰ دستگاه به کشورهای همچون ژاپن (حدود ۲۹٪ از ارزش کل صادرات)، استرالیا (۲۰٪)، انگلیس (۱۲٪) و ایالات‌متحده (۱۱٪) ارسال‌ شده بود. همچنین آفریقای جنوبی در سال ۲۰۶، ۳۰.۳ میلیارد ZAR قطعات خودرو صادر نموده است.

بی ام و، فورد، فولکس‌واگن، دایملر-کرایسلر، جنرال موتورز، نیسان و تویوتا همگی در South Africa کارخانه تولید دارند. سازندگان بزرگ قطعات با پایه در کشور آروین اگزوز، بلوکسویچ، کورنینگ و سینور فلکسونیک هستند. همچنین حدود ۲۰۰ تولیدکننده قطعات خودرو در این کشور و بیش از ۱۵۰ تولیدکننده دیگر، این صنعت را به‌صورت غیر انحصاری عرضه می‌کنند.

این صنعت در دو استان، کیپ شرقی و گوتنگ متمرکز شده است. شرکت‌های تولیدکننده در آفریقای جنوبی، می‌توانند از هزینه‌های تولید پایین و دسترسی به بازارهای جدید درنتیجه توافق‌های تجاری با اتحادیه اروپا و جامعه توسعه South Africa استفاده کنند.

به طور کلی، پس از کاهش شدید ۱۰.۴ درصدی در سال ۲۰۰۹، بخش تولید این کشور در سال ۲۰۱۰ با رشد ۵ درصدی عملکرد خوبی داشت. اگرچه این بازگشت عمدتاً به صنایع خودروسازی، مواد شیمیایی اساسی، آهن و فولاد و صنایع غذایی و نوشیدنی محدود شده اما در برخی از زمینه‌ها مانند صنعت فضایی در آفریقای جنوبی رشد وجود دارد که انتظار می‌رود مشاغل صنعت فضایی افزایش یابد و مشاغل در حمایت از فناوری و بخش‌های تولیدی روند صعودی به خود بگیرند.

خدمات

 تاثیر بخش خدمات در اقتصاد آفریقای جنوبی از طریق موارد مختلفی بوده است که در ادامه ذکر کرده‌ایم:

مخابرات

زیرساخت‌های مخابراتی داخلی در South Africa خدمات مدرن و کارآمدی را به مناطق شهری و روستایی ارائه می‌دهند. این خدمات شامل خدمات تلفن همراه و اینترنت از ۵G تا Wigabit Broadband است.

در سال ۱۹۹۷، Telkom، شرکت نیمه‌دولتی مخابرات آفریقای جنوبی تا حدی خصوصی شده و با کنسرسیوم SBC (AT&T)، در ازای انحصار ارائه خدمات خاص به مدت ۵ سال، وارد یک شراکت سهام استراتژیک گشت. Telkom تعهدی را برای تسهیل نوسازی و گسترش شبکه به مناطق بدون خدمات بر عهده گرفت.

اپراتور دوم شبکه، Neotel قرار بود مجوز رقابت با Telkom را در سراسر طیف خدمات خود در سال ۲۰۰۲ دریافت کند و صدور این مجوز، رسماً در اواخر سال ۲۰۰۵ آغاز شد. پنج شرکت تلفن همراه در این کشور به بیش از ۵۰ میلیون مشترک خدمات ارائه می‌دهند و ازاین‌رو آفریقای جنوبی چهارمین شبکه مخابراتی پیشرفته تلفن همراه در سراسر جهان به شمار می‌رود.

برونسپاری فرآیندهای کسب‌وکار

طی چند دهه اخیر،South Africa و به‌ویژه منطقه کیپ‌تاون خود را به‌عنوان یک مرکز تماس موفق و مقصد برون‌سپاری فرآیندهای تجاری تثبیت کرده است. شرکت‌های بزرگ خارج از کشور مانند Lufthansa، Amazon.com، ASDA، The Carphone Warehouse و Delta Airlines با مجموعه‌ای از نیروی کار مولد بسیار با استعداد و با کیپ‌تاون به اشتراک فرهنگی با بریتانیا، مراکز تماس ورودی را در کیپ‌تاون ایجاد کرده‌اند.

گردشگری

آفریقای جنوبی با حدود ۸۶۰۰۰۰ ورودی گردشگران در ماه مارس ۲۰۰۸ که حدود ۲۱۰۰۰۰ نفر آنان از خارج از این قاره بودند، یک مقصد توریستی محبوب، به شمار می‌رود. میزان ورود این گردشگران به این کشور همچنان پابرجا بوده و در سال ۲۰۱۲ آفریقای جنوبی ۹.۲ میلیون ورودی بین‌المللی دریافت کرد؛ در آگوست ۲۰۱۷ نیز ۳.۵ میلیون مسافر به این منطقه آمدند.

طبق گزارش شورای جهانی سفر و گردشگری، سفر و گردشگری به‌طور مستقیم ۱۰۲ میلیارد ZAR به تولید ناخالص داخلی South Africa در سال ۲۰۱۲ کمک کرده و حدود ۱۰.۳٪ از مشاغل در این کشور را پشتیبانی می‌کند. از جمله جاذبه‌های اصلی این کشور می‌توان به چشم‌انداز متنوع و زیبا، ذخایر بازی و شراب‌های محلی بسیار مورد توجه اشاره کرد.

بخش غیررسمی

بخش غیررسمی آفریقای جنوبی، ۸ درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور را تشکیل می‌دهد و ۲۷ درصد از کل کارگران را پشتیبانی می‌کند. شبکه توسعه اقتصادی محلی South Africa، اقتصاد غیررسمی را ۲۸ درصد از تولید ناخالص داخلی SA ارزیابی کرده است. با توجه به ارتباط این ورودی، علاقه دائمی به توسعه اقدامات درزمینهٔ برنامه‌ریزی شهری فراگیر برای افراد فقیر کارگر وجود دارد.

 

 

سخن پایانی با وانیکس

در بخش‌های فوق کلیات و تاریخچه‌ای از اقتصاد آفریقای جنوبی را بیان نموده و همچنین بخش‌های تأثیرگذار در این اقتصاد را مورد بحث و بررسی قرار دادیم. همان‌طور که متوجه شدید در شکل‌گیری یک اقتصاد موفق یا ناموفق عوامل زیادی دخیل هستند که با مدیریت درست می‌توان نقاط قوت را افزایش داد و از نقاط ضعف هم تجربه گرفته و برای تبدیل آن‌ها به یک فرصت تلاش کرد. در نهایت امیدواریم از خواندن این مقاله لذت برده باشید.