یکی از این مفاهیم گواهی مبدا میباشد. شرکت وانیکس، در این مقاله، سعی میکند مفاهیم مربوط به اظهارنامه مبدا را به طور خلاصه و مفید برای شما شرح دهد.
اظهارنامه مبدا چیست؟
این اظهارنامه یک سند بینالمللی است که از سوی اتاق بازرگانی بینالملل تنظیم و ارائه میشود و بر کشوری که کالا در آن تولید یا ساخته شده دلالت دارد. بهعبارتدیگر یک سندی است که بر روی آن، شرح کاملی از مبدأ کالای ساخته شده نوشته شده است.
این سند توسط سازنده کالا، تولیدکننده آن، تهیهکننده، صادرکننده کالا و یا هر شخص که اجازه فروش و صادر کردن محصول را دارد، حین تجارت آن، ارائه میشود. بعد از تعریف این اظهارنامه به صورت کلی، میرسیم به این موضوع که این سند از چه سازمانی صادر و در اختیار تجار قرار میگیرد. برای فهمیدن این موضوع، در ادامه همراه ما باشید.
سازمان مرجع صدور اظهارنامه مبدا در ایران
مرجع صدور سند مبدا در ایران، اتاق بازرگانی و صنایع و معادن است. برای مدیریت بهتر و یکپارچه، آسانسازی روند ترخیص و همچنین قابل اعتماد بودن فرایند صدور گواهی مبدأ، اتاق بازرگانی و صنایع معادن، کشاورزی ایران، یک سامانه طراحی کرده است؛
“سامانه یکپارچه گواهی مبدأ تنها سامانهی مرجع تایید اعتبار سند مبدا صادر شده در ایران، است. حال که سازمان و سامانه مربوط به اظهارنامه را دانستید، باید درباره مواردی که در این سند درج میشود، آگاهی کامل داشته باشید تا در ارائه مدارک دچار سردرگمی نشوید.
در اظهارنامه مبدا، چه مواردی درج میشود؟
۱.مشخصات کامل صادرکننده کالا بر اساس بارنامه حمل
۲. مشخصات کامل گیرنده کالا براساس بارنامه حمل
۳. کشور سازنده کالا بر اساس موارد درج شده در پروانه گمرکی
۴. مشخصات کامل وسیله حمل و نقل بر اساس بارنامه حمل
۵. مشخصات کامل کالا بر اساس بارنامع حمل و پروانه گمرکی
۶. وزن خالص و ناخالص کالا و نوع بسته بندی آن
۷. تاریخ و شماره فاکتور فروش ،که البته این مورد اختیاری است.
بعد از مطالعه موارد فوق شاید فکر کنید سند مبدا در همه محصولات صادراتی به یکشکل و یک نوع است؛ اما باید بگوییم خیر! نوع اظهارنامه با توجه به کشورهای مقصد متفاوت است.
سند مبدا محصول، به چه شکلهایی صادر میشود؟
۱. فرم های A یا ( GSP (GENERALIZED SYSTEM OF PREFERENCES
این نوع فرم، برای صادرات محصول به کشورهای زیر مورداستفاده قرار میگیرد:
کشورهای آمریکایی، برخی کشورهای اروپایی، اقیانوسیه، ترکیه، ژاپن، قرقیزستان، قزاقستان و …
۲. فرم های اظهارنامه مبدا (CERTIFICATE OF ORIGIN)
این نوع فرم هم برای صادرات به کشورهای زیر کاربرد دارد:
برای کشورهای عضو اتحادیه اروپا، عربی، آسیایی، کشورهای آفریقایی
۳. فرم های PTA هم تنها برای صادرات به کشور پاکستان کاربرد دارد.
باتوجه به اهمیتی که این سند در تجارت دارد، ضروری است بازرگانان با راههای دریافت آن آشنا باشند.
راههای دریافت اظهارنامه مبدا
این اظهارنامه را میتوان با دو روش مختلف دریافت کرد:
- کسانی که کارتهای بازرگانی هوشمند و الکترونیکی دارند، میتوانند با استفاده از این کارت، یک دستگاه کارتخوان و رمز عبور چهاررقمی اقدام کنند.یعنی درخواست خود را در سایت مربوطه و کارتابل الکترونیکی بازرگان، بهصورت الکترونیکی ثبت و ارسال کنند .
- سایر افراد متقاضی اظهارنامه مبدا و دارندگان کارتهای مجوز موقت پیلهوری، میتوانند با ارائه مدارک لازم به اتاق بازرگانی درخواست خود را اعلام کنند.
در ادامه مقاله، توجه شمارا به چند سؤال متداول در این زمینه جلب میکنم. همراه ما باشید.
سؤالات متداول درباره اظهارنامه مبدا
- چه مدارکی برای صدور این اظهارنامه لازم است؟
۱ پروانه گمرکی
۲ بارنامه حمل
۳ کارت بازرگانی
فاکتور فروش برای درج کردن شماره و تاریخ فاکتور در اظهارنامه
- آیا فقط دارندگان کارت بازرگانی میتوانند آن را دریافت کنند؟
خیر؛ علاوه بر، دارندگان کارت بازرگانی، دارندگان کارت اتاق تعاون، مرزنشینان، دارندگان کارت پیلهوری و کسانی که مجوز موردی یا همان مجوز موقت دارند، میتوانند برای داشتن گواهی مبدا به نام خود اقدام کنند.
- هزینه صدور این سند مبدا چقدر است و چگونه محاسبه می شود؟
هزینه این گواهی و فرم مربوط به آن ۲۰۰ هزار دلار به مبلغ ۲۵ هزار تومان است.
اگر هزینه اظهارنامه بیشتر از ۲۰۰ هزار دلار شود، به ازای هر ۱۰۰ هزار دلار، ۵ هزار تومان به هزینه افزوده میشود.
هزینه تأیید امضای اسناد و مدارک تجاری هم ۱۵ هزار تومان بهازای هر برگ میباشد.
- آیا امکان دریافت گواهی مبدا برای کالاهای ساخت خارج از کشور یا صادرات مجدد وجود دارد؟
بله؛
بعد از ارائه گواهی اولیه از کشور تولیدکنندهٔ محصول به اتاق بازرگانی ایران، میتوان برای دریافت اظهارنامه به دلیل صادرات مجدد کالا اقدام نمود.
- در کدام یک از کشورها میتوان از هر دو فرم اظهارنامه استفاده کرد؟
در کشورهای آسیای شرقی مثل چین، سنگاپور، تایوان، مالزی، هنگکنگ، کره و تایلند
- تعرفهٔ صدور این سند برای کالاهای ساخت خارج کشور چقدر است؟
این تعرفه همانند تعرفهٔ صدور اظهارنامه برای کالاهای تولید داخل کشور محاسبه شده و تفاوتی ندارد.
- چه کسانی اجازه امضای اظهارنامه را دارند؟
کسانی که کارت بازرگانی دارند بهجز خودشان، میتوانند امضای افرادی از جمله اعضاء هیئتمدیره که اسامی آنها در روزنامه رسمی آمده را به اتاق بازرگانی معرفی کنند.
- آیا میتوان از همه اتاقهای بازرگانی گواهی مبدأ دریافت نمود؟
بله با ارائه مدارک میتوان از هرکدام از اتاقهای بازرگانی کشور گواهی دریافت کرد.
- آیا امضای صادرکنندهٔ اظهارنامه الزامی است؟
بله؛ برای اشخاص حقیقی، امضای دارنده کارت لازم است؛ و برای اشخاص حقوقی امضای مدیرعامل شرکت و مهر شرکت ضروری میباشد.
- آیا بدون تحویل دادن مدارک لازم میتوان گواهی مبدأ دریافت کرد؟
تنها در مورد صادرات کالا به عراق، بدون ارائه مدارک اصلی این امکان وجود دارد. به این صورت که اتاقها میتوانند بر اساس اطلاعات درج شده در فاکتور فروش و گواهی، سند بازرسی گواهی مبدأ را صادر کنند.
البته باید صادرکننده تعهد دهد در اسرع وقت مدارک لازم را به اتاق بازرگانی تحویل دهد. در صورت عدم ارائه مدارک ذکر شده، پرونده به کمیسیون انضباطی اتاق صنایع ایران، جهت رسیدگی فرستاده خواهد شد.
- آیا امکان صدور اظهارنامه خروج به چند زبان وجود دارد؟
بله؛ اگر خریدار این مورد را درخواست کند، اتاق بازرگانی مجاز است گواهی را به دو زبان صادر کند.
- آیا امکان صدور یک گواهی مبدأ برای چند اظهارنامه و بارنامه وجود دارد؟
بله؛ تنها لازم است نام کشور گیرنده در تمامی اظهارنامهها و بارنامهها یکی باشد.
- آیا میتوان برای کارت بازرگانی که چند روز از انقضای آن گذشته و یا در شرف تمدید است، گواهی صادر کرد؟
خیر؛ دارندهٔ کارت باید قبل از انقضای اعتبار کارت، برای تمدید آن به اتاق صادرکننده آن مراجعه کند.
- هزینه اظهارنامه مبدا اصلاحی، چگونه محاسبه میشود؟
در صورتیکه مطالب درج شده اصلاح شده باشند، مبلغ لازم معادل هزینه گواهی صادر شده قبلی است.در صورت وجود اشتباهات تایپی، مبلغ ۵۰۰۰۰ ریال پرداخت خواهد شد.
اما اگر اصلاح گواهی بهخاطر اشتباه عوامل ذیربط در اتاق بازرگانی باشد، هزینهای از درخواستکننده گواهی، برای صدور سند اصلاحی دریافت نخواهد شد.
- اگر اظهارنامه خروج مفقود شود، چه اقدامی میکنیم؟
لازم است متقاضی گواهی به اتاق بازرگانی صادرکننده اظهارنامه مراجعه کرده و درخواست خود را مبنی بر دریافت گواهی المثنی با نامهای که در آن سربرگ شرکت و مهر و امضای صادرکننده گواهی است اعلام کند.
- اگر مدارک برای دریافت این اظهارنامه ناقص باشد (دریافت گواهی طول بکشد) و کالاهای ما فاسدشدنی، چه اقدامی باید صورت بگیرد؟
در صورت نقص مدارک صادرکنندگان کالاهای فاسدشدنی، باید یک تعهدنامه کتبی به اتاق بازرگانی تحویل شود؛ مبنی بر ارائه اسناد طبق شرایط درج شده در تبصره ۱ ماده ۴ اظهارنامه.
سخن پایانی
آنچه خواندید چکیدهای از تعریف مفاهیم مربوط به اظهارنامه مبدا است. برای اینکه در هر امری موفق شوید باید از منابع معتبر برای افزایش اطلاعات خود استفاده کرده و از راهنمای درست در این مسیر بهرهمند شوید. شرکت تجاری و بازرگانی وانیکس با کادر حرفهای و مجرب آماده ارائه خدمات در حوزه تجارت و بازرگانی به شماست.